Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
23 Июл, 2025   |   28 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:32
Қуёш
05:10
Пешин
12:35
Аср
17:37
Шом
19:53
Хуфтон
21:23
Bismillah
23 Июл, 2025, 28 Муҳаррам, 1447

Буни қила оласиз

05.12.2018   3622   3 min.
Буни қила оласиз

Юртимизга қиш фасли келиб, ҳаво совий бошлаши билан хонадонларни иститиш масаласи ўртага чиқади.

Ҳамманинг фикри-ёди қишдан эсон-омон чиқиб олиш, шамолламаслик, совуқ қотмаслик бўлиб қолади.

Айниқса, кекса отахону онахонлар, чақалоқлар истиқомат қиладиган хонадонларда бу нарса анча муҳим ҳисобланади.

Қаранг, дўстим, ён қўшнингиз уйини иситиш борасида қўли калталик қиляпти. Уйида гази йўқ. Ўтин ёқиб иситиладиган печкасига эса ўтин керак. Ўтин олишга моддий имконияти етмайди. Унинг устига ёш боласи ҳам бор. Совуқ уйда қийналиб ўтиришибди. Сизда эса бир машина ёки бир арава ўтин олиб беришга маблағингиз бор. Фақат сизда ўша ўтинни олиб беришга хоҳиш, ҳиммат бўлса бас.

Агар шу масалада ёрдам берсангиз, қўшнингиз иссиқ уйда ўтиради. Чақалоғи шамолламайди. Болалари хурсанд бўлади. Ҳаққингизга хонадон аҳли дуо қилишади. Биласизми, иссиқ уйда ўйнаб ўтирган болакайнинг юзидаги табассуми, миннатдорлиги, кўзларидаги қувончи сизнинг кўп ажру савоб олишингизга сабаб бўлади.

Ҳадиси шарифлардан бирида “Фарз амаллардан кейин Аллоҳ таолога энг маҳбуб амал мусулмоннинг қалбига хурсандчилик киритишдир” дейилган.

Тасаввур қиляпсизми, сиз фарз амаллардан кейинги ўринда турувчи энг буюк ишни, Аллоҳ таолога ёқадиган ишни амалга оширган бўласиз.

Аллоҳ таоло мўмин бандасининг қалбини шодликка тўлдирган кишини қуруқ қўймайди.    

Яна бир ҳадисда “Модомики банда биродарига ёрдам бериш ҳаракатида юрар экан, Аллоҳ таоло ҳам ўша бандасига ёрдам беради” дейилган.

Ҳа, Аллоҳ таоло сизга ёрдам беради. Чунки сиз қўшнингизнинг оғирини енгил қилишга, уйини иссиқлик ва нурга тўлдиришга уриняпсиз.

Бир ҳолатни тасаввур қилиб кўринг: сиз иссиқ уйингизда ўтирибсиз, шу уйда ухламоқчисиз, аммо ён қўшнингиз совуқ уйда қалтираб ўтирибди, бечора чарчаган бўлса ҳам совуқнинг таъсирида ухлолмаяпти. Шундай вазиятда сизнинг кўзингизга уйқу келадими?! Келмайди, тўғрими? Ахир сиз Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Ён қўшниси очлигини била туриб, қорни тўқ ҳолда тунаган киши менга иймон келтирмабди” деган ҳадисларини яхши билганингиз учун қўшнингиз оч бўла туриб ўзингиз тўқ ҳолда, қўшнингизнинг уйи совуқ бўла туриб, сиз иссиқ уйда бемалол ухлолмайсиз. Бунга виждонингиз йўл қўймайди.

Ўтмишда ўтган солиҳ инсонлар қўшниларидан хабар олиб, уларнинг ҳожатларини раво қилишга шошардилар.

Қадрдоним! Биз бир диндош биродаримиз, қўшнимизнинг кўнглини кўтара оламиз. Бу иш қўлимиздан келади. Қиш кунларида қўлимиздан келганича шу ишларни бажариб, улкан савобларни қўлга киритиш пайидан бўлайлик!

Аллоҳ таоло барчамизни қўшнисига яхшилик қиладиганлардан айласин!

 

 

Нозимжон Иминжонов

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Етказиб бериш кечиккани сабабли қўшимча таом бериш

07.07.2025   9100   1 min.
Етказиб бериш кечиккани сабабли қўшимча таом бериш

Савол: Баъзи емакхонлар таом етказиб  беришни кечиктиргани учун буюртмадан ташқари қўшимча таом тақдим этар экан. Шу иш жоизми? Агар рекламада қўшимча бепул таом бериш эмас, балки етказиб берилган таомнинг пулини олмаслик айтилган бўлса, ҳукм қандай бўлади?


Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.

1. Таомга буюртма бериш битими шариатдаги истисноъ, яъни буюртма асосида маълум маҳсулотни тайёрлаб бериш шартномасига тўғри келади. Агар саволдаги шарт фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида алоҳида бундай шарт қўйилмаса, сотувчи тарафидан берилган бу ваъда жоиз ҳисобланади ва унга вафо қилиши керак бўлади.

Агар буюртма беришда етказиб бериш кечикиши сабабли қўшимча таом бериш шарти қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Битимдаги бундай шарт молиявий жарима саналади. Маҳсулот тайёрлаб бериш (истисноъ) битимида сотувчига нисбатан молиявий жарима қўллашга рухсат этилади.

Демак, қўшимча бепул таом бериш ваъда кўринишида бўлса ҳам, шартномада акс этган бўлса ҳам жоиз экан.

2. Етказиб бериш кечикса, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик фақат рекламада акс этиб, буюртма жараёнида бундай шарт қўйилмаса, бу ҳам сотувчи тарафидан берилган ваъда бўлади ва жоиз ҳисобланади. Аммо буюртма бериш жараёнида юқоридаги шарт қўйилса, бу шартноманинг бир қисмига айланади. Шартномада эса буюртма суммасидан воз кечиш шартини қўйиш дуруст эмас.

Демак, буюртма қилинган таомнинг пулини олмаслик ваъда кўринишида бўлса жоиз, битимда шарт қилинса, жоиз эмас. Валлоҳу аълам.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази