Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
25 Декабр, 2024   |   24 Жумадул сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:22
Қуёш
07:47
Пешин
12:28
Аср
15:18
Шом
17:02
Хуфтон
18:22
Bismillah
25 Декабр, 2024, 24 Жумадул сони, 1446

Жазава

20.03.2019   3618   7 min.
Жазава

Масжид – дунёдаги энг сокин жой. Буни дунёдаги, хусусан, тараққий этган давлатлардаги аҳолининг барчаси яхши билади. Улар яна шуни ҳам биладиларки, мусулмонлар масжидга ибодат учун келгани туфайли қурол-яроғ билан келмайдилар. Чунки уларнинг урушиш-низолашиш нияти бўлмайди. Шунга қарамасдан, дунёнинг, айниқса, Европанинг айрим давлатларида масжидларга, аллақандай бузғунчилар вақти-вақти билан ҳужумлар уюштириш каби безориликлар қилиб, қуролсиз одамларни ўққа тутиб турибдилар. 

Янги Зелландия, биласизки, дунёдаги энг тинч давлатлардан бири саналади. Бу ерда жиноятчилик жуда ҳам кам содир этилади, ўқотар қуролдан худкушлик қилиш ҳоллари эса деярли учрамаган. Ана шундай осойишта давлатда яшовчи 28 ёшли Брентон Таррант деган кимса масжид ичидаги қуролсиз одамларга қарши ўқ узиш учун бир нечта автомат олиб келгани ажабланарли. Қаердан олган у унча қуролни? У яна ўзидан қаҳрамон ясаш учун масжидда қилган хунрезлигини Facebookда эълон қилган. Бу билан ўзини шарманда-ю шармисор этганини ҳам билмаган. Биринчидан, озгина ғурури, иззат-нафси бор одам, агар ашаддий душманини қуролсиз ҳолда топса ҳам унга қурол ўқталмайди. Ҳар ҳолда, мусулмонлар, орияти бор инсонлар шундай йўл тутадилар. Иккинчидан, ўша “қаҳрамон” ўқдони бўшаган автоматини отиб юборганидан сўнг ўша ўқдонсиз автоматни афғонистонлик Абдул Азиз деган мусулмон ердан олиб унга ўқталганда, машинасига ўтириб қочиб қолди. Демак, у Facebookда ўзининг ўзи ўйлаганидек қаҳрамонлигини эмас, номардлигини, қуён юраклигини намойиш қилди. Ахир, тасаввур қилинг, ҳеч замонда одам ўзи отиб юборган ўқдони йўқ қуролни кўриб, қўлида ўққа тўла қурол билан мингга қўйиб қочадими? Бу ҳақиқатни билишга унинг ва шерикларининг фаҳму фаросати етадими, йўқми, Худо билади.

Ўзларини дунёнинг бешигини тебратиб турувчилармиз дея хом-хаёл қилиб, ана шу хаёлига алданиб мусулмонларни “террорчилар” деб атаб, уларнинг номидан бузғунчиликлар қилаётган, мусулмонлар орасига турли фитналар оралатаётган валломатларнинг қиёфасини ана шунга ўхшаш ҳодисалар тобора равшанроқ очиб бораётир. Бу жазаваларнинг  замирида нима ётгани барчага аён – Ислом динининг тез тарқалаётганига, кўплаб миллатдошлари, ҳатто яқин қариндошларининг мусулмонлар сафидан жой олаётганига чидай олмаслик.

Дунёнинг бугунги қиёфасини ақл кўзи билан кузатаётганлар қайси мамлакатда Исломга қарши фитна уюштирилаётган, исломофобия кенг тарғиб қилинаётган бўлса, ўша юрт одамлари Ислом нима экан ўзи, мусулмонлар кимлар экан, дея қизиқиб Исломни яхши ўрганаётгани ва бунинг натижасида ўшаларнинг кўплари мусулмон ва муслима бўлиб бораётганига гувоҳ бўляптилар. Ана шу ҳодисадан ақли бутунлари Аллоҳнинг қудратини янада теранроқ ҳис қилиб, иймонга келиб ўзларини қутқараётган бўлсалар, қалбига қулф солинганлари бунга чидай олмасдан баттар жазавага тушяптилар. Зеро, Абу Жаҳллар ҳам шундай қилмаганмидилар ўзи?..

Бегуноҳ инсонларнинг умрига зомин бўлишни барча динлар ва таълимотлар қаттиқ қоралайди. Шунинг учун ҳам бу мудҳиш худкушликдан бутун дунё аҳли қаттиқ ғазабланди ва 2019 йилнинг 15 март куни Янги Зелландия тарихига мамлакатнинг, бутун дунёдаги исломофобларнинг иснодга қолган куни сифатида кирадиган бўлди.  Ва яна шуни диққат билан кузатиб боринг, шу кундан эътиборан Янги Зелландияда мусулмонлар сони кескин ўса бошлади.

