Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
31 Октябр, 2024   |   28 Рабиъус сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:34
Қуёш
06:53
Пешин
12:12
Аср
15:38
Шом
17:22
Хуфтон
18:37
Bismillah
31 Октябр, 2024, 28 Рабиъус сони, 1446

Рамазон - Қуръон ойи

13.05.2019   32691   5 min.
Рамазон - Қуръон ойи

Ойларнинг султони Рамазон хонадонимиз меҳмонидир. Рамазон — раҳмат ва мағфират ойи эканлиги барчамизга маълум. Бу ойда  мусулмонлар улкан савоблар умидида кўп эзгу ишларни амалга оширадилар. Аллоҳ таолонинг яхши ишлар учун ажру мукофотларни бир неча баробар кўпайтириб ато этадиган бу кунларни ғанимат биладилар.  Рамазон ойи бир қанча номлар билан номланади. Мисол тариқасида: “раҳмат ойи”, “тақво ойи”, “барака ойи”, меҳр-муҳаббат ойи”, “садақа ойи”, “савобларни қўлга киритиш ойи”, “мағфират ойи” ва албатта “Қуръон ойи” деган номларни келтиришимиз мумкин. Бу ойда кўплаб инсонлар Қуръон тиловати билан машғул бўладилар. Чунки бу ой Қуръон нозил бўлган ойдир.

Қуръони Каримда Аллоҳ таоло бу ҳақида шундай марҳамат қилади;

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ

“Рамазон ойи – одамлар учун ҳидоят (манбаи) ва тўғри йўл ҳамда ажрим этувчи ҳужжатлардан иборат Қуръон нозил қилинган ойдир”. (Бақара сураси, 185-оят)

Рамазон ойида мамлакатимизнинг мингдан ортиқ масжидларда хатми Қуръон қилинади. Қуръони  Карим қорилар томонидан бир карра тўлиқ ўқилиб, эшиттирилади. Рамазон ойида Қуръони Каримни хатм қилиш суннат амаллардан биридир. Уни тиловат қилиш ҳам, шу тиловатни эшитиш ҳам улуғ ибодатдир. Ҳадиси шарифда;

“Сизларнинг энг  яхшиларингиз Қуръонни ўрганиб ва уни бошқаларга ўргатганингиздир дейилади. (Бухорий ривояти).

Муҳтарам юртбошимиз ҳам "Агар Қуръони каримни эшита олсак, эшиттира олсак бу муваффақият бўлади. Элимизга нур келади" деб бежизга таъкидламадилар.

Шу ўринда ўтган уламоларимизнинг Рамазон ойида Қуръони карим тиловатига катта эътибор қаратганликларини кўришимиз мумкин. Хусусан, Имом Заҳабий ўзларининг “Сияр аъламун-нубала” китобларида Муртазо ибн Афифни таржимаи ҳолида: “У фақир ва ўта сабрли инсон эди. Бир ойда ўттиз маротаба Қуръонни хатм қилар, Рамазон ойида эса олтмиш маротаба хатм қилар эди” деганлар.

Абу Исҳоқ Иброҳим ибн Муҳаммад ан-Насавий: мен Абу Бакр ибн Ҳадоднинг шундай деган гапини эшитдим деди: “Мен имом Шофеъийдан устози Робиъ Рамазон ойида Қуръонни намозда ўқиганларидан ташқари 60 маротаба хатм қилар эди деган гапини ўзимга олдим. Мени энг қодир бўлганим 59 та хатм бўлди, Рамазондан бошқа вақтларда эса, 30 маротаба хатм қилар эдим”.

“Сияру аъламун-Нубала” китобида шундай хабар келади: Салом ибн Абу Мутиъ: “Қатода етти кунда бир маротаба Қуръонни хатм қилар эди. Рамазон ойида эса, уч кунда бир хатм қилар, агар рўзанинг охирги ўн кунлиги келса, ҳар куни бир маротаба хатм қилар эди” деди.

“Тарихи Боғдод” китобида  келишича Халифа Маъмун Рамазонда ўттиз уч маротаба Қуръонни хатм қилган экан.

Аҳмад ибн Ҳанбалнинг “Китабуз-Зуҳд” китобларида келишича  Ибн Сирин Рамазонда тунлари ҳеч ухламас экан.

Тариху Бағдодда келишича Муҳаммад ибн Исмоил (Имом Бухорий) ҳар куни кундузда бир маротаба хатм қилар эди. Таровеҳ намозидан кейин ҳам қоим бўлар ва уч кунда бир маротаба хатм қилар эди.

Насж ибн Саиддан ривоят қилинади: “Рамазоннинг биринчи кечаси бўлса, Муҳаммад ибн Исмоил ал-Бухорийнинг дўстлари жамланар эди. Имом Бухорий уларга намоз ўқиб берар, Қуръонни хатм қилгунча ҳар ракатда йигирма оятдан ўқир эди. Саҳарда эса, Қуръонни ярми ёки учдан бирини ўқир эди. Ҳар уч кечани саҳарида бир хатм тугар эди. Кундузлари бўлса, ҳар куни бир маротаба хатм қилар эди. У зот кундузги хатмларини ифтор вақтида тугатар ва “Ҳар бир хатм тугашида битта ижобат бўлгувчи дуо бор” дер эди.

