Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
22 Январ, 2025   |   22 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:20
Қуёш
07:43
Пешин
12:40
Аср
15:46
Шом
17:30
Хуфтон
18:47
Bismillah
22 Январ, 2025, 22 Ражаб, 1446

Замондош сиймолар: Мавлоно Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий

6.07.2018   6604   6 min.
Замондош сиймолар:  Мавлоно Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий

 

Мавлоно Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳафизаҳуллоҳ давримиздаги тасаввуфнинг энг нуфузли шайхлари сирасига киради. У 1953 йил 1 апрелда Ҳиндистоннинг шимоли-ғарбидаги Панжоб вилоятининг Жҳанг ҳудудида дунёга келган. Отасининг исми Аллоҳдета эди. Отаси Қуръонни ёд олган ҳофиз зот бўлган. Акаси устоз Аҳмад Али эса ёш Зулфиқор Аҳмадни тарбиялашга муҳим ҳисса қўшган.

Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий 1967 йил ўрта мактабни, 1971 йил Панжоб унверсититетини битирган. 1976 йили инженерлик соҳасининг менежментлик ихтисослигида таълимни давом эттирган. Шунингдек, ҳазрат асосий ихтисосликдан ташқари, спорт турларидан сузиш, гимнастика, крикет ва футбол бўйича мутахассисликни ҳам эгаллаган. Дунёвий таълим билан бирга диний таълимга ҳам эътибор берган, ҳофизи Қуръон бўлган. Ҳадисга оид билимни эса “Жомия Реҳмания Жаҳания МанДи” (тасаввуф мактаби) ва Милтандаги “Жамия улумия” таълим муассасаларида олган.

Инженерлик ихтисослигини битиргач, Покистоннинг энг нуфузли саноат корхонасида инженер бўлиб ишлаган. Аста-секин малака ошириб бориб, бош инженер лавозимига кўтарилган. Қирқ ёшида шу лавозимдан бўшаб, диний илмини пухталишни мақсад қилган. 1983 йилда ҳазрати Хожа Ғулом Ҳабиб раҳматуллоҳи алайҳ тарафидан ҳалфалик мақомини олган.

Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳазрат Ҳожи Муҳаммад Абдулмалик Сиддиқийнинг қизига уйланган. Улардан икки ўғил дунёга келган. Улар: Мавлоно пир Ҳабибуллоҳ Нақшбандий ва Мавлоно Сайфуллоҳ Нақшбандий. Зулфиқор Аҳмад Нақшбандийнинг нутқ ва маърузалари дил тортар бўлиб, тарбияни ислоҳ қилишга йўғрилган. Уларни одамлар кўзда ёш билан тинглайди, гуноҳларидан тавба қилади.

Ҳаётида суннатга эргашади. Ҳозиргача у 70 та мамлакатни бориб кўрган. Сингапур, Тайланд, Саудия Арабистони, Ҳиндистон, Миср, Непал, Американинг жуда кўп штатлари, Россиянинг жуда кўп шаҳарларига, Туркия, Италияга сафар қилганлар. 1992 ва 1998 йилларда эса Ўзбекистонга ташриф буюрган. Бу сафарлари ҳақида “Лаҳур сэ та хакэ Бухоро о Самарқанд” деган китоб ёзган. Урдудан ташқари, араб ва инглиз тилларида бемалол маъруза қилади.

Кўплаб ихлосманд кишилар ул зотнинг халқасига мансуб. Уларнинг кўпи Ҳиндистонда истиқомат қилади.

Юз мингдан ортиқ киши Зулфиқор Аҳмад Нақшбандийнинг маърузаларини тинглаб,  китобларини ўқиб ўзгарган. Унинг қаламига мансуб жуда кўп диний асарлар чоп этилган. Уларга, “Ишқи Илоҳий”. “Ишқи Расул ссоллаллоҳу алайҳи васаллам”, “Тасаввуф-о сулук”, “Ҳаё аор пакдаманий”, “Хутбаатэ фақир”, “Илмэ наафэ” каби китоблар мансубдир.

Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий ҳазратлари ҳозирда Лоҳур шаҳрида истиқомат қилади. Мадинаи мунавварада ҳам уйи бор.

Шайх Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий асарларидан:

ДАРАХТДА ЯШИРИН СИРЛАР

Инсон дарахт эмаски бир жойда тик тураверса, тош эмаски ётаверса. Инсон ашрафул махлуқот – жонзотларнинг энг улуғи. У ҳар доим Аллоҳнинг зикри билан машғул бўлиши керак! Яшашдан мақсад Аллоҳ таолога бандалик қилишдир. Ҳаётдан мақсад Аллоҳ таолонинг ёди. Инсон жисми тегирмонга ўхшайди. Тегирмон буғдой тортиб турса фойдаси тегади. Ёпиқ тегирмон фойдасиздир. Худди шундай инсон жисми солиҳ амалларни бажо келтириб турса фойдалидир. Акс ҳолда жисм фойдасиз буюм каби бўлиб қолади.

Коинотдаги жисмлар бизга сузаётгандек кўринади. Осмондаги сайёралар ва юлдузларга қаранг. Ҳаракатланаётгани кўриниб турибди. Бунда инсон учун бир сассиз пайғом бор: Эй инсон! Сен ҳам ўз ҳаётингда ҳаракатланувчига айланишинг керак!

Қул зеҳниятли одамларда жуда кенг вақт бор бўлади. Вақтининг аксар қисми бўш ўтади. Озод бандалар меҳнати кўплиги сабаб вақти тиғиздир.

Атрофимизга яхшилаб боқсак бизни ўраб олган табиат бизга дарс бераётгандек: Эй инсон! Сен дунёда фақат бир мақсад узра яратилдинг! Агар шунга муносиб ҳаёт кечирсанг муваффақият қозонасан.

Дарахтнинг ердан униб-ўсиш сири

Биз учун дарахтда кўп фойдалар мавжуд. Унда ажойиб ва ғаройиб нарсалар яширин. Масалан, эътибор бергандирсиз, дарахт доимо тупроқ остидан униб чиқади. Тилло ва кумуш идишларда ўсмайди. Бундан мақсад нима? Мақсад шуки: Эй инсон, агар сен муваффақиятли бир ҳаёт кечирмоқ истасанг атрофингдаги муҳит ва жамиятдаги одамлар билан аралашиб яшашинг керак бўлади. Ўрмонларга, ғорларга беркиниб тараққий топаман десанг, истаган нарсанг у ерлардан топилмайди.

Уруғнинг тупроқ остига кўмилиши ҳикмати

Тупроқ остига кўмилган томир дарахт бўлиб ўсади. Қандай қилиб дарахтга айланди? Томир ўзини маҳв этиб, уруғ ўзини тупроққа қориштиргач Аллоҳ таоло уни дарахтга айлантиради. Сўнгра дарахт мева боғлайди. Бир уруғдан минглаб уруғлар олинади. Худди шундай, инсон ҳам “мен”ликни маҳв айласа, ўзидаги кибр, манманликни синдирса Аллоҳ таоло минглаб балки юз минглаб инсонларнинг ҳақиқий инсон бўлишига сабаб бўладиган мақомни унга ато этади.

Уруғнинг ўзини қурбон қилишида инсоният учун бир пайғом бор. Бир уруғ ўзини қурбон этиб дарахтга айланади ва инсонларга ҳамда жониворларга соя беради. Худди шундай, қайси инсон ўз нафсини қурбон этса ва нафсининг бўйнига шариат юганини илса, Аллоҳ таоло уни қад кўтарган дарахт каби қилиб қўяди. У бошқа инсонлар учун соядор дарахтга айланади. Ўзи ёлғиз бўлса ҳам минглаб инсонларга соябон бўлади. (Хутаботи Фақийр. 16-жилд. Абдулвоҳид Иброҳим домла таржимаси.)

 

Тошкент шаҳар “Ҳазрати Али” жоме масжиди имом ноиби
Абдулқайюм Ғофуров тайёрлади
.

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Ҳижри Исмоил

14.01.2025   5592   4 min.
Ҳижри Исмоил

Ҳижри Исмоил — Каъба яқинида жойлашган ярим ой шаклидаги ҳудуд. Ҳижри Исмоил “Исмоил тоши” деган маънони англатади. Айнан шу ерда Иброҳим алайҳиссалом рафиқалари Ҳожар ва ўғли Исмоилни қолдирганлар. Ҳижри Исмоил Хатим ҳам деб номланади. Хатим деб номланишига сабаб у Каъбадан синдириб, яъни ажратиб олингандир.

