Малайзияда ўтказилаётган “Қўлёзмалар ва тарихий ҳужжатларга бағишланган иккинчи халқаро конференция” ўз ишини давом эттирмоқда. Бу ҳақда "Азон" нашри хабар берди.
Конференцияда Қувайт араб очиқ унверситети профессори Муҳаммад Ҳассан Тайён энг нодир қўлёзмаларнинг тадқиқ, таҳқиқ қилиш ва уларни ўрганиш борасидаги тажриба-тавсияларини бериш билан бирга Ибн Сино ва бошқа юртимиздан чиққан алломаларнинг ҳаёти ва илмий мероси тўғрисида фикрларини билдирди.
Саудиянинг Подшоҳ Малик Абдулазиз университети қўлёзмалар фонди мудири, Шайх Абдуллоҳ ибн Муҳаммад ал-Муниф ўз сўзида: Ўзбекистондан кўпллаб алломалар етишиб чиққанлиги, уларнинг маънавий мероси бугун дунёдаги қўлёзма фондларини олтин хазинасига айланганлигини таъкидлади ва “Араблар доимо илм-маърифатни қўллаб қувватлайди. Зеро, илм-маърифат Маккадан бошланган. Аммо унинг тараққиёти ва тарқалишида ажамларнинг ҳиссаси катта”, – деб таъкидлади. Шунингдек, Шайх Абдуллоҳ ибн Муҳаммад ал-Муниф ИБХИТМи билан илмий-тадқиқот ишларида, маънавий меросимизни тадқиқ этишда амалий ёрдамга тайёр эканлигини билдирди.
Мазкур конференция раиси ва Малайзия ислом илмлари университети профессори Нажм Абдураҳмон ўзининг БАА да 25.000 дан ортиқ қўлёзмалар сақланадиган шахсий кутубхонасида мавжуд асарлар Мовароуннаҳр уламоларининг асарлари қўлёзмалари эканлигини айтиб, Имом Бухорий, Имом Термизий ва Абдулҳамид Кешийларнинг ҳадис илми ривожида тутган ўрни ва уларнинг илмий мерослари энг нодир қўлёзмалардан эканини таъкидлади ва: “Мен умримни Имом Бухорий асарларини жамлашга сарфладим. Бир саҳифа маълумот топсам, албатта уни ўз шахсий фондимга киритдим. Муҳаддиснинг ҳаёти ва меросига оид етти мужаллад асар яратдим”, – деди.
Шунингдек, ИБХИТМ вакиллари директор ўринбосари Ш. Умаров “Мовароуннаҳрлик машҳур муҳаддислар ҳаёти ва илмий мероси” мавзусида чиқиш қилди. Маъруза анжуман иштирокчилари томонидан диққат билан тингланди ва мавзуга оид савол-жавоблар бўлиб ўтди.
ЎМИ Матбуот хизмати
“Мусулмон банда таҳорат олганида тана аъзолари покланишидан ташқари гуноҳлари ҳам кечирилади”, деб эшитганмиз. Бунга далил бўлувчи ҳадислар бор-ми?
Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким таҳоратни мукаммал адо этса, гуноҳлари танасидан, ҳатто тирноқлари остидан чиқиб кетади”, деганлар (Имом Муслим, Имом Насоий, Имом Аҳмад, Имом Табароний, Имом Байҳақий ривояти).
Одатда, очиқ аъзолардаги кирлар ёпиқ турган ёки тирноқ остида йиғилган кирларга нисбатан осон покланади. Тирноқ остидаги кирларни тозалаш учун алоҳида эътибор талаб этилади. Бу ерда банда тирноғи остидаги гуноҳлар ҳам кечирилиши айтилмоқда. Бу эса таҳорат сабабидан Аллоҳ ва банда ўртасидаги кичик гуноҳларнинг биронтаси ҳам қолмай кечирилишига далолат қилади.
Абу Умома розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади: “Агар мусулмон банда таҳорат қилса, гуноҳлари қулоғидан, кўзидан, икки қўлидан, икки оёғидан чиқиб кетади. Агар ўтирса, гуноҳлари кечирилган ҳолда ўтиради” (Имом Аҳмад, Имом Табароний “Авсат”да ва Имом Байҳақий ривояти).
Банда таҳоратини рисоладагидек бажарса, қулоғи, кўзи, қўли ва оёғи содир этган гуноҳлари кечирилади. Агар у таҳорат қилиб бўлса, биронта ҳам гуноҳи қолмайди.
Абдуллоҳ Сунобиҳий розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилади: “Агар мўмин банда таҳорат қилиб, оғзини чайса, оғзидан гуноҳлари чиқиб кетади. Агар бурнига сув олиб қоқса, бурнидан гуноҳлари чиқиб кетади. Агар юзини ювса, юзидан, ҳатто икки кўзининг четидан гуноҳлари чиқиб кетади. Агар икки қўлини ювса, қўлидан, ҳатто қўлининг тирноқлари тагидан гуноҳлари чиқиб кетади. Агар бошига масҳ тортса, бошидан, ҳатто икки қулоғидан гуноҳлари чиқиб кетади. Агар икки оёғини ювса, оёғидан, ҳатто оёғининг тирноқлари остидан гуноҳлари чиқиб кетади. Сўнгра масжидга бориши, (ўқиган) намози унга қўшимча (савоб) бўлади” (Имом Насоий, Имом Ибн Можа, Имом Молик, Имом Аҳмад, Имом Ҳоким ривояти).
Маълумки, таҳорат билан намоз банда гуноҳларига каффорат бўлади. Агар таҳоратни мукаммал қилиб, хушу билан намоз ўқилса, бу намоз орқали банда кўп ажрларга эришади.