Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам муҳаббат билан яшамагунимизча мўмин бўла олмаслигимизни ўргатиб бундай дедилар: “Бирортангиз то биродарига ўзи учун яхши кўрган нарсани раво кўрмагунича мўмин бўла олмассиз”.
Яна бир ҳадисда бизни меҳр-муҳаббатли бўлишга, қалбларнинг калитига эга чиқишга тарғиб этиб дедилар: “Ўзаро муҳаббатли бўлмагунингизча мўмин бўлмайсизлар! Сизларга бир ишни айтайми, агар уни қилсангиз ўзаро меҳр-муҳаббатли бўласизлар? Орангизда саломни ёйингиз!”
У зот алайҳиссалом яна бизга: кимнидир яхши кўрсак, унга бу ҳақда хабар бериб қўйишимизни, қулай фурсат кутиб ўтирмасликни, хусусан ҳайит байрамида айтаман деб ўтирмасликни ўргатганлар: “Қайсики одам бир биродарини яхши кўрса, унга яхши кўришини билдириб қўйсин”.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзаро ҳадя улашишга тарғиб этганлар. Негаки ҳадялар меҳр-муҳаббат элчисидир! Қай суратда, қай вақтда бўлишидан қатъи назар ҳадя улашишга одатланиш керак. У зот алайҳиссалом деганларки: “Ҳадя улашингиз, ўзаро меҳр-муҳаббатли бўласиз”.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ҳадиси қудсийда, ҳаётимиз давомида одамларни Аллоҳ учун яхши кўриш билан ўтказадиган бўлсак, Аллоҳ бизни яхши кўриши ҳақида хушхабар берганлар: “Аллоҳ таоло айтди: “Мен учун бир-бирини яхши кўрадиган, Мен учун ўзаро ҳамсуҳбат бўладиган, Мен учун ҳадя улашадиган ва Мен учун бир-бирини зиёрат қиладиганларга муҳаббатим вожиб бўлди”.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам у зотни ҳақиқатан яхши кўрсак, охиратда у зотни билан бирга бўлишимиз ҳақида хушхабар бериб бундай дедилар: “Киши ўзи яхши кўрадиганлар билан биргадир!”
Аллоҳ таолонинг қуйидаги ояти бизга битта муҳаббатдан ташқари ҳар қандай муҳаббат охиратда душманчиликка айланиши ҳақида хабар беради: “Ўша кунда тақводорлардан бошқа дўстлар бир-бирларига душмандир” (Зухруф сураси, 67-оят).
Қиёмат куни ҳамма ўз оқибатини билгач, гарчи бу дунёда яқин ўзаро дўст бўлса ҳам, бир-бирига душманга айланади. Чунки у дунёда бир-бирларини турли амалларга ундаган дўстларнинг дўзахга тушиб жазо тортишлари аниқ маълум бўлиб қолади. Ана ўшанда, ёмон билан дўст бўлганига афсусланади.
Эндиги келтирадиганимиз оят эса бизга: халойиқни яхши кўришни Холиқни яхши кўришдан муқаддам қўйганлар ютқазишдаги, хасратдаги одамлар эканини баён этади: “Одамлар ичида Аллоҳдан ўзга тенгдошларни тутадиганлар ва уларни Аллоҳни севгандек севадиганлар бор. Иймон келтирганларнинг Аллоҳга муҳаббатлари қаттиқдир” (Бақара сураси, 165-оят).
Ё Аллоҳ, бизни муҳаббатинг ила ризқлантир! Ҳабибинг муҳаббатини ила ризқлантир! Сени яхши кўрадиганларнинг муҳаббати билан ризқлантир!
Аллоҳ дўстлар, суюкли кишилар ато этган бир кишидан сўрашибди: Қандай учрашиб қолгансиз?
- Аллоҳ бизни ҳеч қандай келишувсиз жам этди!
- Хўп, унда қандай дўстлашдингиз?
