Тунда осмонга қарасангиз, жуда кўплаб юлдузлар тартибсиз сочилиб ётганга ўхшайди. Аслида улар осмонда тартибсиз сочилиб ётмайди. Ҳозирги вақтда олимлар расадхона, яъни обсерваторияларда юлдузларнинг катталиги, ҳарорати, кимёвий таркиби ва ҳаракатларини шунингдек, ўзаро жойлашган ўринларини ҳам ўрганишмоқда.
Тадқиқотчиларнинг фикрига кўра, юлдузлар ниҳоятда қизиб ётган, Ердан жуда узоқда жойлашган осмон ёритгичларидир. Уларни одамлар қадимдан гуруҳларга ажратишган ва ҳар бир гуруҳга ном беришган. Булар юлдуз туркумлари деб аталади. Масалан, Тарози, Чаён, Мезон ва бошқалар.
Сиз Катта Айиқ юлдузлар туркумини билсангиз керак. Уларни хаёлан чизиқ билан туташтирсангиз дарҳақиқат, чўмичга ўхшайди. Чўмич бандидаги иккинчи юлдуз ёнида кичик юлдузча бор. Қадимда жангчиларнинг кўзи ўткирлигини шу юлдузни кўра олишига қараб аниқлашган. Бизга кўриниб турадиган анча ёруғ юлдузлардан бири Олтин Қозиқ (қутб) юлдузидир. Бу юлдуз ҳамма вақт ҳам осмонда бир жойда – Шимолий қутб устида туради.
Олтин Қозиқ (қутб) юлдузига қараб шимолни, шунингдек бошқа томонларга бўлган йўналишни ҳам аниқлаш мумкин. Агар олд томонингиз билан шимолга қараб турсангиз, ўнг томонингиз шарқ, чап томонингиз ғарб, орқа томонингиз жануб бўлади.
Фан-техника ривожланган бугунги кунда ҳам сайёҳлар, илмий тадқиқотчилар, олимлар ва денгизчилар ҳамон юлдузларга қараб ориентирлаш услубидан фойдаланади. Чунки, қўлимиздаги техник асбоб-ускуналарни одам боласи ясаган. У бузилиши, адашиши ва ҳатто нотўғри кўрсатиши ҳам мумкин. Аммо, юлдузлар Қодир Зот томонидан мукаммал тарзда яратилган бўлиб, биз бандалар учун хизмат қилишга Аллоҳ таоло томонидан бўйсундирилган. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Ўз каломида шундай марҳамат қилди:
“У сизлар учун қуруқлик ва денгиз қоронғуликларида йўл топишингиз учун юлдузларни яратган зотдир. Биладиган кишилар учун оятларни батафсил баён қилдик”. (Анъом, 97)
“(Йўлларга) белгилар ҳам (қўйди). Юлдузлар билан ҳам улар йўл топурлар”. (Наҳл, 16)
Суддийнинг сўзига кўра, сафарга чиққанлар ва мусофирликда юрган йўловчилар манзилига янглишмай етиб олишлари учун Аллоҳ таоло осмонда ернинг тўрт томонини ва қиблани аниқлаш учун сурайё, етти оғайни, олтин қозиқ, қутб ва бошқа юлдузлар каби аломатларни мўлжал сифатида яратиб қўйган.
Таъкидлаш жоизки юлдузларнинг йўл кўрсатиш билан бир қаторда, ўзига хос бизга маълум ва мавҳум кўплаб вазифалари бўлиб, ана шулардан бири йил ҳисобини ҳам белгилашдир. Қуръони каримда мазкур ҳолат хусусида ҳам оят нозил бўган:
“(Биз) осмонда буржлар яратдик ва кузатувчилар учун уни (юлдузлар билан) безаб қўйдик”. (Ҳижр, 16)
Уламолар ушбу оятни қуйидагича тафсир этишган: “Осмоннинг ўн икки буржи – ҳамал, савр, жавзо, саратон, асад, сунбула, мезон, ақраб, қавс, жадий, далв, ҳут бўлиб, қуёш уларни 360 даража билан бир йил мобайнида кесиб ўтади. Ойнинг ҳам шу каби ўн икки буржи мавжуд”.
Бизларга ота-онамиздан ҳам минг чандон Меҳрибон бўлган, биз учун сон-саноқсиз, чексиз неъматлар ато этган ҳамда адашганимизда тўғри йўл кўрсатган АЛЛОҲ ТАОЛОга чексиз ҲАМД-У САНОЛАР БЎЛСИН!
Саидаброр Умаров ЎМИ матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар, Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин!
Қалбим сурури, кўзим қувончи бўлган азиз фарзандим! Сиз дунёга келганингизда менданда бахтли инсон йўқ эди. Илк бор мустақил қадам босганингиз, “дадажон” деб, эркаланганингиз, телефон қилиб “дада уйга қачон келасиз?” деганингиз кечагидек ёдимда.
Кўз очиб юмгунча бир зумда улғайдингиз... Мактабда тенгқурларингиз орасида тарбиянгиз билан ажралиб турардингиз.