  • Ҳижр мармардан қилинган.
  • Хатим деворининг баландлиги 1 метр-у 32 см.
  • Деворнинг эни 1 метр-у 55 см.
  • Икки кириш орасидаги масофа 8 метр-у 77 см.
  • Каъба деворидан Хатим деворигача 8 метр-у 46 см.
  • Каъбадан Хатимгача мавжуд бўлак 3 метр.
  • Мултазам томондаги очиқлик ўлчами 2 метр-у 29 см.
  • Муқобил очиқликдаги ўлчам 2 метр-у 23 см.
  • Ташқаридан девор айланасининг узунлиги 21 метр-у 57 см.

Ҳижри Исмоил ҳақида қизиқарли маълумотлар

  1. Иброҳим ва Исмоил алайҳиссалом Каъбани қурганларида, Ҳижри Исмоил байтнинг бир қисми ҳисобланган. Иброҳим алайҳиссалом қурган Каъба девори Ҳижри Исмоилни ҳам ўраб олган эди. Ҳозирги пайтда Каъба билан Ҳижри Исмоилнинг ташқи девори орасидаги бўшлиқ жой бор. Каъбани тавоф қилганда ўша оралиқ ҳудудга кирмасдан айланиш керак, сабаби бу жой ҳам Каъбанинг бир қисми саналади.
     
  2. Кейинчалик қурайшликлар Каъбани қайта тиклаганларида, Байтуллоҳ куб шаклида бўлди ва Ҳижри Исмоил девори Каъбага туташ ярим доира шаклида қолди. Бу ерда Исмоил ва унинг онаси Ҳожар онамизнинг қабри бор, деган фикр бор, лекин бу илмий жиҳатдан асосли эмас.
     
  3. Қурайшликлар Маккада содир бўлган тошқин ва ёнғиндан сўнг баъзи жойлари бузилган Каъбани қайта тикладилар. Каъбани реконструкция қилиш режасида Ҳижри Исмоил Каъбанинг умумий майдонига кириши керак эди, аммо Қурайшда бунинг учун етарли маблағ йўқ эди.
  4. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади. «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан хатим ҳақида сўраб: «У Каъбаданми?» десам, у зот: «Ҳа», дедилар. Мен: «Унда нима учун Каъбага қўшиб юборишмаган?» десам, у зот: «Қавмингнинг, яъни Қурайшнинг маблағи етмай қолган…», дедилар» (Имом Бухорий ривояти).

  5. Оиша розийаллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Мен Каъба ичига кириб намоз ўқишни яхши кўрар эдим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўлимдан ушлаб ҳижрга киргиздилар, Каъбага киришни хоҳласанг, мана шу ерда ҳам ўқийвергин. Чунки у Каъбадан бир бўлакдир», дедилар», деб айтдилар (Абу Довуд, Насоий ривояти).
     
  6. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Эй Оиша, агар қавминг жоҳилиятдан энди қутулганини ҳисобга олмаганимда Каъбани бузишга буюриб, унинг чиқиб кетган (Ҳижри Исмоил) жойини киргизиб, ерга ёпиштириб, икки эшик, яъни шарқ ва ғарб томондан эшик очиб, Иброҳим алайҳиссалом бунёд этган пойдеворга етказар эдим», дедилар (Имом Бухорий ривояти).
     
  7. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қилади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мен Ҳижрда турар, Қурайш эса тунги сайрим (Исро) ҳақида саволлар берар эди. Улар Байтул Мақдисдаги мен эслаб қололмаган нарсалар ҳақида сўрашганида аввал ҳеч қачон бўлмаган қаттиқ қайғуга чўмдим. Шунда қараб турган томонимда Аллоҳ Қуддусни кўз ўнгимда гавдалантирди – улар мендан нима ҳақида сўраса, шунинг хабарини берардим… (Имом Муслим ривояти). Салафлардан қилинган ривоятда «Хатимда, мезоб остида дуолар мустажобдир», дейилган.

Пўлатхон Каттаев,
ТИИ Ҳадис ва Ислом тарихи фанлари кафедраси катта ўқитувчиси.