- Аллоҳ бизнинг ҳаракатимизсиз қалбларимизни улфат қилиб қўйди!
- Бу дўстлигингиз, меҳр-муҳаббатингиздан асосий мақсад нима?
- Қиёматда Раҳмоннинг соясида сояланиш!
Агар кимнидир яхши кўрсангиз уни дуоингизда эсланг. Абу Дардо розияллоҳу анҳу айтади: “Мен (нафл намозда) сажда қилганимда қирқта биродаримни номма-ном дуо қиламан”.
Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.
1 қисм / 2 қисм
Улар: “Хўп яхши. Демак, тўрт имомларнинг барчаси тўғри экан, бордию тўрт имомдан учтаси бир хил фикрда бўлишса-ю, лекин биттаси бошқа фикрда бўлса, улардан қайси бирига эргашамиз?” деб яна сўрадилар.
Мен: “Бир имомга”, деб жавоб бердим.
Улар: “Нима учун, ахир кўпчиликка эргашиш керак эмасми?”, дейишди.
Мен: “Аллоҳ таоло 124 минг пайғамбарларини юборди. Уларнинг ададини Аллоҳ таолонинг Ўзи билади. Биз барчаларига иймон келтирамиз.
Қуръони каримда Юсуф алайҳиссаломга акалари сажда қилганлари ҳақида оят келган. Уламолар ушбу оятнинг тафсирида: “Инсонларнинг бир-бирига ҳурмат маъносида сажда қилиши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламгача ўтган барча пайғамбарлар даврида рухсат этилган”, дейдилар. Аммо Пайғамбаримиз алайҳиссалом бизни бундай қилишдан қайтарганлар. Лекин ўтган 123 минг 999 нафар пайғамбар бундан қайтаришмаган. Сиз ўтган пайғамбарларга эргашасизми ёки охирги замон пайғамбари Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламгами?” деб сўрадим.
Улар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашамиз”, дедилар.
Мен: “Худди шунингдек биз ҳам бир имомга эргашамиз”, дедим.
Улар: “Ислом дини Макка, Мадинада нозил бўлганми ёки Куфадами?”, деб яна савол сўрадилар.
Мен: “Макка, Мадинада”, дедим.
Улар: “Унда Куфадаги Абу Ҳанифага эргашмасдан, Макка, Мадинадаги имомларга эргашимиз керак эмасми?” дедилар.
Мен: “Тўғри, Қуръони карим оятлари Макка ва Мадинада нозил бўлди. Лекин етти қорилардан бири Маккалик, бошқаси Мадиналик, яна бири Басралик бўлган. Сизлар ҳам куфалик Имом Осимнинг қироатига эргашасизларку. Нега унда Қуръон Макка, Мадинада нозил бўлган бўлса, куфалик қорининг қироатига эргашяпсизлар?” деб саволларига савол билан жавоб бердим.
Улар: “Чунки куфалик қорилар Қуръонни ўзлари ўйлаб топишмаган. Улар куфага Макка, Мадинадан борган кўплаб саҳобалардан таълим олишган. Саҳобалар уларга Қуръонни ўргатишган”, дедилар.
Мен: “Саҳобалар Куфага келишганида ибодатларни ҳам ўргатишганми? Хусусан, қандай намоз ўқишни ҳам кўрсатиб беришганми? Нима деб ўйлайсиз?” деб сўрадим.
Улар: “Ҳа, саҳобалар қандай намоз ўқишган бўлса, уни куфа аҳлига ҳам ўргатишган”, дейишди.
Мен: “Демак, саҳобалар Қуръондан таълим беришган экан, албатта намозни ҳам ўргатганлар. Демак, бир мазҳабга эргашсак саҳобага эргашаётган бўламиз. Саҳобалардан кўра Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашишда ким гўзалроқ намуна бўлиши мумкин?” дедим.
Хулоса ўзингиздан.......
Даврон НУРМУҲАММАД