Шундай улуғ кунларда яна нималар қила олишингиз мумкинлигини ўйлаб, тафаккур қилинг, албатта, сармоянгиз жуда улуғ бўлади.
Аллоҳ ҳаммани имконият ва кўриниш жиҳатдан ҳар хил қилиб яратган. Кузатиб Аллоҳнинг шундай меҳрибонлигига гувоҳ бўлдимки, ҳамма инсонлар ўз ҳолатига қараб савоб амал қилиш имкониятига эга экан. Биз хақир санаган баъзи амаллар Аллоҳ наздида юқори бўлиши мумкин:
– Қариндош ва танишларимиз билан орамизда бўлган гина-кудуратларга чек қўяйлик;
– Неки эзгулик қилмайлик, иккиланишдан йироқ бўлсин;
– Чарчоғингиз сабаб нафл ибодатларга ожизлик қилаётган бўлсангиз, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга беҳад кўп саловат айтинг;
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтганлар: “Рўзадорнинг дуоси рад этилмайди” (Имом Аҳмад ривояти). Шунинг учун ифторлик пайтида кўп-кўп хайрли дуоларни қилишга шошилинг;
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Садақанинг энг афзали Рамазонда берилган садақадир”, деганлар (Имом Термизий ривояти). Кам миқдорда бўлса ҳам Рамазон ойида баҳолу қудрат садақа қилинг;
– Бу ойнинг фазилати ва улуғлигига шубҳа қилмаган ҳолда қилинган ҳар бир амал Аллоҳ ҳузурига тўсиқларсиз боради, иншоаллоҳ.
Таассуфки, шундай воқеаларни гувоҳи бўляпмизки, рамазон ойи ҳам оддий ойларга ўхшаб бормоқда. Баъзида рўза кунларида кўча-куйда қулоққа чалинган беҳаё сўзлардан терингизнинг бир қавати шилиниб тушадигандек, гўё. Яна шу нарса ажабланарлики, кўплаб ёшу-қари “мен узрлиман” рўза тутишдан кўра фидя бериб қўя қолай, арзон экан-ку? деган гапларни гувоҳи бўляпмиз. Ахир фидя қоидаси, қодир бўла туриб рўза тутмаганлар учун эмас-ку? Озгина нафсимизнинг қийинчилиги деб, охиратга сармоя бўладиган савобли амаллардан осонликча юз ўгирмайлик. Ахир бу улуғ кунлар шукуҳи ва таровати бошқа қайтиб келмайди.
Солиҳа ҲУСНИДДИН қизи
Унутмангки, Аллоҳ таоло Ўзига юзланишингиз учун сизни турли мусибатлар билан синайди. Баъзан Аллоҳдан имтиҳонлардан муваффақиятли ўтишни ёки солиҳа жуфт ҳалол ё яна бошқа нарсаларни сўраб ой ва йиллар давомида дуо қиласиз. Аммо дуоингиз ижобат бўлмаётганидан ташвишга туша бошлайсиз.
“Нега Аллоҳ дуоларимни қабул қилмаяпти?” деган саволлар ҳаёлингизда тинмай айланади. Аммо Аллоҳ сизга қанча неъматларини тайёрлаб қўйганини билмайсиз! Сиз банда эканингизни эътироф этиб, ноумид бўлмай Аллоҳдан қанча кўп сўрасангиз, қалбингиз шунча юмшайди. Тобора Аллоҳга муҳтож эканингизни тушунасиз. Аслида, ҳар бир олган ва чиқарган нафасимиз Аллоҳнинг бизга берган чексиз неъматидир.
Аллоҳнинг юборган синовлари сабабли банда ожизлигини англаш билан бирга, Аллоҳдан бошқа ҳеч ким унга ёрдам бермаслигини тушуниб етади. Бу банданинг иймонини янада мустаҳкамлайди.
Агар Сиздан “Аллоҳга энг яқин бўлган вақтиниз қачон бўлган?” деб сўрасалар сиз “Оила қурганимда”, “фарзандли бўлганимда” ёки “янги ишга кирганимда” деб айтмайсиз. Балки ҳаётингизнинг энг қийин лаҳзаларини, қийинчиликка дуч келганингизда вазиятдан қандай чиқишни билмай қолганингизни, фарзандингиз касал бўлганда, онангиздан айрилганингизда Аллоҳга янада яқин бўлганингизни эслайсиз.
Сиз ҳаётингизнинг ана шундай энг мушкул вазиятларида Аллоҳга ҳар қачонгидан ҳам кўра кўпроқ ёлвориб дуо қилгансиз.
Нега? Чунки фақат Аллоҳ сизни бу қийинчиликлардан қутқариши мумкинлигини билгансиз. Аллоҳдан бошқа ҳеч ким ёрдам бера олмаслигини англаб етгансиз.
Ҳа, айрим бандалар турли синов-мусибатлар сабабли Аллоҳга юзланади, Роббига қайтади.
Яна баъзи бандаларнинг эса Аллоҳ таолога қайтишига гуноҳ амаллар сабаб бўлади. Бу ҳақда Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳи бундай дейдилар: “Гоҳида У Зот сенга тоат эшигини очади ва қабул эшигини очмайди. Гоҳида сенга гуноҳни тақдир қилади ва у (У Зотга) етишишга сабаб бўлади”.
Уламолардан бири айтади: “Банда гуноҳ сабабли жаннатга кириши ва савоб иш туфайли жаҳаннамга тушиши мумкин”, деди. Одамлар таажжубланиб: “Қандай қилиб бундай бўлиши мумкин?” деб сўрашди. Олим уларга: “Банда баъзан гуноҳга қўл уради, кейин ўзига келиб, қилган гуноҳига қаттиқ афсусланади, тинмай афсус-надомат чекади. Охир оқибат унда ўзини паст олиш, синиқлик ва надомат пайдо бўлади. Аввалгидан кўра тоат-ибодатга кўпроқ уринади, ихлос қилади. Натижада бу гуноҳи унинг жаннат сари ҳаракат қилишига сабаб бўлади. Яна бошқа банда бир яхшилик қилиб, кибрга, ужбга, мақтанишга, одамлардан мақтов эшитишга берилади. Айнан шу ҳол унинг ҳалокатига, дўзахга сари етаклайди”.
Даврон НУРМУҲАММАД