Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Июл, 2025   |   1 Сафар, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:36
Қуёш
05:13
Пешин
12:35
Аср
17:36
Шом
19:50
Хуфтон
21:19
Bismillah
26 Июл, 2025, 1 Сафар, 1447

Рўзанинг катта ҳикмати

07.05.2019   31012   2 min.
Рўзанинг катта ҳикмати

Баъзилар “Рўзанинг ҳикмати нима?” ёки “Рўза тутишдан мақсад нима?” деган саволларни берадилар.

Аллоҳ таоло бандаларини нима ишга буюрган ва уларини нимадан қайтарган бўлса, буюк ҳикматга кўра буюриб-қайтаргандир. У Зотнинг барча иши ҳикматдан холи эмас. У Зот Ҳакимдир.  

Бирор ибодатни буюришдан кўзланган мақсад баъзан ошкора айтилган бўлса, баъзи ўринларда махфий қилинган. Уламолар бу ҳикматни излаб, ўрганиб, топиб, одамларга баён қилиб берадилар.

Аллоҳ таоло Қуръони Каримда рўзанинг катта ҳикматини баён қилиб шундай деган:

 يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

“Эй иймон келтирганлар! Сизлардан аввалгиларга фарз қилганидек, сизларга ҳам рўза фарз қилинди. Шоядки тақводор бўлсангиз” (Бақара сураси, 183-оят).

Демак, рўзанинг фарз қилинишидан кўзланган катта мақсад – тақводорликдир.

Хўш, инсон рўза сабабли қандай қилиб тақводор бўлади?

Рўза тутганингизни Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч ким билмайди, билолмайди. Рамазонда кундузи ҳеч нарса емай, ҳеч нарса ичмай юрибсиз. Сизни ейиш-ичишдан нима тўсяпти? Бориб муздек сув ичсангиз, сизни бирор инсон кўрмайди-ку! Лекин ичмайсиз. Чунки сизни Аллоҳ кўриб турганини ўйлаганингиз учун ичмайсиз. Ҳа, Аллоҳ мени кўриб турибди деган қўрқув сув ичишдан сизни тўсяпти. Бу муроқабадир. Аллоҳнинг кўриб турганини ҳис этишдир. Инсон Аллоҳнинг кўриб турганини ҳис қилса, Унинг буюрганини қилиб, қайтарганидан қайтади. Бу эса – тақводир.

Рўзадор одам шу рўзаси сабабли покланади, шу рўзаси сабабли тақводор бўлади, шу рўзаси сабабли гуноҳлардан тийилишни ўрганади. Сизни гуноҳ қилишга шароитингиз бор бўлса ҳам, қўлингизни чўзсангиз гуноҳ содир бўлса ҳам шу ишни қилмайсиз. Аллоҳ мени кўриб турибди деб ейиш-ичишдан тийилишда эгаллаган малакангиз гуноҳдан тийилишда ҳам қўл келади.

 

Шайх Саъийд ибн Муҳаммад Камалийнинг мавъизасидан

Нозимжон Иминжонов таржимаси

Рамазон-2019
Бошқа мақолалар

Сафар ойи бошланди

06.08.2024   13468   3 min.
Сафар ойи бошланди

Сафар ойида тўй қилса, сафарга чиқса бўлади(ми?)

 

Сафар ойи қандай ой?

Сафар ойи ҳижрий-қамарий тақвим бўйича (муҳаррамдан кейинги) йилнинг иккинчи ойидир. 

 

Сафар қандай маънони англатади?

Бу ой мевалар ғарқ пишиб, барглар сарғайган вақтга тўғри келгани учун сафар صفر – “сариқ ой” деб номланган. Агар сафар сўзидаги “сод (ص)” ҳарфи “син (س)” билан ёзилса “сафарга чиқмоқ” деган маънони англатади.

 

Сафар ойи Исломдан олдинги жоҳилият даврида.

Жоҳилият даврида “Сафар ойида янги иш бошлаб бўлмайди, сафарга чиқиб бўлмайди, оила қуриб бўлмайди” каби шумланишлар урф бўлган. Ҳатто бирор ишга киришишдан олдин қуш учириб кўришарди. Қуш ўнг томонга учса, яхшиликка йўйиб, ишга киришишар, чап томонга учса, бу ишда яхшилик йўқ экан, деб тарк этишар, борди-ю тўғрига учса, қайтадан учириб кўришар эди.

 

Ислом дини келгандан кейин сафар ойи – “Яхшилик ойи” деб номланди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалам: “Касаллик юқиши йўқ, бойқуш йўқ, навъу йўқ ва сафар йўқ”, дедилар.

Сафар ойи тўғрисидаги турли бидъат-хурофотлар рад этилди. Ойларнинг ҳаммаси Аллоҳ таолонинг ойлари экани эълон қилинди.

 

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафар ойини қандай ўтказганлар?

1. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадина шаҳридаги “Масжидун Набавий”масжидларини сафар ойида қурганлар.

2. Қизлари Фотимаи Заҳро розияллоҳу анҳони Ҳазрат Али розияллоҳу анҳуга сафар ойида никоҳлаганлар.

3. Айнан шу ойда сафарга чиқиб, Хайбар қалъасини фатҳ қилганлар.

Демак, бу ойда янги иш бошлаш, оила қуриш ва сафарга қилиш жоиз экан.

 

Аммо, ҳозирги кунда...

Афсуски, бугунги кунда ҳам “сафар ойида иш бошлаш, тўй қилиш, сафарга чиқиш хосиятсиз” деган гаплар тез-тез учраб туради. Уларнинг ҳеч қандай асоси йўқ экани Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадислари ва суннатларидан маълум бўлди. 

 

Энг муҳими – бандага етадиган мусибат бирор ойга боғлиқ бўлмайди. Балки ҳар бир яхшилик ҳам, ёмонлик ҳам фақатгина Аллоҳ таолонинг изни билан содир бўлади. Тақдирга иймон келтириш динимизнинг асосларидан биридир. Инсон бошига тушадиган барча яхшилик ва ёмонликларни тақдирдан деб билмоғи лозим. Аллоҳ таоло: “(Инсонга) бирор мусибат етган бўлса, албатта, Аллоҳнинг изни (иродаси) билангина (етур). Кимки Аллоҳга иймон келтирса, (У) унинг қалбини тўғри йўлга ҳидоят қилур. Аллоҳ ҳар нарсани билувчидир” (Тағобун сураси, 11-оят), деб марҳамат қилган.

Аллоҳ таоло ақидамизни мустаҳкам, ҳидоятида бардавом қилсин. Сафар ойини барчамиз учун хайрли ва баракали бўлишини насиб этсин.

 

Даврон НУРМУҲАММАД

Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди Сафар ойи бошланди