Фитр садақаси фақирларга ғамхўрлик, уларга ҳайит кунини хурсандчилик билан ўзказишлари учун кўмакдир, уни берганлар учун эса, Рамазонда йўл қўйилган баъзи камчиликларга каффоратдир. Ибн Аббос (розияллоҳу анҳу) айтади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) фитр садақасини рўзадорга беҳуда ишлар ва ёмон сўзлардан покланиш бўлиши учун, мискинлар учун егулик бўлиши учун буюрдилар” (Абу Довуд ривояти).
Фитр садақаси кумуш нисобидаги, ҳожатидан ортиқча молга эга мусулмонга вожиб бўлади. Ана шу миқдордаги мулкка эга киши фитр садақасини ўзи ва ёш болаларидан бериши вожиб. Балоғатга етган фарзандлари ва хотини учун фитр садақа бериши вожиб эмас. Агар балоғатга етган фарзандлари ва аёли учун, улар айтишмаса ҳам, фитр садақасини берса, улар зиммасидан фитр садақаси соқит бўлади.
Фитр садақасининг вожиб бўлиш вақти ҳайит куни тонг отиш пайтидир. Шунинг учун, ҳайит кечаси туғилган чақалоқдан ҳам фитр садақа бериш вожиб бўлади. Ҳомила ва ҳайит кунидан олдин вафот этганлар учун фитр садақаси вожиб бўлмайди.
Ибн Умар (розияллоҳу анҳу) айтади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) фитр садақасини одамлар намозга чиқмасдан олдин беришни буюрдилар”. Аммо бу вақтдан олдин, масалан, Рамазон кириши билан берса ҳам бўлади. Лекин намозга чиқишдан олдин бериш мустаҳабдир. Фитр садақаси вожиб бўлиб, уни беролмай қолган киши зиммасидан соқит бўлмайди.
Фитр садақаси буғдой, буғдой уни ёки ёрмасидан ё майиздан ёки хурмо ё арпадан берилади. Буғдой ё унинг уни ёки ёрмасидан ва майиздан ярим соъ (тахминан 2 кг.), арпа ва хурмодан бир соъдир. Мазкур нарсаларнинг қийматини ҳам берса бўлади.
Фитр садақаси закотга ҳақдор бўлган кишиларга берилади.
Жамшид Шодиев тайёрлади.
Ҳар бир инсон орзу билан яшайди. Шу орзусига етишиш учун тинмай ҳаракат қилади.
Баъзан дуч келаётган муаммоларни ечишда ўзининг имкони бўлмаса, тегишли ташкилотлар эшигини қоқади.
Ҳар чоршанба Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги вакилликларда фуқаролар қабул куни деб эълон қилинган.
Бугун, 16 апрель куни ҳам Ўзбекистон мусулмонлари идораси Тошкент вилояти вакиллигига турли масалалар юзасидан бир неча кишилар мурожаат қилиб келдилар.
Мурожаатлар орасида оилавий, масжидларга оид масалалар, диний саволлар, моддий ёрдам сўралганлари ҳам бор.
Тошкент вилояти бош имом-хатиби Дониёр домла Икромов фуқароларни илиқ кутиб олиб, уларга зарур тавсия ва кўмаклар берди.
Фуқаролар қабулдан мамнун бўлиб, илиқ кутиб олинганидан, ўзларини қийнаган масалалар ечим топганидан шод бўлишди. Бу хайрли ишларнинг бошида турган барча азиз инсонларнинг ҳақларига хайрли дуолар қилдилар.
Шундай қабулларни вилоятнинг барча туман ва шаҳарлари бош имом-хатиблари ҳам амалга оширдилар.
* * *
Буюк бобомиз Абу Райҳон Беруний «Жавоҳирот» китобида инсонийлик фазилатини қуйидагича таърифлайди: «Инсонийлик, яъни мурувват кишининг ўзи, уруғ аймоғи ва ўз аҳволига таъсир этиш билан чегараланади.
Мардлик, мурувват эса ундан ҳам устун туриб, ўзидан ташқарига ҳам ўтади. Мурувватли мард киши ўзидаги ва ўзиники эканлигига ҳеч ким тортишиб ўтирмайдиган нарсадан бошқасига эгалик қилмайди.
Агар у одамларнинг осойишталиги деб машаққатларга чидаса, зиқналик қилмасдан, бошқаларга насиб этмай, унга ато қилинган нарсаларни бировларга берса, бундай одам ўшандай қудрат билан шуҳрат топган мард киши саналади; у ўзининг ҳалимлиги, мулойимлиги, иродаси мустаҳкамлиги, чидамлилиги, камтаринлиги туфайли, улуғворлиги билан танилиб, гарчи у шу мартаба аҳлидан бўлмаса ҳам, олий даражага кўтарилади. У насл насаб жиҳатидан эмас, балки ҳақли равишда (ўша сифатлари билан) эҳтиром қилинади».
Тошкент вилояти вакиллиги
Матбуот хизмати