“Инсон борки ташвиш бор. Ташвишнинг катта-кичиклиги аслида кишининг имон ва эътиқодига қараб бўлади. Бу ҳақиқатни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳазрати Али розияллоҳу анҳуга айтган гапларида кўришимиз мумкин: «Кимки, Аллоҳ ва Унинг Расулига муҳаббат қўядиган бўлса, энди тайёргарлигини кўраверсин. Унга шундай муҳтожликлар етадики, худди сел ёққанида юзи қандай ҳўл бўлиб кетса, шундай камбағалликлар етади. Кимки, Аллоҳ ва Унинг Расулига муҳаббат қўядиган бўлса, тайёргарлигини кўраверсин. Унга шундай балолар келадики, ўша балоларга у қалқон бўлиб туриб беришига тўғри келади». Лекин имони заифлар учун бирор синов келса ҳам осмону фалакни бошига кўтариб аййуҳаннос солади, дод-фарёд қилади. Ўша муаммодан қутулишни ҳар қандай йўлини қилади. Мабода ўзи кўзлаганидек натижага эриша олмаса ўз жонига қасд қилади. Энг ачинарлиси, ўз жонига қасд қилишни барча ташвишлардан қутилишнинг ягона йўли деб билишидадир. Ваҳоланки, бу услуб ечим эмас, балки энг буюк азоб-уқубатнинг бошланишидир. Аслида эса барча муаммоларнинг ечими қуйидаги ояти каримада ўз ифодасини топган: Кимки Аллоҳга тақво қилса, У унга (ташвишлардан) чиқиш йўлини (пайдо) қилур.
Самарқанд вилояти Пайариқ туманидаги "Мулла Тоҳир" жоме масжиди имом-хатиби Зиёвуддин Ҳошимов қишлоқ аҳли билан ўтказилган навбатдаги суҳбатда ана шулар ҳақида гапириб: Афсуски биз яшаётган қишлоқда ҳам бу иллат учрамоқда. Шунинг учун огоҳ бўлинг деб, сизга зиммамда фарз бўлган омонатни етказдим, дея сўзини якунлади имом-хатиб. Суҳбат сўнгида тингловчилардан Шоҳида опа сўз олиб, (исм ўзгартирилган) имом домланинг сўзларидан таъсирланганини кўзида ёш билан ифода этди: “Мен 4 нафар фарзандим билан оғир ҳолатда яшайман. Ҳаёт ташвишлари, изтироблар мен учун тугамаётагандек бўлаверади. Шу тобда ўзимни ўлдириб, ҳамма-ҳаммасидан қутулиш фикри кўп марта ҳаёлимни банд этар эди. Бугун эса англадимки, буларнинг ҳаммаси шайтоннинг чақириғи, жаҳаннам сари йўлланма экан. Аллоҳ ато этган умр неъматининг, машаққатларга чидам ва сабр қилишнинг охиратдаги шарафи, ажрини энди тушуниб етдим. Мен энди доимо яратган Аллоҳимга таваккул қилиб, қайғу ва шодликларимни Ўзига топшириб яшайман. Сизга раҳмат домла, кўзимни очдингиз”, деб миннатдорчилик билдирди.
Мана, мавъизанинг инсон онги ва ҳаётига таъсири. Аллоҳ таоло ўзига зулм қилмоқчи бўлган бир бандасини бошқа бир олим бандаси орқали ҳалокатдан асраб, Ўзига яқин қилиб қўймоқда. Ҳикмати буюк Зот!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими
Cавол: Отам билан Мадинаи мунавварада умра учун эҳромга кириб, Маккага йўлга тушдик. Лекин йўлда ҳаво совуб кетиб, отам дўппи, куртка ва пайпоқ кийиб олишга мажбур бўлдилар. Бу ҳол Маккага етиб боргунимизча давом этди ва эҳромда умра қилиб олдик. Саволим шуки, отам кийган кийимларининг ҳар бири учун алоҳида каффорат берилиши лозим бўладими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Эркак киши ҳаж ёки умрага эҳром боғлаганда зарурат сабабли бир нечта тикилган кийимни бир кундуз ёки бир кеча (ёки жами 12 соат)дан кам муддат кийиб юрса битта садақа – ярим соъ (2 кг атрофида) буғдой ёки унинг қийматини ҳарам чегарасида фақирларга садақа қилиши кифоя қилади.
Агар бир кундуз ё кеча (12 соат)дан кўп муддат кийиб юрган бўлса, ҳарам чегараси ичида битта жонлиқ сўйиши етарли. Кийимлар бир нечта бўлиши билан садақа ёки сўйиладиган жонлиқлар сони кўпаймайди.
Шу ўринда эслатиб ўтиш лозимки, эркак киши эҳромдалик ҳолида совқотиб қолса, тикилган кийим кийиб олмасдан, адёлга ўхшаш бирор ёпинчиқ ўраниб олиш ёки кенг кийимни енгига қўлларини киритмасдан, елкасидан ташлаб олиш ҳам мумкин. Буни кийим кийиш деб ҳисобланмагани учун жиноят саналмайди ва каффорот ҳам лозим бўлмайди (“Камолуд дироя” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.