Шу йил 15–16 ноябрь кунлари Президентимизнинг Қорақалпоғистонга ташрифлари давомида берган топшириқлари ижросини таъминлаш мақсадида, хизмат сафарида бўлиб турган муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари 18 ноябрь куни Мўйноқ туманига ташриф буюрдилар.
Мўйноқ мамлакатимизнинг энг шимолий ҳудуди бўлиб, бу ерда 30 мингдан зиёд аҳоли яшайди. Инсонларнинг аксарияти ишлаб чиқариш, савдо, қишлоқ хўжалиги ва бошқа соҳаларда меҳнат қилади. Кейинги йилларда ҳудуддаги экологик ҳолатни яхшилаш, аҳолини тоза ичимлик суви билан таъминлаш ва янги иш ўринлари очиш бўйича амалга оширилган чора-тадбирлар натижасида одамларнинг турмуш даражаси яхшиланмоқда.
Муфтий ҳазратлари Мўйноқ туманидаги “Орол”, “Жайҳун”, “Толли-ўзак”, “Мўйноқ”, “Дўстлик” маҳаллалари ва “Учсой”, “Мадели”, “Тик-узяк”, “Бозатаў” овуллари аҳолиси билан учрашиб, дилдан суҳбатлашдилар. Мулоқотда муфтий ҳазратлари туман аҳолисининг сабр-қаноати, меҳнаткашлигини эътироф этиб, бугунги кунда давлатимиз Раҳбари ташаббуси билан Мўйноқ туманида амалга оширилаётган ўзгаришларнинг мазмун-моҳияти ҳақида сўзлаб бердилар. Шунингдек, муфтий ҳазратлари Ислом динининг асл моҳиятини сақлаган ҳолда ҳудудларда маърака-маросимларни динимизда кўрсатилган шаклда ўтказиш зарурлигини алоҳида таъкидладилар.
Шундан сўнг муфтий ҳазратлари тумандаги ёш оила хонадонига ташриф буюриб, уларнинг бахту саодатини тилаб дуо қилдилар.
Ташриф давомида тумандаги “Ҳаким ота” қабристонига борилди, Қуръони карим оятларидан тиловат қилиниб, савоби марҳумларнинг руҳига бағишланди.
Муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Мўйноқ туманининг энг олис ҳудудида жойлашган “Кемалар қабристони”да ҳам бўлиб, жонлиқ қурбонлик қилиниб, Орол денгизига сув қайтиши ва Парвардигордан серобчилик бўлишини сўраб, мўйсафид отахонлар билан истисқо намози адо этилди.
Маълумки, сув танқис бўлган пайтларда Аллоҳ таборака ва таолодан сув-ёмғир сўраб, ўқиладиган икки ракатли намозни Истисқо дейилади. Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам кўп бор сувсизлик вақтида қиблага юзланиб дуо қилганлари, кейин эса имом бўлиб икки ракат намоз ўқиганлари ривоят қилинган. Истисқо намозини адо этиш учун шаҳардан ташқарига, саҳро жойларга чиқиш ҳам Набий алайҳиссалом тутган йўлдир. Бунда кекса кишиларнинг иштирок этиши эса янада фазилатли бўлади.
Ҳақ таоло мана шундай қилинган илтижоларни даргоҳи илоҳийсида қабул айласин, қорақалпоқ диёрида оби-ҳаёт неъматини мўл-кўл қилсин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Келинликка номзод шахснинг ҳам ўзига яраша ҳуқуқлари ва одоблари мавжуд.
1. Келинликка номзод шахс ўзини хушрўй кўрсатиш учун зийнатланишга ҳақли.
Уламоларимиз бунга мисол қилиб, Субайҳа бинти Ҳорис розияллоҳу анҳонинг ҳадисини келтиришади. Унда «Қачонки нифосдан покланганда, совчилар учун зийнатланди» деган жумла бор. Бошқа бир ривоятда: «...сурма суртиб, хино қўйиб тайёрланди», дейилган.
2. Келинликка номзод шахс куёвликка номзодни кўришга ҳақли.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Муғийра розияллоҳу анҳунинг ҳадисидаги: «Унга назар сол, чунки бундай қилиш иккингиз орангизда бардавомликка керакдир», деганлари келинликка номзодга ҳам тегишли.
3. Келинликка номзод шахс куёвликка номзод билан суҳбатлашишга ҳақли. Бу – табиий ҳолат. Кўришгандан кейин, оила қуриш нияти бўлгандан кейин, ўртада суҳбат бўлиши турган гап.
4. Келинликка номзод шахс муайян эркакни ёқтириш ва унга никоҳланиш истагини билдиришга ҳақли.
قَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ وَلَدَتْ سُبَيْعَةُ الْأَسْلَمِيَّةُ بَعْدَ وَفَاةِ زَوْجِهَا بِنِصْفِ شَهْرٍ، فَخَطَبَهَا رَجُلَانِ أَحَدُهُمَا شَابٌّ وَالْآخَرُ كَهْلٌ، فَحَطَّتْ إِلَى الشَّابِّ، فَقَالَ الشَّيْخُ: لَمْ تَحِلِّي بَعْدُ، وَكَانَ أَهْلُهَا غَيَبًا وَرَجَا إِذَا جَاءَ أَهْلُهَا أَنْ يُؤْثِرُوهُ بِهَا، فَجَاءَتْ رَسُولَ اللهِ r، فَقَالَ: قَدْ حَلَلْتِ فَانْكِحِي مَنْ شِئْتِ. رَوَاهُ مَالِكٌ.
«Умму Салама айтадилар:
«Субайҳа Асламия эрининг вафотидан ярим ой ўтиб туғди. Унга икки киши совчи қўйди. Улардан бири ёш, бошқаси қари эди. У ёшига мойил бўлди. Чол: «Ҳали ҳалол бўлганинг йўқ», – деди. Аёлнинг аҳли ғойиб эди. Чол аёлнинг аҳли келганда уни ўзига беришларидан умидвор бўлди. Аёл Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига борди. Бас, у зот: «Сен ҳалол бўлдинг. Кимни истасанг, ўшанга никоҳлан», дедилар» (Молик ривоят қилган).
Икки тараф риоя қилиши лозим нарсалар
Келинлик ва куёвликка номзодлар никоҳдан олдинги учрашув ва бошқа муносабатларда риоя қилишлари лозим бўлган нарсалар қуйидагилардан иборат:
1. Икковлари бир-бирларига номаҳрам эканликларини унутмасликлари зарур.
Чунки асли маҳрам бўлмаган икки жинсдаги шахснинг никоҳдан бошқа нарса маҳрам қила олмайди, жумладан, совчилик қилиш ва унаштириш ҳам.
2. Икковлари учрашмоқчи бўлсалар, фақат маҳрамларининг иштирокида учрашишлари шарт.
3. Икковлари учрашганда қўл бериб кўришишлари мутлақо мумкин эмас.
4. Никоҳдан олдин икковлари холи қолишлари мутлақо мумкин эмас.
"Бахтиёр оила" китобидан