Албатта, 50 нафар мусулмоннинг ҳалок бўлиши, 49 тасининг жароҳат олиши бутун дунё афкор оммаси, айниқса, мусулмонлар учун қайғули ҳодиса бўлди. Бутун дунё мўмин-мусулмонлари, уламолари, дин ва давлат арбоблари ушбу уюштирилган террорчилик оқибатида ҳалок бўлганларнинг оила аъзоларига ҳамдардликлар билдирмоқдалар. Жумладан, Президентимиз Шавкат Мирзиёев Крайстчерч шаҳрида содир этилган террорчилик ҳаракати оқибатида кўплаб инсонлар ҳалок бўлгани муносабати билан Янги Зеландия Генерал-губернатори Пэтси Реддига ҳамдардлик мактуби йўлладилар, ҳалок бўлганларнинг яқинларига самимий таъзия ва ҳамдардлик билдириб, жароҳат олганларнинг тез фурсатларда шифо топишларини тиладилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари тавсияси билан 17 март куни юртимиздаги барча жоме масжидларда пешин намозидан сўнг Янги Зеландиядаги “Ал-Нур” ва “Линвуд” масжидларида террорчилик оқибатида ҳалок бўлганларнинг ҳаққига Қуръони карим тиловатлари ва дуолар қилинди ҳамда диний таълим муассасаларида хатми Қуръонлар қилиниб, савоби ҳалок бўлганлар руҳига бахшида этилди.

Facebook маъмурияти бир сутка ичида Янги Зеландиядаги масжидларда амалга оширилган теракт тасвирланган ва ижтимоий тармоққа жойланган 1,5 млн видеоёзувни ўчириб ташлади.

Facebook, YouTube ва Twitter мазкур террорчилик ҳужуми тасвирланган ёзувлар тарқалишига қарши курашни 15 март куни бошлаган, деб хабар беради CNN. Шунингдек, ҳужум уюштирган шахснинг Facebook ва Instagram’даги аккаунтлари блокланган.

Янги Зеландия полициясининг юқори мартабали ходими Ноила Ҳассан Окленд шаҳри марказидаги майдонда йиғилган оломон қаршисида мусулмон ва Янги Зеландия полицияси етакчиларидан бири эканидан фахрланишини яна бир марта такрорлади. У нутқини Аллоҳ таолога ҳамд, Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломга саловат айтиш билан бошлади.

Туркия диёнат ишлари бошқармаси раиси Али Эрбош жаноблари бундай деди: “Ибодат қилаётган инсонларга нисбатан ваҳшийларча ҳужумлар фашизм ва тоқатсизликнинг қандай гумроҳликка ва ёвузликка айланганини очиқ-ойдин кўрсатиб турибди”. Али Эрбош исломофобияни инсониятга қарши оғир жиноят деб атади. Буни биз Аллоҳ таолога ҳам деб айтамиз.

Янги Зеландиядаги мазкур террорга учраган мусулмонлар ҳажжул масокин чоғида ҳалок бўлдилар, шаҳидлик мақомини топдилар, иншо Аллоҳ. Зотан, инсоннинг умри боқий эмас. Ҳар бир инсон аниқ ўлчанган вақт оралиғида яшайди. Эртами-индин ана шу қотиллар ҳам боради Аллоҳнинг ҳузурига, ана ўшанда ким ғолибу, ким мағлуб эканини очиқ-ойдин кўрадилар.

Қайси мамлакатда масжидларга, мўмин-мусулмонларга ҳужум кўпаяверса, билингки, ўша маконда Исломнинг ёйилиши тез бўляпти. Айримлар эса бундан жазавага тушиб қон тўкишга ўтиб ўзларининг мағлубиятга учраб бораётганини фош қилиб қўймоқдалар. Чунки уларнинг ҳамма нарсага етган ақли битта нарсага етмайди – улар мусулмонларни кучлари етгуни қадар ўлдиришлари мумкин. Бу билан Ислом заифлашиб қолмайди. Негаки, Ислом Аллоҳнинг дини. Аллоҳ ўша шаҳид бўлган мусулмонларнинг ўрнини душманларнинг ўзларининг қавмини, фарзандларини мусулмонга айлантириб тўлдириб қўяди. Ундан кейин нима қилади, шунга ақл юритмайдиларми? 

«Улар Аллоҳнинг нурини оғизлари билан ўчирмоқчи бўлурлар. Аллоҳ эса, гарчи кофирлар ёқтирмаса ҳам, ўз нурини батамом қилишдан бошқа ҳар нарсадан бош тортадир» (Тавба сураси, 32).

Аллоҳ таоло Янги Зеландияда шаҳид бўлган мусулмонларнинг жойларини ғариқи раҳмат қилсин. Ярадор бўлганларнинг дардига ғайбидан шифои комил ато қилсин.

 

Дамин ЖУМАҚУЛ

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Ислом ҳуқуқи мактаби

24.12.2024   2084   3 min.
Ислом ҳуқуқи мактаби

Ҳаётда шундай соҳалар борки, уларни мукаммал эгаллаш учун бутун умр ўқиб-изланиш лозим. Ана шундай касблардан бири имом-хатибликдир. Кимдир бу касб эгаларига осон тутиши мумкин. Лекин етук имом бўлиш учун тўрт йил мадраса, тўрт йил диний олий таълим даргоҳида ўқишнинг ўзи камлик қилади. Чунки имом ўзи учун ҳам жамоат учун Аллоҳ олдида бурчли бўлса, эл олдидига жавобгарлик ҳам катта масъулият юклайди. Бу масъулият ва халқ ишончини оқлашнинг бирдан бир йўли илм ва тақводир.

Сўнгги йилларда илм-фаннинг барча йўналишлар қатори диний-маърифий хусусан, шариат, фиқҳ, ақоид каби илмларни ўрганиш учун кенг йўллар очилди.  Бу борада Самарқандда Ҳадис илми олий мактаби, Имом Мотуридий маркази қошида Калом илми, Фарғонада – Марғиноний илмий марказида ислом ҳуқуқи мактаби, Бухорода – Баҳоуддин Нақшбанд марказида тасаввуф мактаби, Қашқадарёда – Абу Муин Насафий марказида ақида илми мактабини ташкил этилиши ўз самарасини бериб келаётир. Чунки имом-хатибларнинг мадраса ва олий таълим даргоҳида олган билимларини мустаҳкамлаш, уларни янада чуқурлаштириш, янги замонавий диний масалаларни кенг ўрганишда мазкур мактаблар муҳим аҳамият касб этяпти. Бир сўз билан айтганда, бу мактаблар имом-хатибларни чин маънода соҳанинг етук эгасига айланишига замин бўлаётир.

Айни кунда Фарғона вилоятидаги Марғиноний илмий марказида ислом ҳуқуқи мактабида йигирмадан ортиқ водийлик имом-хатиблар ўз иш жойларидан узилмаган ҳолда диний билимларини яна мустаҳкамлаб, фиқҳ илмини чуқурроқ ўрганмоқдалар. Уларга тажрибали имом-хатиблар Убайдуллоҳ домла Абдуллаев, Иброҳимжон домла Қодиров ва Аҳмадхон домла Низомовлар устоз-шогирд анъанаси асосида таълим бермоқдалар. Шу кунга қадар тингловчилар мазкур устозлар кўмагида “Мухтасарул-виқоя”, “Алфиқҳул-акбар” китоблари ўқиб тугатишди. Айни вақтда “Канзул-дақоиқ” ва Мулла Алий Қорининг “Алфиқҳул-акбар”га ёзган “Шарҳул фиқҳил Акбар” китоблари мутолаа қилиниб, асарлар батафсил ўранилмоқда. Ушбу асарлар Аҳли сунна вал жамоа ақидаси асосида мўмин-мусулмонларни тўғри ақида ҳамда динимиз таълимотларига амал қилишда васатий тарзда юришларида асосий манбалардир.

Таъкидлаш жоизки, имом-хатибларнинг мазкур илм даргоҳида олаётган билим ва малакалари фаолиятлари учун ниҳоятда манфаатли бўлмоқда. Зеро, турли ёт ғоялар таъсирига тушиб адашган юртдошларимизни тўғри йўлга бошлаш, мўмин-мусулмонларга Аҳли сунна вал-жамоа ва Ҳанафий фиқҳи асосида ислом таълимотларини етказиш, долзарб мавзуларда чиқиш қилиш, мақолалар ёзишда бу даргоҳдан олинаётган илмий ва ҳаётий тажрибалар муҳим аҳамият касб этмоқда. Шунингдек, турли учрашувлар ва маҳаллаларда олиб борилаётган тарғибот тадбирларида ҳам мазкур илмий мактабда ҳосил қилинган билим ва кўникмалар асқотмоқда. Имом-хатиблар ўртасидаги билимлар беллашувида ҳам мазкур мактаб тингловчилари ўзини ҳар томонлама намоён этаётгани ҳам эътиборга молик. Шу билан бирга мактаб тингловчиларининг бир қанчаси илмий изланишларда давом этиб, ўз тадқиқотлари билан динимиз равнақига ўз ҳиссаларини қўшмоқдалар.

Маълумки, илк ўрта асрларда Фарғона водийсида фиқҳ мактаби шаклланиб, буюк алломалар етишиб чиқди. Биргина Бурҳониддин Марғиноний ислом хуқуқшунослиги борасида беқиёс асарлар таълиф этгани барчага маълум. Бугун у кишининг “ал-Ҳидоя” асари бутун мусулмон оламида машҳур бўлиб, ислом ҳуқуқи – фиқҳ бўйича энг аниқ, мукаммал асар сифатида тан олинган.

Бугун ҳам мазкур анъаналар қайта тикланиб, юртимиз яна илму маърифат, олим уламолар диёрига айланаётгани қувонарли ҳолдир.

Раҳматуллоҳ ЖАЛИЛОВ,
Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот котиби
(Ҳидоят журнали, 12-сон)

Ислом ҳуқуқи мактаби Ислом ҳуқуқи мактаби Ислом ҳуқуқи мактаби Ислом ҳуқуқи мактаби
Ўзбекистон янгиликлари