Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
31 Октябр, 2024   |   28 Рабиъус сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:34
Қуёш
06:53
Пешин
12:12
Аср
15:38
Шом
17:22
Хуфтон
18:37
Bismillah
31 Октябр, 2024, 28 Рабиъус сони, 1446

Рамазон луғати

11.05.2019   34562   2 min.
Рамазон луғати

Малумотхона

Рамазон – Рамазон арабча «ар-рамад» деган сўздан олинган бўлиб, қуёш ҳароратининг жуда исиб, қайнаб кетишини англатади. «Рамазон» дейилишига сабаб, бу ойда гуноҳлар куйдирилади. Уларни ёндириб, кул қиладиган нарса солиҳ амаллардир.

Рўза – ўзбек тилига «рўза» деб таржима қилинадиган «савм», «сиям» сўзи луғатда нафс истакларидан ўзини тийишни билдиради. Истилоҳий маъноси эса ният қилиб, тонг отганидан кун ботгунича нафснинг энг катта истаклари қаторига кирувчи ейиш-ичиш ва жинсий алоқа каби зарурий эҳтиёжлардан тийилишдир.

Таровеҳ – луғатда дам олиш, истироҳат қилиш маъноларини англатади. Истилоҳда эса рамазон ойи кечаларида хуфтон намозидан кейин, витр намоздан олдин ўқиладиган таъкидланган суннат намоздир.

Хатм – тугатиш, якунлаш. Таровеҳ намозларида Қуръони каримни бир ойда энг камида бир марта ўқиш.

Тасбеҳ – Аллоҳ таолони турли ношойиста сифатлардан поклаб ёд этиш.

Таровеҳ тасбеҳи – таровеҳ намозларида ҳар тўрт ракатда дам олиш учун ўтирган айтиладиган тасбеҳ.

Эътикоф – луғатда бирор нарсани ушлаб туриш, туриб қолиш деган маъноларни билдиради. Шариатда эса масжиднинг ичидан чиқмай, Аллоҳ таолога қурбат ҳосил қилиш ниятида бир неча кун ибодатни лозим тутиш маъносини англатади.

Қадр кечаси – Аллоҳ таоло Қуръони каримда “минг ойдан яхшироқ кеча” дея таърифлаган, унинг фазилати ҳақида алоҳида “Қадр сурасини нозил қилган тун. Кўпгина уламолар қадр кечасини рамазон ойи охирги ўн кунлигининг тоқ кечаларидан излаш кераклигини таъкидлашган.

Фитр садақаси – инсон ўзини поклаши, рўзада йўл қўйилган баъзи камчиликлар ўрнини тўлдириши, камбағал ва муҳтожларга ёрдам бўлиши учун жорий қилинган молиявий ибодатдир. Бирламчи эҳтиёжидан ортиқча маблағга эга бўлганларнинг фитр садақасини беришлари вожиб.

Шайхи фоний – Рамазондан бошқа пайтда ҳам, умрининг охиригача рўза тута олмайдиган кишилар. Масалан ўта қари ва сурункали касалга чалинганлар.

Фидя – луғатда бадал, эваз дегани. Бирор узрли сабаб билан рўза тутишга мадори етмайдиганлар ҳар рамазоннинг ҳар бир уни учун бир мискинни бир кунлик таом билан тўйдиради.

Каффорат – узрсиз, қасддан рўзасини бузган одам жазо сифатида икки ой узлуксиз рўза тутади. Бунга мадори етмаса, 60 нафар мискини эрталаб ва кечқурун овқатлантиради.

Зумрад ФОЗИЛЖОН қизи тайёрлади.

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Бир оят сабабли Исломни қабул қилган олима

29.10.2024   3263   3 min.
Бир оят сабабли Исломни қабул қилган олима

Профессор Жеки Йинг ким?

Тайвандлик олима аёл профессор Жеки Йинг нанотехнологияга ихтисослашган Сингапур институти асосчиси саналади. Биоинженерия ва нанотехнология соҳасида энг машҳур аёллардан бири ҳисобланади. Нанотехнология ривожига улкан ҳисса қўшган.

Профессор Жеки Йинг бир неча йиллардан бери биологик тадқиқотлар олиб бориши натижасида Қуръони каримдаги бир оятдан қаттиқ таъсирланади….

 

Дунёга нима учун келганмиз?

Олима Жеки Йинг айтади: “Тахминан 10-11 ёшимда ҳаётнинг ҳақиқати ҳақида кўп ўйлардим. Дунёга нима учун келганимиз тўғрисида ўзимга тинмай саволлар берардим. Кейинчалик Исломни ўргана бошладим...”.

 

...насроний оилада туғилган...

Жеки Йинг 1966 йилда Тайванда насроний оилада туғилган. Бошланғич таълимни Сингапурда олган. 15 ёшида оиласи билан Ню-Йоркка кўчиб ўтишди ва у ерда ўқишни давом эттирди. Ню-Йоркдаги Купертино университетининг муҳандислик соҳаси бўйича бакалавр даражасини олди, кейин Ню-Жерсидаги Принстон университетида магистратура босқичини якунлади. Ушбу университетнинг Кимёвий муҳандислик мутахассислигининг PhD докторлик унвонини қўлга киритди.

Шундан сўнг, АҚШдаги энг нуфузли ва машҳур Массачусетс технология институтида дарс беришни бошлади.

 

Илоҳий мақсад бор

Жеки Йинг турли миллат ва маданиятларга дуч келиши уни динга бўлган қизиқишини уйғотди. Инсонларда илоҳий мақсад борлигини аниқлаш учун кўп вақтини турли диний манбаларни солиштириш билан ўтказди.

Кунларнинг бирида у Қуръони каримдаги ушбу оятни ўқиди: “Куфр келтирганлар осмонлару ер битишган бўлган эканини, бас, Биз уларни очганимизни ва сувдан ҳар бир тирик нарсани қилганимизни билмасларми? Иймон келтирмасларми?” (Анбиё сураси, 30-оят).

Ушбу оят унинг эътиборини тортди ва у бундай аниқ ҳақиқат замонавий илм рвиожланмаган, турли асбоб-ускуналар мавжуда бўлмаган VII асрда қандай пайдо бўлгани ҳақида билиш уни Исломни чуқур ўрганишга бошлади.

 

ҳар бир тирик нарса – сувдан

Замонавий тадқиқотлар шуни кўрсатадики баъзи организмларнинг тана вазнининг 90% гача, катталар танасининг 60% фоизини сув ташкил қилади.

1945 йил тадқиқотчи Мишел томонидан мия ва юракнинг 73%, инсон ўпкаси 83%, тери 64%, мушак ва буйраклар 79% ва суяклар 31% сувдан иборат эканини аниқлаган. Бу маълумотлар тирик мавжудотлар учун сувнинг аҳамиятини тасдиқлайди.

 

ягона яратувчи – Аллоҳ таоло

Профессор Жеки Йинг Қуръондаги ҳақиқатлар фақатгина ягона яратувчи Аллоҳ таоло томонидан баён этилиши мумкинлигини хулоса қилган ва 35 ёшида Ислом динини қабул қилди. Унинг фикрича иймон янги тадқиқотларни кашф этишда муҳим ўрин тутади.
“Агар атроф-муҳит, ҳеч бўлмаганда ўзимиз ҳақимизда бироз тафаккур юритсак жуда кўплаб мўъжизаларни кўришимиз мумкин. Уларнинг ҳеч бири ўз-ўзидан пайдо бўлмаган”, дейди профессор олима Жеки Йинг.
 

Даврон НУРМУҲАММАД

 

Мақолалар