Ёшлигингиздан орзу қилган Тошкент Ислом институтининг талабаси бўлиш бахтига эришсин дея кечалари онангизнинг йиғлаб қилган дуолари, “Аллоҳим фарзандимга манфаатли илм бергин” деб қилган илтижоларим ижобат бўлганини эшитганимда кўз ёшларимни тиёлмагандим. Юзлаб қоракўзлар ичидан талаба бўлиш бахти сизга насиб бўлгани учун Роббимга ҳамдлар айтдим.
Мана орадан 4 йил ўтди. Бугун бу файзли ва муборак даргоҳни тарк этмоқдасиз.
Эй Фарзандим! Бугун фурсатдан фойдаланиб, Сизга кичик бир насиҳатни қилмоқчиман. Унга умрингизнинг охирги лаҳзаларигача амал қилишингизга Аллоҳ тавфиқ беришини сўраб қоламан.
Азиз дилбандим! Сиз эндигина 4 баҳорни кўрган болакай эдингиз. Жажжи қўлларингиздан тутиб сизни боғчага олиб кетардим. Шунда дўкондаги машина ўйинчоғини кўриб қолиб, олиб беринг деб роса хархаша қилгандингиз. Олиб беришни жуда истардимку, аммо афсуски олдимда шу кичкинагина ўвинчоқни олиб беришга ҳам пулим йўқ эди....Жонимни сўрашса сизга беришга тайёрман болам... ўзимдан афзал инсон бўлишингиз учун бор имкониятимни ишга солиб ҳаракат қиламан. Баъзан дуода ўзимни унутсамда, сизни асло унутмайман.
Орадан йиллар ўтиб, Расулимиз алайҳиссаломнинг суннатларига мувофиқ никоҳ тўйингизни ўтказдик. Шу куни сизни муборак этгани сўзга чиққанимда сизга мендан аразлаб, ҳатто гаплашмай қўйишингизга сабабчи ўша кичкина машинани топширганимда жуда уялиб, юзларингиз қизариб кетганди...
Жоним болам, ниятим сизни уялтириш эмас... Сизга фақат яхшиликларни тилайман. Сизга бутун умрингиз ва охиратингиз учун керак бўладиган муҳим бир сабоқни амалий тарзда етказгим келди, холос...
Унутмангки, кунлар ўтиб Аллоҳнинг ҳузурига қайтариласиз. Бир кун аниқ Роббимизнинг олдида турамиз. Аллоҳ таоло ҳар биримизнинг қилган амалимизни бирма-бир ҳисоб-китоб қилади. Шундай кунда уммати Муҳаммад бўлган сиз дилбандим амалларингизнинг жуда оз ва кичкиналиги билан бутун халойиқнинг олдида уялиб қолманг! Бунинг учун ҳар бир амалингизни холис Аллоҳ таоло учун қилинг! Ҳеч кимни ғийбат қилманг, бошқаларга ҳасад қилманг!
Унутмангки, сиз Аллоҳ таолонинг динини етказишдаги омонатдорсиз. Улуғ зотларга илм бешиги бўлган маъҳаднинг вакилисиз. Сиз уларга сўзсиз муносиб бўлишингиз керак. Зеро, халқимиз муборак Ислом динимизни – имом тимсолида кўради.
Бизни залолатдан ҳидоятга, зулматдан ёруғликка, жаҳолатдан маърифатга, бахтсизликдан саодатга олиб чиққан, бу йўлда молларини ҳам, жонларини ҳам аямаган, ҳамиша фақат биз бевафо умматнинг ғамида бўлган севикли Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам нимага буюрган бўлсалар шуни маҳкам тутинг, нимадан қайтарган бўлсалар ундан тийилинг. Ҳадисларини ёдлашга ҳарис бўлинг, ҳаётлари, сифатлари, хулқлари ва йўлларини кўпроқ ўрганинг ва уларга амал қилинг.
Асло эришган ютуғингиз билан чекланиб қолманг. Кимдир ёки нимадир учун илм олманг. Энг муҳими – илм ибодат эканини унутманг!
Қуръонни қўлингиздан қўйманг. Қуръонга муҳаббатли бўлинг!
Жигарпорам, мусофирчилик, ота-онадан узоқда юриш, уларга бўлган меҳрни ҳам узоқлаштирмасин. Унутмангки, биз сизни яхши кўрамиз, сиз бизнинг ҳамиша қалбимизда, дуоларимиздасиз.
Сизни кўришимиз болалигингизни, бахтли онларингизни, қувонч билан югуриб қучоғимизга ўзингизни отишингизни ёдимизга солади.
Сиз келмай қўйсангиз бизнинг юраклар сиқилиб, соғинчдан ва хавотирдан жам бўлмайди.
Сиздан ягона илтимосимиз шуки, дуоларингизда доимо эслаб, Аллоҳ таолодан бизга раҳм-шафқат сўранг. Қанийди, Жаннатда барча ота-оналар қаторида турганимизда исмларимиз билан чақирилиб, “фарзандингиз Қуръон ёдлаб, қилган солиҳ амаллари учун сизга мукофот – иззат тожи кийдирилади” деганини эшитсак эди... Бу бизнинг энг буюк орзуимиз.
Аллоҳ таоло барчамизни жаннатда бирга қилсин! Иззат тожини киядиган зотлардан қилсин! Омийн.
Даврон НУРМУҲАММАД