Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
*****
— Роббинг ким?
— Аллоҳ.
— Пайғамбаринг ким?
— Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам.
— Дининг нима?
— Ислом дини.
Эй Аллоҳ! Бизни савол-жавоб пайтида собит қилгин!
*****
Ўнг томонга қараб ётиш тўла ором олишга, юрак фаолияти яхшиланишига, тушда бузилиш бўлмаслигига, бомдодга осон туришга сабаб бўлар экан. Энг асосийси — Суннатга амал қилингани учун савоб олинади. Набавий кўрсатмалар бахт-саодат омилидир.
*****
Сабр - ҳаётнинг “қулоғи”га: “Модомики, Аллоҳ мен билан бирга экан, ҳаргиз енгилмайман” деб шивирлашингдир.
Ховатир роқия журнали”
*****
Эҳтимол, золим зулм билан кўп нарсага эга бўлар. Лекин мазлумнинг дуоси билан ҳамма нарсасидан ажралади.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Агар ёлғиз турганимда насиҳат қилсангиз, чиндан насиҳат қилган бўласиз. Агар кўпчиликнинг ичида насиҳат қилсангиз, шарманда қилган бўласиз.
*****
Одам боласига ажабланаман:
Молнинг барчасини тўплайди. Кейин барчасини дунёда қолдириб кетади. Кейин охиратда барчаси учун ҳисобга тортилади.
*****
Имом Шофеий раҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: «Тавозеъ олийжаноб инсонларнинг хулқларидандир. Такаббурлик пасткашларнинг иллатларидандир. Тавозеъ муҳаббатнинг пайдо бўлишига сабаб бўлади.
Қаноат роҳатнинг пайдо бўлишига сабаб бўлади».
*****
Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу қуллари билан бирга овқатланарди. Танимаган одам у кишини қуллари орасидан ажрата олмасди.
*****
Оқила аёл эрига айтадиган ҳар бир гапига шакар қўшиб гапиради.
Оқила аёл эрига айтадиган ҳар бир гапидан тузни олиб ташлаб гапиради.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Агар бир инсоннинг хулқини билмоқчи бўлсанг, раҳбарлари билан қандай муомала қилишига эмас, балки, ўзидан қуйироқдагилар билан қандай муомала қилишига қара!
*****
Ким яхши кўрганидан хабар олмоқчи бўлса, унинг учун масофаларнинг ҳеч қандай аҳамияти йўқ.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Уч нарса ҳаётга бўлган қарашингизнинг ўзгаришига сабаб бўлади:
*****
Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу дедилар: “Агар қалбларимиз пок бўлганда, Роббимизнинг Каломига тўймаган бўлардик”.
*****
Одамлар ҳақида ҳукм қилишга шошилма! Агар шошилиб ҳукм қилсанг, азиз кишига зулм қилиб, арзон кимсанинг қадрини кўтариб қўясан.
*****
Инсонларнинг барчасини рози қилиш етиб бўлмас орзудир. Шундай экан, бор ғаминг Роббингни рози қилиш бўлсин!
*****
Биласизми...
Жанубий Африканинг Кейптаун шаҳрида табарруотлар (хайр-садақалар) билан тўла кўча бор. Ҳар қандай муҳтож киши қийналмасдан олиши учун одамлар кийимларини ва поябзалларини йўл четига осиб қўйишади.
“Ховатир роқия журнали”
*****
— Дада, анавилар ахлатчиларми?
— Йўқ, болам. Ахлатчилар бизмиз. Улар эса кўчаларни биз ташлаган ахлатлардан тозаловчилардир.
*****
«Ие, манавининг бурни пучуқ экан», «Бўйни қара, найнов эканми», «Мана бу одам пакана экан»...
Кимнинг устидан куляпсиз?! Махлуқнинг устиданми ёки Холиқнинг устиданми?!
*****
Биласизми...
Агар сиз бургутнинг кўзидек кўзга эга бўлганингизда, ўн қаватли бинонинг баландлигидаги томдан туриб ердаги чумолини кўришга қодир бўлар эдингиз.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Тананинг касаллиги оғриқлар биландир. Қалбларнинг касаллиги гуноҳлар биландир. Тана касал бўлган пайтда таомнинг мазасини сезмаганидек, гуноҳлардан қорайган қалб ибодат ҳаловатини сезмайди.
