Маълумки, инсон бу дунёда қилган ишларига ва гапирган гапларига охиратда жавоб беради. Елкамиздаги фаришталар қилган ишларимиз билан бирга оғзимиздан чиққан ҳар бир сўзни ёзиб боришади.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:
إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ
“Зотан икки кутиб олувчи ўнгда ва чапда ўтирган ҳолларида кутиб олурлар. У бирор сўз айтмас, магар ҳузурида (фаришта) ҳозиру нозир” (Қоф сураси, 17-18-оятлар).
Буюк тобеинлардан бўлган Умар ибн Абдулазиз раҳимаҳуллоҳ “Айтаётган гапини амалидан деб билган одамнинг гапи оз бўлади” деганлар.
Бир масални келтирсак: “Бир куни эшак арслоннинг терисини ёпиниб олиб, ҳамма ҳайвонларни қўрқита бошлабди. Шу пайт у тулкига йўлиқиб қолди ва бошқа ҳайвонларни қўрқитганидек, уни ҳам қўрқитмоқчи бўлди. Шунда тулки: “Менга ишон, агар сенинг ҳанграганингни эшитиб қолмаганимда, сендан қўрқиб кетган бўлардим” деди”.
Аҳмоқ кимсалар ақлли инсонларнинг “либослари”ни кийиб оладилар. Кейин ўзларининг бемаъни маҳмадоналиклари билан аҳмоқ эканликларини фош қилиб қўядилар.
Дўстлар, дунё ва охиратимизга фойдали бўладиган ўринлардагина гапирайлик. Бўлмаса, сукут сақлаб турайлик. Зеро, муборак ҳадисда шундай дейилган:
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ўзи учун беҳуда нарсаларни тарк қилиши киши Исломининг ҳуснидандир», дедилар».
Термизий ва Ибн Можа ривоят қилишган.
Гўзал мусулмоннинг қиладиган ишлари ва айтадиган сўзлари фақат фойдали, ўринли бўлиб, беҳуда, кераксиз гапларни гапирмайди, ундай ишларни қилмайди.
Аллоҳ таоло бизни ҳам айтадиган сўзини амалидан деб, фойдали ўринлардагина гапирадиган бандаларидан қилсин, омин!
Нозимжон Иминжонов тайёрлади
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Доктор Муҳаммад Ротиб Нобулсий айтадилар: “Дамашқлик устозим 97 ёшда бўлсаларда, тетик, ҳатто тишлари ҳам соппа-соғ, кўзлари равшан эди. Қизиқиб бунинг сабабини сўраганимизда: “Ёшлигимизда аъзоларимизни гуноҳлардан асрагандик, қариганимизда Аллоҳ таоло уларнинг хизматидан бизни маҳрум этмади”, деб жавоб бердилар”.
Аллома Табарий раҳимаҳуллоҳ 70 ёшида ҳам кемадан қуруқликка сакраб тушардилар. Ёшлар таажжубланиб: “Бунча куч-қувват қаердан?” деб сўрашганда, у зот: “Биз аъзоларимзни ёшлигимизда гуноҳлардан сақлаган эдик, қариганимизда эса Аллоҳ таоло уларни биз учун сақлаб қолди”, дедилар.
Тобеъин Ҳасан Басрий раҳматуллоҳи алайҳ ёшлари 90 дан ошган бўлсада далада ишлардилар. Буни кўрган одамлар: “Ёшлигингни қандай сақлаб қолдинг?” деб сўрашди. Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳ: “Мен ёшлигимни сақлаб қолдим, Аллоҳ эса кексалигимни сақлаб қолди”, дедилар.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кўзнинг зиноси – (номаҳрамга) қарашдир”, деганлар. Бошқа бир ривоятда “Кўз ҳам зино қилади. Кўзнинг зиноси (номаҳрамга) қарашдир”, дейилган (Имом Бухорий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД