Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
27 Ноябр, 2024   |   26 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:25
Пешин
12:16
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
27 Ноябр, 2024, 26 Жумадул аввал, 1446

Йигитга ялқовлик ярашмас

16.08.2018   6062   3 min.
Йигитга ялқовлик ярашмас

Она юртнинг равнақи билим касб, ҳунар этагини тутган ғайратли ёшлар биландир. Йигитлари жасур, паҳлавон; қизлари ҳаё ва иболи, илмда пешқадам юртни дунё таниб, барча ҳавас қилади.

Ибодатли, дуогўй кексалар ўз тажриба ва билимларини ёшларга ўргатиб турса, ёшлар эса уларнинг панд-насиҳатларини қулоғига олса, бу юрт фарзандлари жасур, қизлари вафодор суюкли ёр бўлади.

Шу боис ёшлар дангаса, ялқов деган иллатни ўзларидан отишлари, илмли, ҳунарманд, уста деҳқон деган шарафли ном олиб, кўкракларини керишлари керак.

Бундан эллик йиллар олдин ёшлигидан диний ва дунёвий илмни яхши эгаллаган шижоатли бир инсон бўларди. Бу инсон ёшлигида мадрасани тугатиб, сўнгра ҳунар ўрганишга киришиб, бир неча касб эгаллаганди. Тиббиёт билан ҳам шуғулланиб, одамларга турли малҳамлар тайёрлаб, неча беморлар дардларига дармон бўларди. Умрининг бир дақиқасини ҳам бекор ўтказмай, қишлоқдаги тўй-маъракаларга бош бўлар, ёшларга одоб-ахлоқ, муомала одобларини ўргатарди. Ўзи ниҳоятда ростгўй, сабрли, ҳалол инсонлиги боис ҳаётида асло хорлик, етишмовчилик деган нарсани билмаган. Ундан бу ишларга қандай вақт топишини сўрашганида:

“Авваламбор вақтни, ўтаётган умрни қадрлаш керак! Унинг бир лаҳзасини ҳам беҳуда ўтказмаслик, умр қўлдан кетса, уни бошқа ортга қайтара олмасликни англаш лозим. Руҳ қуши жасаддан ажраб Ҳаққа учса, илм ўрганиш, касб-ҳунар қилиш ва бошқа бирор нарсага имкон бўлмайди. Ҳаракат қилай десанг, иложинг йўқ! Ҳатто устингда ўрмалаб юрган ҳашаротларни “кишт” деб ҳайдашга қувватинг бўлмайди. Им­кон қўлдан кетгач, омад юз ўгиргач, афсусдан не фойда, ғанимат умрни сувга оқизишдан кимга фойда, кимга зарар?” деб жавоб берган экан.

Ҳа, руҳ қуши танни тарк этмасдан ялқовлик­ни ташлаб, олдинга интилмоқ керак. Умримиз­нинг олтин жавоҳирини ўз қўлимиз билан син­дирмайлик.

Мардикор бозорига бордим, олдимга бир нечта барваста йигит югуриб келиб: “Нима хизмат?” деди.

“Менга компьютер устаси, моҳир электрик, яхши кафелчи керак, ичингизда шу касб эгалари борми?” дедим. “Ака, сиз айтган касбимиз бўлганда мардикор бозорда юрармидик!” деди бир йигит. “Сиз қариб чол бўлганингиз йўқ, ҳаммангиз ёшсиз, бир йиллик умрингизни касбга бағишласангиз, бир умр роҳатда яшайсиз!” дедим уларга.

Азизлар! Болаларимизни кўп эркаламай, уларни ёшлигидан бирор ҳунар эгаси қилсак, бир умр биздан миннатдор бўлиб яшайди. Илмсиз, ҳунарсиз бўлса, ота-онани бир умр айблаб ўтади.

Эй азиз фарзанд! Асло ялқов бўлма, дангасалик иллатини ўзингдан от. Агар юқорида айтганимдек, бир-икки йил шогирдликка тушиб бир касбнинг этагидан тутсанг, умрингнинг охиригача бировга муте бўлмасдан роҳатда яшайсан. Ўзганинг қўлига муте бўлмайсан, ўғрилик қилмайсан, ҳалолдан мол топасан. Озгина синовларга бардош бермасдан устозлар ўгити, отангнинг пандини олмасанг, бошингга синовлар ёғилади. Кейинги пушаймон ўзингга душман!

***

Юртнинг камоли ёшлар биландир,

Имони мустаҳкам бошлар биландур.

Авлодлари ялқов, дангаса юртнинг,

Келажаги синар, тошлар биландур.

 

Олдинга интил болам, фақат олдинга,

Нокас-ла дўст бўлма, етгин қадрингга.

Ножинс, пастлар билан нодон дўст бўлар,

Қоч, йўқса топилмас даво дардингга.

 

Бир жойда ўтирма насибанг кутиб,

Ел-югур бир касбнинг этагин тутиб,

Калхатдек ўлимтик-ўлакса ема,

Бургутдек ҳалол е, ўлжангни тутиб.

 

“Қасамини бузган қиз” китобидан

Ибратли ҳикоялар
Бошқа мақолалар

Ўзингда Аллоҳ учун нима бор?

26.11.2024   1698   1 min.
Ўзингда Аллоҳ учун нима бор?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Кимки Аллоҳнинг ҳузурида унга нима борлигини билишни истаса, ўзида Аллоҳ учун нима борлигига қарасин».

Имом Суютий «Жомеъус соғир»да ривоят қилиб, Дорақутнийга нисбат берганлар.

Шарҳ: Банда ўзини қайси мавқеъга мос кўрса, Аллоҳ таоло ўша мақомга туширади. Банданинг қалбида Аллоҳнинг манзилати, банда қай даража Аллоҳнинг таниши, маърифати, билиши, Уни олий санаши, Уни улуғлаши қадарича бўлади. Шунингдек, банданинг қалбида Аллоҳдан ҳаё қилиши, Ундан қўрқиши, Унинг амрлари ва қайтариқларини қоим қилишдаги ҳурмати, қалбини хотиржам бўлиши, У Зотга жисми билан, руҳи ва қалби билан таслим бўлмоғи, ишларида Унинг муроқабасини ҳис этиши, Унинг зикрини ўзига лозим тутиши, неъматларига эришиш йўлида машаққатларни кўтариши, маишат роҳатини У учун тарк этишида, У ҳақдаги яхши гумони миқдорича бўлади.

Шунингдек, одамларнинг бу ўриндаги даража ва насибалари юқоридагилардан олган насибалари миқдорича бўлиб, бас, уларнинг насибалари улканроқ даража бўлади, унинг акси бўлса акси қадар бўлади.

Имом Муновийнинг «Жомеъус соғийр»га ёзган шарҳи,
«Файзул қодир»дан.