Мавлоно Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳафизаҳуллоҳ давримиздаги тасаввуфнинг энг нуфузли шайхлари сирасига киради. У 1953 йил 1 апрелда Ҳиндистоннинг шимоли-ғарбидаги Панжоб вилоятининг Жҳанг ҳудудида дунёга келган. Отасининг исми Аллоҳдета эди. Отаси Қуръонни ёд олган ҳофиз зот бўлган. Акаси устоз Аҳмад Али эса ёш Зулфиқор Аҳмадни тарбиялашга муҳим ҳисса қўшган.
Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий 1967 йил ўрта мактабни, 1971 йил Панжоб унверсититетини битирган. 1976 йили инженерлик соҳасининг менежментлик ихтисослигида таълимни давом эттирган. Шунингдек, ҳазрат асосий ихтисосликдан ташқари, спорт турларидан сузиш, гимнастика, крикет ва футбол бўйича мутахассисликни ҳам эгаллаган. Дунёвий таълим билан бирга диний таълимга ҳам эътибор берган, ҳофизи Қуръон бўлган. Ҳадисга оид билимни эса “Жомия Реҳмания Жаҳания МанДи” (тасаввуф мактаби) ва Милтандаги “Жамия улумия” таълим муассасаларида олган.
Инженерлик ихтисослигини битиргач, Покистоннинг энг нуфузли саноат корхонасида инженер бўлиб ишлаган. Аста-секин малака ошириб бориб, бош инженер лавозимига кўтарилган. Қирқ ёшида шу лавозимдан бўшаб, диний илмини пухталишни мақсад қилган. 1983 йилда ҳазрати Хожа Ғулом Ҳабиб раҳматуллоҳи алайҳ тарафидан ҳалфалик мақомини олган.
Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳазрат Ҳожи Муҳаммад Абдулмалик Сиддиқийнинг қизига уйланган. Улардан икки ўғил дунёга келган. Улар: Мавлоно пир Ҳабибуллоҳ Нақшбандий ва Мавлоно Сайфуллоҳ Нақшбандий. Зулфиқор Аҳмад Нақшбандийнинг нутқ ва маърузалари дил тортар бўлиб, тарбияни ислоҳ қилишга йўғрилган. Уларни одамлар кўзда ёш билан тинглайди, гуноҳларидан тавба қилади.
Ҳаётида суннатга эргашади. Ҳозиргача у 70 та мамлакатни бориб кўрган. Сингапур, Тайланд, Саудия Арабистони, Ҳиндистон, Миср, Непал, Американинг жуда кўп штатлари, Россиянинг жуда кўп шаҳарларига, Туркия, Италияга сафар қилганлар. 1992 ва 1998 йилларда эса Ўзбекистонга ташриф буюрган. Бу сафарлари ҳақида “Лаҳур сэ та хакэ Бухоро о Самарқанд” деган китоб ёзган. Урдудан ташқари, араб ва инглиз тилларида бемалол маъруза қилади.
Кўплаб ихлосманд кишилар ул зотнинг халқасига мансуб. Уларнинг кўпи Ҳиндистонда истиқомат қилади.
Юз мингдан ортиқ киши Зулфиқор Аҳмад Нақшбандийнинг маърузаларини тинглаб, китобларини ўқиб ўзгарган. Унинг қаламига мансуб жуда кўп диний асарлар чоп этилган. Уларга, “Ишқи Илоҳий”. “Ишқи Расул ссоллаллоҳу алайҳи васаллам”, “Тасаввуф-о сулук”, “Ҳаё аор пакдаманий”, “Хутбаатэ фақир”, “Илмэ наафэ” каби китоблар мансубдир.
Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳазратлари ҳозирда Лоҳур шаҳрида истиқомат қилади. Мадинаи мунавварада ҳам уйи бор.
Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий асарларидан:
ДАРАХТДА ЯШИРИН СИРЛАР
Инсон дарахт эмаски бир жойда тик тураверса, тош эмаски ётаверса. Инсон ашрафул махлуқот – жонзотларнинг энг улуғи. У ҳар доим Аллоҳнинг зикри билан машғул бўлиши керак! Яшашдан мақсад – Аллоҳ таолога бандалик қилишдир. Ҳаётдан мақсад – Аллоҳ таолонинг ёди. Инсон жисми тегирмонга ўхшайди. Тегирмон буғдой тортиб турса фойдаси тегади. Ёпиқ тегирмон фойдасиздир. Худди шундай инсон жисми солиҳ амалларни бажо келтириб турса фойдалидир. Акс ҳолда жисм фойдасиз буюм каби бўлиб қолади.
Коинотдаги жисмлар бизга сузаётгандек кўринади. Осмондаги сайёралар ва юлдузларга қаранг. Ҳаракатланаётгани кўриниб турибди. Бунда инсон учун бир сассиз пайғом бор: Эй инсон! Сен ҳам ўз ҳаётингда ҳаракатланувчига айланишинг керак!
Қул зеҳниятли одамларда жуда кенг вақт бор бўлади. Вақтининг аксар қисми бўш ўтади. Озод бандалар меҳнати кўплиги сабаб вақти тиғиздир.
Атрофимизга яхшилаб боқсак бизни ўраб олган табиат бизга дарс бераётгандек: Эй инсон! Сен дунёда фақат бир мақсад узра яратилдинг! Агар шунга муносиб ҳаёт кечирсанг муваффақият қозонасан.
Дарахтнинг ердан униб-ўсиш сири
Биз учун дарахтда кўп фойдалар мавжуд. Унда ажойиб ва ғаройиб нарсалар яширин. Масалан, эътибор бергандирсиз, дарахт доимо тупроқ остидан униб чиқади. Тилло ва кумуш идишларда ўсмайди. Бундан мақсад нима? Мақсад шуки: Эй инсон, агар сен муваффақиятли бир ҳаёт кечирмоқ истасанг атрофингдаги муҳит ва жамиятдаги одамлар билан аралашиб яшашинг керак бўлади. Ўрмонларга, ғорларга беркиниб тараққий топаман десанг, истаган нарсанг у ерлардан топилмайди.
Уруғнинг тупроқ остига кўмилиши ҳикмати
Тупроқ остига кўмилган томир дарахт бўлиб ўсади. Қандай қилиб дарахтга айланди? Томир ўзини маҳв этиб, уруғ ўзини тупроққа қориштиргач Аллоҳ таоло уни дарахтга айлантиради. Сўнгра дарахт мева боғлайди. Бир уруғдан минглаб уруғлар олинади. Худди шундай, инсон ҳам “мен”ликни маҳв айласа, ўзидаги кибр, манманликни синдирса Аллоҳ таоло минглаб балки юз минглаб инсонларнинг ҳақиқий инсон бўлишига сабаб бўладиган мақомни унга ато этади.
Уруғнинг ўзини қурбон қилишида инсоният учун бир пайғом бор. Бир уруғ ўзини қурбон этиб дарахтга айланади ва инсонларга ҳамда жониворларга соя беради. Худди шундай, қайси инсон ўз нафсини қурбон этса ва нафсининг бўйнига шариат юганини илса, Аллоҳ таоло уни қад кўтарган дарахт каби қилиб қўяди. У бошқа инсонлар учун соядор дарахтга айланади. Ўзи ёлғиз бўлса ҳам минглаб инсонларга соябон бўлади. (Хутаботи Фақийр. 16-жилд. Абдулвоҳид Иброҳим домла таржимаси.)
Тошкент шаҳар “Ҳазрати Али” жоме масжиди имом ноиби
Абдулқайюм Ғофуров тайёрлади.
Муқаддас динимизнинг иккинчи манбаси бўлган Суннатда ҳам ватан тушунчаси ва унга бўлган муҳаббат борасида талайгина ҳадислар келган.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафардан қайтаётиб Мадина кўчаларини кўрган вақтларида туяларини тезлатардилар. (От, хачир каби) уловда бўлсалар, уни ниқтардилар”.
Абу Абдуллоҳ айтади: «Ҳорис Ибн Умайр Ҳумайднинг “Уловни уни (Мадинани) севганларидан ниқтардилар” ривоятини зиёда қилган» (Имом Бухорий ривояти).
Ойша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизлардан бирингиз ҳажини адо қилса, аҳлига қайтишга шошилсин. Чунки шундай қилиши ажрини кўпайтиради”, дедилар» (Имом Дорақутний, Ҳоким ва Байҳақий ривояти).
Шарҳ: Аллома Муновий[1] раҳматуллоҳи алайҳ “Файзул Қодир” китобида ҳадисни қуйидагича шарҳлаган: “(Ватанга) шошилиш – мустаҳаб. “Аҳл”дан мурод эса ватандир, гарчи у ерда аҳли (оиласи) бўлмаса-да, келиши билан дўстлари, аҳлларига сурур бағишлагани учун “шундай қилиши ажрини кўпайтиради”. Ватанда истиқомат қилишда бошқа жойга қараганда ибодатга (оид) вазифаларни бажариш осон бўлади. Бу Ислом асосларидан бири бўлган ҳаж борасида шундай дейилган бўлса, бошқа, айниқса, мустаҳаб (араб. – “севилган”, “ёқтирилган”) – шаръий амал; уни бажарган киши савоб олади, бажармаган киши гуноҳкор бўлмайди) ва мубоҳ (араб. – “умумий”, “ихтиёрий” иш-ҳаракат) – шариат томонидан мукаллаф кишига қилиш ёки қилмаслик ихтиёри тенг берилган амал) сафарларда (ўз ватанига шошилиши биринчи навбатда) талаб қилинади. Мана шу ҳадисдан Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳ Маккани қўшни тутиш макруҳ (араб. – “рад этилган”, “қораланган”, “номақбул”) шариат ҳукмларидан бири. Қатъиян тақиқланмаган, бироқ номақбул ҳисобланган ва рад этилган амал. Макруҳ икки хил бўлади, деган ҳукмни олганлар”.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сафар азобнинг бир бўлагидир. Сизларни таом, шароб ва уйқудан тўсади. Қай бирингизнинг сафардан мақсади ҳосил бўлса, аҳлига шошилсин”, дедилар» (Муттафақун алайҳ).
Уқба ибн Омир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Уч кишининг: ота, мусофир ва мазлумнинг дуоси ижобат қилинади”, дедилар» (Имом Табароний ривояти).
Шарҳ: Аллома Муновий раҳматуллоҳи алайҳ “Файзул Қодир” китобида ёзади: “Уч кишининг: отанинг фарзандга, мусофирнинг ва мазлумнинг золимга қилган дуоси ижобат бўлади. Сафар ватандан узоқ, ғурбатда бўлиш, машаққатларни бошдан кечириш сабабли қалбда синиқлик пайдо қилади. Синиқлик дуо ижобат бўлишининг энг катта сабабларидан бири. Мазлум эса ночордир”.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга меванинг аввали келтирилар эди. Шунда у зот: “Аллоҳумма барик лана фи мадинатина ва фи самарина ва фи муддина ва фи соъина барокатан маъа барока” дуосини айтардилар. Сўнгра уни ҳозир бўлган болаларнинг энг ёшига берардилар» (Муслим ривояти).
Дуонинг таржимаси: “Аллоҳим! Бизнинг шаҳримизга, мевамизга, муддимизга ва соъимизга барака устига барака бер“. (Муд ва соъ – ҳажм ўлчов бирликлари).
"Исломда ватан тушунчаси" китобидан
[1] Аллома Муновий. Тўлиқ исми: Зайнуддин Муҳаммад Абдуррауф ибн Тожулорифин ибн Али Зайнул Обидин Ҳаддодий Муновий Қоҳирий. Милодий 1545, ҳижрий 952 йилда туғилган. Милодий 1622, ҳижрий 1031 йилда Қоҳирада вафот этган. Қомусий олимлардан. Аллома Муновий парҳезкор, кам овқат, кам уйқу зотлардан эди. 80га яқин китоб муаллифи. Ёзган китоблари: “Кунузул ҳақоиқ” (ҳадис ҳақида), “Файзул Қодир шарҳу жомеис сағир” ва бошқалар.