Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
25 Ноябр, 2024   |   24 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:00
Қуёш
07:23
Пешин
12:15
Аср
15:16
Шом
17:00
Хуфтон
18:18
Bismillah
25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446

Ҳар қўйни ўз оёғидан осадилар

24.09.2018   526   2 min.
Ҳар қўйни ўз оёғидан осадилар

Аббосий халифа Ҳорун ар-Рашиднинг Баҳлул доно деган фазилатли зотга ҳурмати баланд эди. Чунки бу дарвеш ҳеч тортинмасдан халифага маслаҳат берарди. Халифа ҳам ҳар доим унинг сўзларига қулоқ осар, насиҳатларига амал қилар эди.

Бир куни нимадир бўлиб халифа қандайдир масала юзасидан янглиш қарор чиқарди. Баҳлул доно ҳазратлари унга бу қарорини ўзгартириш кераклигини айтди. Аммо бу гап халифага малол келиб,  

­­­­­­- Сиз айтишингиз керак бўлган гапни айтдингиз, гуноҳ сиздан соқит бўлди. Менинг қилган ишимдан сизга зарар етмайди, Ахир ҳар қўйни ўз оёғидан осади-ку, ­- деди.
“Ҳар қўйни ўз оёғидан осадилар”, дегани халқ мақоли. Маъноси, ҳар ким қилган гуноҳи учун жазосини ўзи тортади, бировнинг гуноҳи бошқа одамга юкланмайди, деганидир. Бир қарашда бу гап тўғри. Бироқ бошқа жиҳатдан, мўминлар бир-бирларининг ойнасидир, яъни уларнинг бири иккинчисига тўғри маслаҳат бериши Аллоҳ таолонинг амридир. 

Шунинг учун Баҳлул доно ҳазратлари халифага эсда қоладиган дарс бермоқ истади. Бир қўйни сўйиб сарой боғидаги кўздан пана жойга оёғидан осиб қўйди.
Бир-икки кун ўтиб боғда бадбўй ҳид таралди. Бу ҳиднинг қаердан чиқаётганини излаган хизматчилар қўйнинг лошини топдилар.

Халифа қўйни ким осиб қўйганини дарров фаҳмлади.

- Баҳлулни топиб келинглар, - деб амр қилди.

Баҳлул доно ҳазратлари келганидан сўнг халифага бундай деди:

- Кўриб турганингиздек, ҳар қўйни ўз оёғидан осади, аммо унинг ҳиди бошқаларни роҳатсиз қилади. Шунга ўхшаб жамиятда баъзи кишиларнинг қилган қилмишлари бошқаларининг тинчини бузади. Хато фасод чиқаради. Шу сабабдан ҳаммамиз бир-биримизга тўғри гапни сўзлашга масъулмиз. Сиз ҳам ўзингизга қарата айтилган ҳақ сўзни қабул этинг.

Халифа уни мукофотлаб, янглиш қароридан воз кечди.

 

Дамин ЖУМАҚУЛ таржимаси 

Ибратли ҳикоялар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (3-мақола)

25.11.2024   202   4 min.
Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (3-мақола)

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

الوَاحِدُ

67. Ал-Ваҳид.

Ягона, битта. У зот зотида ҳам, сифатларида, ишларида ҳам ягонадир.


الصَّمَدُ

68. Ас-Сомад.

Ҳеч кимга ҳожати тушмайди, барчанинг ҳожати Унга тушади.


القَادِرُ

69. Ал-Қодир.

Чексиз қудрат соҳиби. У зот ҳар бир нарсага қодирдир. Ҳар бир иш унга осондир.


المُقْتَدِرُ

70. Ал-Муқтадир.

Жуда ҳам қудратли.


المُقَدِّم

71. Ал-Муқаддим.

Олдинга сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани хоҳлаган шахс ва нарсасидан олдинга суради.


المُؤَخِّر

72. Ал-Муаххир.

Орқага сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани, хоҳлаган шахс ва нарсасидан орқага суради.

 

الأَوَّلُ

73. Ал-Аввал.

У ҳамма нарсадан аввал, яъни, барча мавжудотлар йўқлигида Аллоҳ бор эди.


الْآَخِرُ

74. Ал-Охир.

Ҳамма нарса йўқ бўлиб кетганда ҳам, Унинг ўзи қолади.

 

الظَّاهِرُ

75. Аз-Зоҳир.

Унинг мавжудлиги ошкор, очиқ-ойдиндир. У ҳамма нарсадан зоҳир-устундир.


الْبَاطِنُ

76. Ал-Ботин.

Кўзлар кўролмайдиган; барча яширин нарсаларни билувчи.

 

77. Ал-Волий.

Барча нарсани бошқарувчи. Ҳимоя қилувчи


المُتَعَالِي

78. Ал-Мутаъолий.

Қудрати, улуғлиги ҳар нарсадан улуғ; ҳар нарсани бўйсундирувчи


البَرُّ

79. Ал-Барр.

Яхшилик қилувчи.


التَّوَابُ

80. Ат-Таввоб.

Бандаларни тавбага йўлловчи ва уларнинг тавбасини қабул қилувчи.


المُنْتَقِم

81. Ал-Мунтақим.

Золим ва осийларни жазоловчи.


العَفُوّ

82. Ал-Афувв.

Афв қилувчи.


الرَّؤُوفُ

83. Ар-Раъуф.

Ўта меҳрибон.


مَالِك المُلْك

84. Моликул мулк.

Коинотдаги барча мулкнинг ягона эгаси.


ذُو الجَلاَل و الأِكرَام

85. Зул жалол вал икром.

Коинотдаги барча мулкнинг танҳо эгаси.


المُقْسِط

86. Ал-Муқсит.

Адолати ила мазлумларга нусрат ва золимларга жазо берувчи.


الجَامِع

87. Ал-Жомиъ.

Одамларни қиёмат куни жамловчи.


الغَنِيُّ

88. Ал-Ғаний.

Беҳожат. Унинг ҳеч кимга ва ҳеч нарсага ҳожати тушмайди.


المُغْنِي

89. Ал-Муғний.

Беҳожат қилувчи. У зот ўз бандаларидан хоҳлаганини беҳожат қилиб қўяди.


المَانِع

90. Ал-Мониъ.

Хоҳлаган бандасини бойликдан маҳрум этувчи. Асрагувчи.


الضَّار

91. Аз-Зорр.

Хоҳлаганига зарар қилувчи.


النَّافِع

92. Ан-Нофиъ.

Манфаат берувчи.


النُّور

93. Ан-Нур.

Мунаввар, нурли этувчи.


الهَادِى

94. Ал-Ҳодий.

Ҳидоят қилувчи.

البَدِيع


95. Ал-Бадийъ.

Нарсаларни йўқдан яратувчи

البَاقِي


96. Ал-Боқий.

Мангу, боқий қолувчи. У доимий бордир.


الوَارِثُ

97. Ал-Ворис.

Мавжудотлар йўқ бўлганда ҳам боқий қолувчи Зот.


الرَّشِيد

98. Ар-Рошийд.

Тўғри йўлга йўлловчи.


الصَّبُور

99. Ас-Собур.

Ўта сабрли. Гуноҳкорларни азоблашга шошилмайди.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар