Тоғдан пастга шитоб билан оқаётган дарёга қараб, хаёлан у билан сўзлашдим:
“Эй сершовқин дарё! Нега бунча шошиб-пишиб оқасан, нимадан кеч қолмоқдасан? Сени кимлар кутмоқдаки, ваъдамга вафо қилай, аҳдимни бузмайин дейсан?!” Худди дарёдан қулоғимга гўё сирли овоз келгандек бўлди: “Менинг йўлимга интизор, келишимни кутувчилар сон-саноқсиз! Сен уларнинг кўпини билмайсан. Мени кутаётган экинзорлар, дов-дарахтлар, ўт-ўланлар, ҳайвонот ва ҳатто сиз одамлар ҳам борсиз. Мен шошмасам, кечиксам, дангасалик қилсам, улар қуриб-қовжираб, сувсизликдан ҳалок бўлади. Шошишимнинг боиси шу!” Дарёга қараб ўйларканман, ёшларга шуларни айтмоқчиман: “Эй азиз ёшлар! Сиз ҳам дарёдек шошилинг, йўлингизда учрайдиган ҳар қандай тўсиқ ва қийинчиликларни мардонавор енгиб ўтинг. Хонадонингизни, Ватанингизни гуллатиб-яшнатинг. Азиз умрингизни беҳуда ишларга сарфлаб, сўлдириб, сўнгра пушаймон бўлманг! Зеро, умримиз ҳам сувдек оқмоқда. Шитоб билан ўтаётган умримиз мобайнида одамлар қалбига малҳам бўла олдикми? Одамлар оғирини енгил қилишга, илм билан ўзимиз ва юртдошларимиз, инсониятга манфаат берадиган нима ишларни қилдик? Қалбимизни имон суви билан суғормоқдамизми? Ташналигимизни илм булоғи билан қондирмоқ учун нималар қилмоқдамиз?
Тошдан-тошга урилиб оқади дарё,
Шовқин-сурон солиб оқади дарё.
Тўсиғу ғовларни айланиб ўтиб,
Ўз мақсади сари шошади дарё.
Далаю даштларга тезроқ етай деб,
Ўту ўланларни сероб этай деб.
Масрур этмоқ учун халқ, элатларни,
Тўлқин уриб қирғоқдан тошади дарё.
Одамлар ҳақимга дуо қилишсин,
Хизматимни доим ёдга олишсин,
Аллоҳ учун мендан рози бўлишсин –
Дебон шошиб-шитоб оқади дарё.
Эй инсон, дарёдек шижоатли бўл,
Одамлар қалбига қувонч, сурур сол.
Тоғ учраса кемир, дарёни симир,
Элу юртинг кўнглин айлагин дарё.
Дунё синоатидан ғамлар чекмагил ,
Мақсадсиз уруғни асло экмагил.
Алишер дер, элнинг дуосин олиб,
Кую қўшиқларда оқ мисли дарё.
“Қасамини бузган қиз” китобидан
Кунларнинг бирида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қоринлари ниҳоятда оч эди. Ётиб ухламоқчи бўлдилар аммо ухлашга ҳам қийналдилар. Бир муддатдан кейин ўринларидан туриб, бир тошни қоринларига қўйиб ётмоқчи бўлдилар. Бу ҳолатни кўрган Оиша розияллоҳу анҳо онамиз қаттиқ ҳавотирландилар.
Оиша розияллоҳу анҳо онамизнинг кўзларига ёш келди. “Ё Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дуо қилсангиз, Сиз учун ҳамма нарса муҳайё бўладику”, дедилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мендан олдинги Пайғамбарлар ҳам шу ҳолатда кетишди. Мен ҳам Роббимнинг ҳузурига шундай бораман”, дедилар.
Абу Толҳа розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга очликдан шикоят қилдик. Қорнимизга (боғлаб олинган) биттадан тошни олиб кўрсатдик. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам иккита тошни олиб кўрсатдилар”.
Бугун уйингизда бирор таом тайёрлаётганингизда ёнингиздаги қўшнингизнинг қорни оч бўлиши мумкинлигини эсдан чиқарманг. Ҳовлингизда тутунини чиқариб тансиқ таом пиширсангиз, қўшни хонадонда ҳомиладор келин бўлса, уларга ҳам чиқаришни унутманг. Қайнатма шўрва қилсангиз овқатга кўпроқ сув солинг бир коса қўшнига ҳам берасиз.
Оиша онамиз розияллоҳу анҳо: “Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг оиласи бир кунда икки марта егулик емаган, еса ҳам биттаси хурмо бўлган”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Акбаршоҳ РАСУЛОВ