Ўн бир фарзандли Ген ва Ҳалилинтар оиласи Индонезиядаги кўп болали хонадон ҳисобланади. Бу оила зиёрат туризмни фаол тарғиб этмоқда.
Самарқанд вилояти туризмни ривожлантириш департаменти матбуот хизматининг хабар беришича, бу оила 2014 йилда юртимизда, жумладан, Самарқандда саёҳатда бўлиб, бундан жуда катта таассурот олади. Шу сабабли улар мамлакатимиздаги тарихий-маданий иншоотлар, муқаддас қадамжолар ва халқимиз маданияти, анъана ва урф-одатлари ҳақида “Ўзбекистон – меҳмондўст давлат” (“UZBEKISTAN NEGARA SAHABAT”) номли китоб ёзди. Ҳозиргача бу китоб 100 минг нусхада нашр этилди ва Индонезияда жуда машҳур бўлди. “GenHalilintar” оиласи мазкур китобни ўзбек тилига таржима қилиш ва Самарқандда нашр этишни режалаштирган.
Таъкидлаш лозимки, “GenHalilintar” оиласини “King of YouTube” (Ютуб қироли) деб ҳам аташади. Чунки, оила YouTube каналида жуда катта – 15 миллионлик аудиторияга эга. Уларнинг Ўзбекистонга сафари ҳақидаги видеосини томоша қилганлар ҳозиргача 150 мингдан ошди.
“GelHalilintar” Самарқанд шаҳрида туризмни ривожлантиришни истайди. Бунинг учун уларнинг ўзи ҳам қадимий ва ҳамиша навқирон шаҳар туризм соҳасига инвестиция киритиш ниятида.
ЎМИ Матбуот хизмати
Cавол: Иссиқ ҳавода кўп юриш натижасида айрим одамларда икки оёғи ораси қизариб, ачишади. Эҳромда шундай ҳолатда малҳам, вазелин каби нарсалар суртса бўладими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Эҳромдаги киши сиз айтгандек ҳолатга тушиб қолганда ёки товони ёрилганда хушбўй бўлмаган малҳамлардан фойдаланиши мумкин. Бунда ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди. Агар хушбўй малҳам ёки вазелиндан фойдаланса, бунда садақа қилиши лозим бўлади. Агар кўп марта суртса, жонлиқ сўйиш вожиб бўлади. Шунинг учун бундай касалликка дучор бўлган инсон имкон қадар хушбўй бўлмаган малҳамлардан фойдаланиши мақсадга мувофиқ бўлади. Бу ҳақида фуқаҳоларимиз бундай дейдилар:
وَلَوْ دَاوَى بِهِ جُرْحَهُ أَوْ شُقُوقَ رِجْلَيْهِ فَلَا كَفَّارَةَ عَلَيْهِ ؛ لِأَنَّهُ لَيْسَ بِطِيبٍ فِي نَفْسِهِ إنَّمَا هُوَ أَصْلُ الطِّيبِ أَوْ طِيبٌ مِنْ وَجْهِ فَيُشْتَرَطُ اسْتِعْمَالُهُ عَلَى وَجْهِ التَّطَيُّبِ.
“Эҳромдаги киши жароҳат, оёқ ёриқларини зайтун ёғи билан ёғласа, зиммасига ҳеч нарса вожиб бўлмайди. Чунки у хушбўйлик эмас, балки хушбўйлик олинадиган нарса ёки бир жиҳатдангина хушбўйлик холос. Каффорат вожиб бўлишлиги учун уни хушбўйланиш учун истеъмол қилган бўлиши шарт” (“Ҳидоя” китоби).
Аллома Камол Ибн Ҳумом раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Эҳромдаги инсон ёғ ёки сиркани еса, жароҳати ёки товонидаги ёриқларига суртса ё қулоғига томизса, унга ҳеч қандай жарима лозим бўлмайди” (“Фатҳул Қодир” китоби).
Мулла Али ал-Қорий раҳимаҳуллоҳ айтадилар:
ولو تداوى بالطيب او بدواء فيه طيب غالب ولم يكن مطبوخا فألزقه بجراحته يلزمه صدقة اذا كان موضع الجراحة لم يستوعب عضوا
“Агар хушбўй нарса билан ёки хушбўйлик ғолиб бўлган нарса билан даволанса ва улар оловда пиширилган бўлмаса, сўнг уни жароҳатига ёпиштирса ва жароҳат бир тўлиқ аъзони ташкил қилмаган бўлса, садақа лозим бўлади”. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.