28 Декабр, 2024, 27 Жумадул сони, 1446
28 Декабр, 2024, 27 Жумадул сони, 1446
(Умра ибодатини адо этаётган 102 ёшли онахон билан суҳбат)
2019 йилнинг Январь ойида Сурхондарё вилоятидан Умра зиёратига келган Олимова Мамлакат она аслида 102 ёшда, шахсини тасдиқловчи ҳужжатларда эса унинг туғилган йили 1918 йил этиб кўрсатилган. Зиёратда момосига ҳамроҳлик қилаётган набираларининг айтишича, ўша даврларда ҳужжатлаштириш ишларидаги камчиликлар сабаб икки йилга хатолик билан қайд этилган.
Мамлакат она бундан ўн йил муқаддам 92 ёшида илк бор муборак Умра ибодатини адо этаётган вақтида яна ўн йилдан сўнг Аллоҳ таолонинг азиз меҳмони бўлишини ўйлаганмикин... Парвардигорнинг инъоми, мўжизасини қарангки, бундай ёшда ҳатто ўз уйида зўр базўр ҳаракатланиши мумкин бўлган бир ҳолатда бир бандасини тайёрага, ундан кейин автобусларга ўтказиб минглаб чақирим нарига, Ўз Байтига чорлаб турибди! Бу ҳар бандага ҳам насиб этавермайдиган улуғ саодат! Зиёрат давомида ўзларининг мустаҳкам иймонлари, ибодатга бўлган ғайратлари, дадил сўзлари билан ҳаммани ҳайратга солаётган мўтабар момо билан суҳбат қуриб, дуоларини олишга интилдик.
Ассалому алайкум ҳожи она! Табаррук ёшда адо этаётган ибодатларингизни Аллоҳ таоло хусни мақбул айлаб, жаннатларга ҳужжат қилсин. Ҳаётингизда нима билан машғул бўлгансиз, қандай жойларда фаолият юритгансиз?
- Ваалайкум ассалом. Раҳмат. Ёшлик давримда колхозда меҳнат қилганман. Қийин пайтларда ҳам ибодатдан қолмадик, намозимизни адо этдик, кишиларга яхшилик қилдик, Худога шукур. Турмуш ўртоғим Аллоҳ раҳмат қилсин, мактаб қурган, ўша мактабга унинг номи берилган.
Онажон умрни албатта Аллоҳ беради. Бироқ тақдирда битилган умрнинг қисқариши ёки узайишига гоҳида банданинг ўзи ҳам сабабчи бўлади. Айтингчи, бу муборак ёшга етишишнинг сири нимада? Ҳаётинигизда кўпроқ нималарга амал қилдингиз?
- Меҳнат қилдим, хайру эҳсон, ҳаммага яхшилик улашишга ҳаракат қилдим. Ибодатдан узулмадим.
Онажон шу ёшда Аллоҳни байтига иккинчи бор келиб турибсиз. Бу ҳаммага ҳам насиб этавермайдиган саодат. Айни пайтда қалбингиздан қандай ўйлар ўтяпти?
- Мен ҳақиқий дунёни, оламни шу жойда топдим. Расулуллоҳ (солаллоҳу алайҳи васаллам) ни равзалари, Кабани яна кўрдим. Ибодат қилдим. Бу жой дунё мусулмонларини жамлайди, бирдам қилади, ҳамма бир-бирига табассум билан муомалада бўлади. Аллоҳ умр берса Ҳажга ҳам келаман.
Бугунги давр ёшларига нималарни тавсия қиласиз, қандай насиҳат қиласиз?
-Доим ҳаракатда бўлишсин, ибодатдан узулишмасин. Кўпроқ ўқишсин. Диний ва дунёвий билимларни яхши ўрганишсин.Аллоҳ ҳаммаларини шу жойларга чақирсин!
Ҳамроҳларининг айтишича, онахон вафот этган турмуш ўртоқлари, ота-оналари учун ҳам тавоф қилибдилар (албатта арава ёрдамида). Буни қаранг, фарзанд, қолаверса, солиҳа аёл 100 ёшдан ошганда ҳам ўз бурчини адо этмоқда... Субҳаналлоҳ!