*****
«Каҳф» сурасидан олинган ибрат
Бас, яхшилик, хайрият Аллоҳ таоло ихтиёр қилган нарсададир!
*****
— Барча томонлари берк тўрт девор орасида бўлганимда, ризқим қаердан киради?
— Ўлим фариштаси кирадиган жойдан!
*****
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
Унутмангки, Аллоҳ таоло Ўзига юзланишингиз учун сизни турли мусибатлар билан синайди. Баъзан Аллоҳдан имтиҳонлардан муваффақиятли ўтишни ёки солиҳа жуфт ҳалол ё яна бошқа нарсаларни сўраб ой ва йиллар давомида дуо қиласиз. Аммо дуоингиз ижобат бўлмаётганидан ташвишга туша бошлайсиз.
“Нега Аллоҳ дуоларимни қабул қилмаяпти?” деган саволлар ҳаёлингизда тинмай айланади. Аммо Аллоҳ сизга қанча неъматларини тайёрлаб қўйганини билмайсиз! Сиз банда эканингизни эътироф этиб, ноумид бўлмай Аллоҳдан қанча кўп сўрасангиз, қалбингиз шунча юмшайди. Тобора Аллоҳга муҳтож эканингизни тушунасиз. Аслида, ҳар бир олган ва чиқарган нафасимиз Аллоҳнинг бизга берган чексиз неъматидир.
Аллоҳнинг юборган синовлари сабабли банда ожизлигини англаш билан бирга, Аллоҳдан бошқа ҳеч ким унга ёрдам бермаслигини тушуниб етади. Бу банданинг иймонини янада мустаҳкамлайди.
Агар Сиздан “Аллоҳга энг яқин бўлган вақтиниз қачон бўлган?” деб сўрасалар сиз “Оила қурганимда”, “фарзандли бўлганимда” ёки “янги ишга кирганимда” деб айтмайсиз. Балки ҳаётингизнинг энг қийин лаҳзаларини, қийинчиликка дуч келганингизда вазиятдан қандай чиқишни билмай қолганингизни, фарзандингиз касал бўлганда, онангиздан айрилганингизда Аллоҳга янада яқин бўлганингизни эслайсиз.
Сиз ҳаётингизнинг ана шундай энг мушкул вазиятларида Аллоҳга ҳар қачонгидан ҳам кўра кўпроқ ёлвориб дуо қилгансиз.
Нега? Чунки фақат Аллоҳ сизни бу қийинчиликлардан қутқариши мумкинлигини билгансиз. Аллоҳдан бошқа ҳеч ким ёрдам бера олмаслигини англаб етгансиз.
Ҳа, айрим бандалар турли синов-мусибатлар сабабли Аллоҳга юзланади, Роббига қайтади.
Яна баъзи бандаларнинг эса Аллоҳ таолога қайтишига гуноҳ амаллар сабаб бўлади. Бу ҳақда Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳи бундай дейдилар: “Гоҳида У Зот сенга тоат эшигини очади ва қабул эшигини очмайди. Гоҳида сенга гуноҳни тақдир қилади ва у (У Зотга) етишишга сабаб бўлади”.
Уламолардан бири айтади: “Банда гуноҳ сабабли жаннатга кириши ва савоб иш туфайли жаҳаннамга тушиши мумкин”, деди. Одамлар таажжубланиб: “Қандай қилиб бундай бўлиши мумкин?” деб сўрашди. Олим уларга: “Банда баъзан гуноҳга қўл уради, кейин ўзига келиб, қилган гуноҳига қаттиқ афсусланади, тинмай афсус-надомат чекади. Охир оқибат унда ўзини паст олиш, синиқлик ва надомат пайдо бўлади. Аввалгидан кўра тоат-ибодатга кўпроқ уринади, ихлос қилади. Натижада бу гуноҳи унинг жаннат сари ҳаракат қилишига сабаб бўлади. Яна бошқа банда бир яхшилик қилиб, кибрга, ужбга, мақтанишга, одамлардан мақтов эшитишга берилади. Айнан шу ҳол унинг ҳалокатига, дўзахга сари етаклайди”.
Даврон НУРМУҲАММАД