Атрофга назар солсангиз, одамларнинг қилаётган ҳар бир ҳаракати замирида маълум бир инсонларнинг эътирофи яъни севгисига эришиш ётади. Хўш, нима бўлибди дерсиз. Ҳеч нима. Мана шу ҳеч нима бўлмайдиган, ўткинчи эътироф ва туйғулар учун жуда кўп вақтимиз ва соғлигимизни сарфлаймиз. Натижа эса биз ўйлагандек бўлмайди.
Баъзида юзи нурли, қалби – ўзи таъкидламаса-да пок бўлган, кўпчилик томонидан эъзозланадиган инсонларни кўриб “Худо суйган банда эканда” деб қўямиз. Яна бир тоифа одамлар бор. Уларнинг юриш-турушидан нолиб, аксарият кишилар “Худо урган одам у” дейди.
Аллоҳ таоло Ўз Каломи Қуръони каримда Ўзи севган бандалари ҳамда ёмон кўрган тоифалари ҳақида хабар бериб, бир қанча оят нозил қилган. Қуйида мазкур тоифаларнинг айримларини тақдим этамиз.
Аллоҳ таолонинг севгисига сазовор бўладиган тоифалар:
“Айтинг (эй Муҳаммад!): Агар Аллоҳни севсангиз, менга эргашингиз. Шунда Аллоҳ сизларни севади ва гуноҳларингизни мағфират этади. Аллоҳ кечирувчи ва раҳмлидир”. (Оли Имрон, 31)
“Албатта, Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севади”. (Моида, 13)
“Албатта, Аллоҳ одилларни севади”. (Моида,42)
“Имон келтирганларнинг Аллоҳга бўлган севгилари эса (уларникидан) кучлироқдир”. (Бақара, 165)
“Албатта, Аллоҳ (шунгача билмай йўл қўйган хатоларидан) чин тавба қилувчиларни ва обдон покланиб юрувчиларни севади”. (Бақара, 222)
“Аслида эса, ким (Аллоҳ) аҳдига вафо қилса ва тақволи бўлса, албатта, Аллоҳ (бу каби) тақводорларни севади”. (Оли Имрон, 76)
Аллоҳ таоло севмайдиган тоифалар:
“Албатта, У исроф қилувчиларни севмайди”. (Анъом,141)
“Албатта, Аллоҳ кибрли ва мақтанчоқ кишиларни севмайди”. (Нисо, 36)
“Аллоҳга ҳам, охират кунига ҳам имон келтирмайдиганларни (Аллоҳ севмайди)”. (Нисо, 38)
“Албатта, Аллоҳ хиёнатчи ва жиноятчи бўлган кимсани севмайди”. (Нисо,107)
“Албатта, У исроф қилувчиларни севмайди”. (Нисо, 141)
Мазкур оятларда Аллоҳ таоло қайси тоифа одамларни севиши-ю, қайси тоифани севмалигини очиқ-ойдин таъкидламоқда. Бизларга берилган имконият эса қайси тоифада бўлишни танлаш. Ҳар биримизнинг қилаётган ният ва амалларимиз ё Аллоҳнинг ғазабига, ёки севгисига мушарраф этади.
Барчамизга Аллоҳ таоло, Ўзи севган бандалари қаторида бўлишликни насиб этсин!
Саидаброр Умаров
Мол-дунё масаласида ўзингиздан пастроқдагиларга қаранг, дедик. Лекин дину диёнат масаласида доим ўзингиздан олдиндагиларга қаранг, улардан ибрат олинг, уларга етиб олишга интилинг. Дунё, бойлик, соғлик ва гўзаллик борасида ўзингиздан қуйидагиларга қараб, чексиз марҳамати учун Аллоҳга шукр қилсангиз, ҳаётингиз бахт-саодатга тўлади, Аллоҳ таоло сизни шукр ва сабр қилувчилар сафига ёзиб, фазлу марҳамати билан уларга бериладиган мукофотларидан сизга ҳам беради.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар:
«Кимда икки хислат бор бўлса, Аллоҳ уни шукр қилувчи, сабр қилувчи деб ёзиб қўяди. Кимда бу икки хислат бўлмаса, Аллоҳ уни шукр қилувчи ҳам, сабр қилувчи ҳам деб ёзмайди. Дину диёнатда ўзидан юқоридагиларга қараб, уларга эргашса; мол-дунёда эса ўзидан пастдагиларга қараб, ўзини улардан афзал қилган Аллоҳга ҳамд айтса, Аллоҳ уни шукр қилувчи, сабр қилувчи деб ёзиб қўяди. Ким дин борасида ўзидан пастдагиларга, дунё борасида эса ўзидан юқоридагиларга қараб, ўзи етиша олмаган нарсага афсусланса, Аллоҳ уни шукр қилувчи ҳам, сабр қилувчи ҳам деб ёзмайди» (Имом Термизий ривояти).
Уч хил қараш қалбингиздаги маҳзунликни кетказади:
- бировлардаги нарсаларга розилик кўзи билан қараш;
- мусибатга учраганларга ибрат кўзи билан қараш;
- аҳволи сиздан ёмонроқ, ҳоли хароброқ одамларга қараш.
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ,
Абдулҳамид Умаралиев таржимаси.