Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
04 Май, 2025   |   6 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:46
Қуёш
05:17
Пешин
12:25
Аср
17:18
Шом
19:27
Хуфтон
20:51
Bismillah
04 Май, 2025, 6 Зулқаъда, 1446

Қадр кечаси ҳақида 10 саволга 10 жавоб

30.05.2019   40589   3 min.
Қадр кечаси ҳақида 10 саволга 10 жавоб

Танловга!

  1. Савол: «Қадр» сўзининг маъноси нима?

    Жавоб: Ушбу сўзнинг «юксак шараф», «миқдор» ва «белгиланган вақт ёки макон» каби маънолари мавжуд. 

  1. Савол: Нима учун «Қадр кечаси» дея номланган?

    Жавоб: Уламолар бу саволга бир қанча жавоблар беришган:

  • Бу кечанинг даражаси жуда улуғ бўлгани учун;
  • Аллоҳ таоло бу кечада дуоларни ижобат қилгани учун;
  • Бу кечада бедор бўлиб ибодат қилганларнинг ажр-савоблари бир неча баробар кўпайтириб берилгани учун;
  • Аллоҳ таоло бу кечада қилинган солиҳ амални минг ойдаги амалдан яхшироқ қилиб қўйгани учун;
  • Бу кечада бедор бўлганларнинг гуноҳлари кечирилгани учун; 
  1. Савол: Бу кечанинг бошқаларидан қандай устунликлари бор?

    Жавоб: Унинг кечанинг бошқаридан бир қанча устунликлари бор:

  • Ушбу кечада Қуръон Лавҳул Маҳфуздан дунё осмонига нозил қилинган;
  • Бу кечада Аллоҳ таоло фаришталарини осмондан ерга туширади;
  • Бу кеча омонлик ва саломатлик кечаси бўлади;
  1. Савол: Бу кечани қандай ўтказиш керак?

    Жавоб: Қуръон тиловати, намоз, зикр ва дуолар билан ибодат қилиб ўтказиш лозим. 

  1. Савол: Бу кечада қойим бўлишнинг ҳукми нима?

    Жавоб: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бажарган ва бунга тарғиб қилган амал бўлгани учун суннат амал саналади. 

  1. Савол: Ушбу кечада нима деб дуо қилинади?

    Жавоб: Ушбу кечада қуйидаги дуо кўпроқ айтилади: «Аллоҳумма иннака аъвуффун, туҳиббул аъфва фаъфу аънний» (Маъноси: Аллоҳим, Cен марҳаматли Зотсан, афв этишни суясан, мени кечиргин!). 

  1. Савол: Қадр кечасини Рамазоннинг қайси кечаларидан излаш лозим?

   Жавоб: Рамазоннинг охирги ўн кунлигидаги тоқ кечалар, хусусан, йигирма биринчи ва йигирма еттинчи кечадан излаш мақсадга мувофиқдир. 

  1. Савол: У барча Рамазон ойларида бўладими ёки фақат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам даврларига хосми?

    Жавоб: У  қиёматга қадар барча Рамазон ойларида бўлади.  

  1. Савол: Нима учун унинг аниқ қайси кун экани махфий қолган?

    Жавоб: Бунинг ҳикматларидан бири мусулмонларни ихлос ва муҳаббат билан Рамазоннинг охирги ўн кунлигини тўлиқ ибодат ила ўтказишга тарғиб қилишдир. 

10. Савол: Кечанинг қанчасида қойим бўлиш лозим?

      Жавоб: Кечанинг баъзисини ибодат билан ўтказиш мумкин, аммо тўлиқ ибодат қилиш афзалдир.

 

Манбалар асосида

Ийсохон Яҳё тайёрлади

Бошқа мақолалар

Имом Мотуридийга қандай унвонлар берилган?

28.04.2025   9491   1 min.
Имом Мотуридийга қандай унвонлар берилган?

Илгари мусулмонлар айрим уламоларни улуғлаб, “Шайхул Ислом” (Ислом дини шайхи), “Фахрул Ислом” (Ислом дини фахри), “Ҳужжатул Ислом” (Ислом дини ҳужжати), “Нажмул уламо” (Уламолар юлдузи), “Муфтий сақолайн” (Инсу-жин муфтийси), “Лисонул мутакаллимийн” (Мутакаллимларнинг сўзловчи тили) каби унвонлар билан атаганлар. Бундай аташ асло муболаға бўлмаган. Балки у муҳтарам уламолар ҳақиқатдан ушбу унвонларга лойиқ бўлганлар. Масалан, “Шамсул аимма” (Имомлар қуёши) унвони берилган Сарахсий раҳматуллоҳи алайҳ ўн икки минг рисолани ёд олгани нақл қилинган.

Абу Мансур Мотуридийни яқиндан таниган уламолар ва шогирдлари томонидан у зотнинг мартабаларини намоён этувчи кўплаб унвонлар берилган:  

–      Имомул ҳудо (Тўғри йўлга бошловчи);

  • Имомул мутакаллимийн (Калом илми олимлари пешвоси);
  • Мусаҳҳиҳу ақоидил муслимийн (Мусулмонларнинг ақидаларидан хатоларни тузатувчи);
  • Роису аҳли сунна вал жамоа (Аҳли сунна вал жамоа бошлиғи);
  • Носирус сунна ва қомиъул бидъа (Суннатни ҳимоя қилувчи ва бидъатларни бостирувчи);

–  Муваттиду ақоиди аҳлис сунна (Аҳли сунна ақидалари асосчиси).

Абу Мансур Мотуридийнинг мазкур унвонлари ҳам асло муболаға эмас, балки у зот ҳақиқатан шу мартабага лойиқ зот бўлганлар.

Уламолар айтадиларки, Ҳужжатул Ислом (Ислом дини ҳужжати) дейилганда фақат Имом Ғазолий тушунилганидек, Имомул ҳудо (тўғри йўлга бошловчи) дейилганда ҳам фақат Имом Мотуридий тушунилади.   

Абдулқодир Абдур Раҳим,
Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом институти
катта ўқитувчиси.