Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
25 Декабр, 2024   |   24 Жумадул сони, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:22
Қуёш
07:47
Пешин
12:28
Аср
15:18
Шом
17:02
Хуфтон
18:22
Bismillah
25 Декабр, 2024, 24 Жумадул сони, 1446

Буюк муфассирнинг камтарлиги

5.12.2018   2858   1 min.
Буюк муфассирнинг камтарлиги

Насабшунос олим Исмоил ибн Ҳусайн Ғанавий ҳикоя қилиб айтадилар:

“Машҳур муфассир олим Фахруддин Ар-Розий (маълумот ўрнида айтамиз: бу киши “Ат-Тафсийр ал-кабийр” ёки “Мафотийҳул ғойб” номли тафсир китобини ёзганлар) Марв шаҳрига келдилар. У киши қадри баланд, номи машҳур, виқорли, ҳайбатли киши эдилар. Шу даражада катта олим эдиларки, у кишининг айтган гапларини рад этиб бўлмас, ҳузурларида биров чуқурроқ нафас олишга ҳам журъат этмас эди.

Марвга келган кунларидан бошлаб улуғ олимнинг олдида дарс ўқишга интилдим. Дарс кунларининг бирида менга: “Талабаларнинг насаби ҳақида бир ажойиб китоб ёзиб берсанг дегандим. Кейин мен ўша китобнингни ўқиб, ёдлаб олардим” дедилар.

Мен устоз айтганларидек қилиб насаблар борасида бир китоб ёзиб бердим. Китобни олиб келиб, у зотга узатганимда, ўтирган курсиларидан пастга тушдилар ва ердаги бўйра устига ўтирдилар. Менга қараб: “Анави курсига бориб ўтир!” дедилар. Мен бундай қилишни ўзимга эп кўрмай, бош тортдим. Устоз мени койидилар, хафа бўлиб, баланд овозда “Айтган жойимга ўтир!” дедилар. Ҳайбатларидан чўчиб, у киши айтган курсига бориб ўтирдим.

Кейин олдимда ўтирганча менинг китобимни ўқий бошладилар. Ора-орада тушунмаган жойларини мендан сўраб қўярдилар. Шу тарзда китобни охиригача ўқиб тугатдилар. Кейин менга қараб “Ана энди истаган жойингда ўтиравер! Бу насаб илмида сен менга устозсан. Мен эса бу борада сендан фойдаланаман, сенга шогирд ҳисобланаман. Шогирд устозидан пастроқда, олдида ўтириши одобдандир ” дедилар”.

 

Ҳоний Ҳожининг “Солиҳлар ва солиҳалар, зоҳидлар ва зоҳидалар ҳаётидан минг бир қисса” китобидан Нозимжон Иминжонов таржимаси

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз?

25.12.2024   744   4 min.
Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳу

Бугун сиз азизларга сўзлаб берадиган ҳикоям Макка шаҳрида бундан бир неча юз йиллар олдин содир бўлган ҳаётий воқеа ҳақидадир. Бу воқеа билан Саудияда нашр этиладиган газеталардан бирида танишганман.

Умра ибодатини адо этиш учун Макка шаҳрига борганимда газетадаги “Нима учун нурингни ортингда қолдирдинг?” деган мақолага кўзим тушди. Бу қизиқарли сарлавҳа мени ўзига жалб қилди. Бу нима дегани экан деб қизиқдим. Ҳикояни ўқиб, унинг мазмунини англадим.

Қадим замонда ўта бадавлат одам яшаган экан. У пайтлар қуллик даври эди. Бу бойнинг ҳам барча шахсий ишларида унга хизмат қиладиган қули бор эди.

Бомдод намозига азон айтилганда, хизматкор таҳорат учун сув тайёрлар ва хўжайинини уйғотарди. Таҳоратга ёрдамлашиб бўлгач, милтиллаб ёнадиган фонуси билан йўлини ёритиб масжидга олиб борарди. Бу даврларда ҳали электр ток, чироқлар йўқ, йўллар зимистон, чанг, кўчаларда тош ва чуқурлар кўп эди.

Шу зайлда қул 20 йилдан ортиқ хўжайинига хизмат қилди. Кунларнинг бирида одатдагидек бомдод намозига кетишаётганида бой юришдан тўхтаб, жойида бироз жим туриб қолди-да, кейин: “Гапларимни эшит эй Саид”, деди. Қулнинг исми Саид эди.

Бой: “Эй Саид, мен васиятномамда вафот этганимдан кейин меросхўрларим сени озод қилишларини ёздим. Бу сенга 20 йилдан бери менга қилган содиқ хизматларинг учун мукофот бўлади”, деб айтди.

Лекин бу гапдан Саид хурсанд бўлмади, хўжайинига ташаккур ҳам изҳор этмади, ҳатто бир оғиз сўз ҳам айтмади.

Эртаси куни яна одатдагидек масжид томон фонусни ёқиб йўлга тушишди. Аммо бу сафар ҳар гал хўжайиннинг йўлларини ёритиб кетадиган хизматчи орқа томонга ўтиб олганди. Хўжайин нега бундай қилаётганини тушунмай: “Нега орқамдан кетаяпсан? Саид сенга нима бўлди? Нега олдинда йўлни ёритиб кетмаяпсан?” деб сўради.

“Чунки сиз нурингизни ортда қолдирдингиз. Ҳаётлик вақтингизда эмас, балки вафот этганингиздан кейин мени озод қилишингиз ҳам худди шунга ўхшайди. Тириклик вақтингизда мени озод қилишни ўйламадингиз. Энди вафот этганингиздан кейин мени озод қилишга ваъда беряпсизми? Сиз қачон вафот этаркансиз, мен шунда тезроқ озод бўламан деб ўйлаб юришимни истайсизми? Мен учун сизнинг умрингиз узоқ бўлса-ю, сизнинг хизматингизни қилсам. Мен шундоқ ҳам умрбод сизга содиқ хизмат қилмоқчи эдим. 20 йилдан бери хизматингизда бўлаётган бўлсам, бирор марта мени озод қилишингиз ҳақида айтмагансиз. Лекин энди айтишингиз гўёки сизнинг вафотингизни кутаётгандек бўламан. Нега нурингизни олдингизда эмас, ортингизда қолдирдингиз?”.

Бу гапларни эшитиб бой одам қаттиқ таъсирланди. Унга: “Эй Саид шу дақиқадан эътиборан сен озодсан”, деди. Саид унинг бу таклифини рад этиб: “Мен сизнинг итоаткор хизматкорингизман”, деди.

Ушбу қиссадан қандай ибрат олинади. Кўпчилик ўз нурини олдида эмас, балки ортида қолдиради. Бу нима дегани? Айримлар: “Бой бўлсам фалон-фалон ишларни қиламан”, “Вафот этсам камбағалларга тўплаган бойликларимни тарқатишади”, “10 йилдан кейин фалон ишларни қиламан” дейишади. Нега ўша ишларни ҳаётлик вақтингизда, имконингиз борида қилмайсиз? Нега нурингизни ортингизда қолдирасиз, олдингизда эмас. Нега яхшиликлар қилишни узоқ йилларга сурамиз. Имкон борида дарҳол яхшилик қилиш ҳақида ўйламаймиз? Бирор яхшилик қилишни имконингиз борми, уни ҳозир қилинг, шунда нурингиз олдинда бўлади. Нурингизни асло орқада қолдирманг!

Мақоланинг видеолавҳа шакли

Даврон НУРМУҲАММАД

 

 

 

Мақолалар