Ҳа, ҳаёт ибратларга тўла. Фақат ундан хулосани қандай чиқара оламиз бу ўзимизга боғлиқ... Аллоҳ таоло барчамизга ана шундай узоқ ва саодатли умрни насиб этсин.
Зоиржон Содиқов сухбатлашди
Макка шаҳри.
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Келинликка номзод шахснинг ҳам ўзига яраша ҳуқуқлари ва одоблари мавжуд.
1. Келинликка номзод шахс ўзини хушрўй кўрсатиш учун зийнатланишга ҳақли.
Уламоларимиз бунга мисол қилиб, Субайҳа бинти Ҳорис розияллоҳу анҳонинг ҳадисини келтиришади. Унда «Қачонки нифосдан покланганда, совчилар учун зийнатланди» деган жумла бор. Бошқа бир ривоятда: «...сурма суртиб, хино қўйиб тайёрланди», дейилган.
2. Келинликка номзод шахс куёвликка номзодни кўришга ҳақли.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Муғийра розияллоҳу анҳунинг ҳадисидаги: «Унга назар сол, чунки бундай қилиш иккингиз орангизда бардавомликка керакдир», деганлари келинликка номзодга ҳам тегишли.
3. Келинликка номзод шахс куёвликка номзод билан суҳбатлашишга ҳақли. Бу – табиий ҳолат. Кўришгандан кейин, оила қуриш нияти бўлгандан кейин, ўртада суҳбат бўлиши турган гап.
4. Келинликка номзод шахс муайян эркакни ёқтириш ва унга никоҳланиш истагини билдиришга ҳақли.
قَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ وَلَدَتْ سُبَيْعَةُ الْأَسْلَمِيَّةُ بَعْدَ وَفَاةِ زَوْجِهَا بِنِصْفِ شَهْرٍ، فَخَطَبَهَا رَجُلَانِ أَحَدُهُمَا شَابٌّ وَالْآخَرُ كَهْلٌ، فَحَطَّتْ إِلَى الشَّابِّ، فَقَالَ الشَّيْخُ: لَمْ تَحِلِّي بَعْدُ، وَكَانَ أَهْلُهَا غَيَبًا وَرَجَا إِذَا جَاءَ أَهْلُهَا أَنْ يُؤْثِرُوهُ بِهَا، فَجَاءَتْ رَسُولَ اللهِ r، فَقَالَ: قَدْ حَلَلْتِ فَانْكِحِي مَنْ شِئْتِ. رَوَاهُ مَالِكٌ.
«Умму Салама айтадилар:
«Субайҳа Асламия эрининг вафотидан ярим ой ўтиб туғди. Унга икки киши совчи қўйди. Улардан бири ёш, бошқаси қари эди. У ёшига мойил бўлди. Чол: «Ҳали ҳалол бўлганинг йўқ», – деди. Аёлнинг аҳли ғойиб эди. Чол аёлнинг аҳли келганда уни ўзига беришларидан умидвор бўлди. Аёл Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига борди. Бас, у зот: «Сен ҳалол бўлдинг. Кимни истасанг, ўшанга никоҳлан», дедилар» (Молик ривоят қилган).
Икки тараф риоя қилиши лозим нарсалар
Келинлик ва куёвликка номзодлар никоҳдан олдинги учрашув ва бошқа муносабатларда риоя қилишлари лозим бўлган нарсалар қуйидагилардан иборат:
1. Икковлари бир-бирларига номаҳрам эканликларини унутмасликлари зарур.
Чунки асли маҳрам бўлмаган икки жинсдаги шахснинг никоҳдан бошқа нарса маҳрам қила олмайди, жумладан, совчилик қилиш ва унаштириш ҳам.
2. Икковлари учрашмоқчи бўлсалар, фақат маҳрамларининг иштирокида учрашишлари шарт.
3. Икковлари учрашганда қўл бериб кўришишлари мутлақо мумкин эмас.
4. Никоҳдан олдин икковлари холи қолишлари мутлақо мумкин эмас.
"Бахтиёр оила" китобидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 