Шу ўринда, мустақилликннинг илк йилларини эсга олайлик. Масжидларимизда хатми Қуръон қилиш учун қорилар етишмас, Рамазон ойида Миср, Туркия каби давлатлардан қорилар келар эди. Қисқа вақт ичида истиқлол шарафи ила, ўзимиздан қорилар етишиб чиқди. Нафақат ўзимизда балки қўшни Россия, Украина, Қозоғистон ва Америка Қўшма Штатлари каби давлатларга бориб хатми Қуръон қилиш учун  қориларимиз таклиф этилмоқда. Қориларимиз у жойдаги мусулмонларга Қуръони Каримни тиловат қилиб, юртимиз шаънини кўкларга кўтармоқдалар. Бу йил мингдан ортиқ жоме  масжидларимизда хатми Қуръон қилинаётган бўлса, уларнинг ҳаммасида ўзимиздан етишиб чиққан ёш қориларимиз қатнашмоқдалар.

Азизлар Рамазон ойини ғанимат билиб ва улуғларимиздан Рамазон ойини қандай ўтказганлари ва ушбу ойда Қуръонга бўлган эътиборлари ва эҳтимомлари нақадар юксак бўлгани ҳақида ибрат олишимиз ва бизлар ҳам Муборак Рамазон ойини Қуръон ойи эканини ҳис қилган ҳолда Қуръон ўқишга қаттиқ бел боғламоғимиз керак бўлади. Аллоҳ таоло барчамизни улуғ ажру савобларга эриштирсин.

 

Абдулазиз Бобамирзаев,

“Ҳидоя” ўрта махсус ислом билим юрти мудири

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Бир оят сабабли Исломни қабул қилган олима

29.10.2024   3265   3 min.
Бир оят сабабли Исломни қабул қилган олима

Профессор Жеки Йинг ким?

Тайвандлик олима аёл профессор Жеки Йинг нанотехнологияга ихтисослашган Сингапур институти асосчиси саналади. Биоинженерия ва нанотехнология соҳасида энг машҳур аёллардан бири ҳисобланади. Нанотехнология ривожига улкан ҳисса қўшган.

Профессор Жеки Йинг бир неча йиллардан бери биологик тадқиқотлар олиб бориши натижасида Қуръони каримдаги бир оятдан қаттиқ таъсирланади….

 

Дунёга нима учун келганмиз?

Олима Жеки Йинг айтади: “Тахминан 10-11 ёшимда ҳаётнинг ҳақиқати ҳақида кўп ўйлардим. Дунёга нима учун келганимиз тўғрисида ўзимга тинмай саволлар берардим. Кейинчалик Исломни ўргана бошладим...”.

 

...насроний оилада туғилган...

Жеки Йинг 1966 йилда Тайванда насроний оилада туғилган. Бошланғич таълимни Сингапурда олган. 15 ёшида оиласи билан Ню-Йоркка кўчиб ўтишди ва у ерда ўқишни давом эттирди. Ню-Йоркдаги Купертино университетининг муҳандислик соҳаси бўйича бакалавр даражасини олди, кейин Ню-Жерсидаги Принстон университетида магистратура босқичини якунлади. Ушбу университетнинг Кимёвий муҳандислик мутахассислигининг PhD докторлик унвонини қўлга киритди.

Шундан сўнг, АҚШдаги энг нуфузли ва машҳур Массачусетс технология институтида дарс беришни бошлади.

 

Илоҳий мақсад бор

Жеки Йинг турли миллат ва маданиятларга дуч келиши уни динга бўлган қизиқишини уйғотди. Инсонларда илоҳий мақсад борлигини аниқлаш учун кўп вақтини турли диний манбаларни солиштириш билан ўтказди.

Кунларнинг бирида у Қуръони каримдаги ушбу оятни ўқиди: “Куфр келтирганлар осмонлару ер битишган бўлган эканини, бас, Биз уларни очганимизни ва сувдан ҳар бир тирик нарсани қилганимизни билмасларми? Иймон келтирмасларми?” (Анбиё сураси, 30-оят).

Ушбу оят унинг эътиборини тортди ва у бундай аниқ ҳақиқат замонавий илм рвиожланмаган, турли асбоб-ускуналар мавжуда бўлмаган VII асрда қандай пайдо бўлгани ҳақида билиш уни Исломни чуқур ўрганишга бошлади.

 

ҳар бир тирик нарса – сувдан

Замонавий тадқиқотлар шуни кўрсатадики баъзи организмларнинг тана вазнининг 90% гача, катталар танасининг 60% фоизини сув ташкил қилади.

1945 йил тадқиқотчи Мишел томонидан мия ва юракнинг 73%, инсон ўпкаси 83%, тери 64%, мушак ва буйраклар 79% ва суяклар 31% сувдан иборат эканини аниқлаган. Бу маълумотлар тирик мавжудотлар учун сувнинг аҳамиятини тасдиқлайди.

 

ягона яратувчи – Аллоҳ таоло

Профессор Жеки Йинг Қуръондаги ҳақиқатлар фақатгина ягона яратувчи Аллоҳ таоло томонидан баён этилиши мумкинлигини хулоса қилган ва 35 ёшида Ислом динини қабул қилди. Унинг фикрича иймон янги тадқиқотларни кашф этишда муҳим ўрин тутади.
“Агар атроф-муҳит, ҳеч бўлмаганда ўзимиз ҳақимизда бироз тафаккур юритсак жуда кўплаб мўъжизаларни кўришимиз мумкин. Уларнинг ҳеч бири ўз-ўзидан пайдо бўлмаган”, дейди профессор олима Жеки Йинг.
 

Даврон НУРМУҲАММАД

 

Мақолалар