24 Ноябр, 2024, 23 Жумадул аввал, 1446
24 Ноябр, 2024, 23 Жумадул аввал, 1446
Ўн икки ойнинг султони, Аллоҳ таолонинг раҳмат ва мағфиратлари чексиз ёғилгувчи, соғиниб кутаётганимиз Рамазони шариф ташриф кириб келди. Фазилатга тўла ушбу ойнинг кечалари Қуръони карим хатми билан янада мунаввар бўлади. Бу йил ҳам Аллоҳ насиб этса юртимизнинг деярли барча жоме масжидларида Қуръони карим хатм қилинади. Тошкент шаҳрида ҳам бу йили мавжуд 120 масжидддан 112 тасида Хатми Қуръон қилинади. Қуйида пойтахтимиздаги масжидларда хатми Қуръон қилиб берувчи қорилар рўйхати билан танишишингиз мумкин:
|
Учтепа тумани |
||||
|
1. |
Абдуллоҳ ибн Масъуд |
20 кун |
Бойхонов Фозилхон Раҳмон ўғли |
14.03.1991 й |
|
Ҳакимов Шуҳрат Мирзапўлатович |
15.10.1987 й |
|||
|
2. |
Абдулҳамид ҳожи |
25 кун |
Тожиддинов Ҳабибуллоҳ Фазлиддин ўғли |
27.08.1994 й |
|
Тошмуҳамедов Дониёр |
23.02.1969 й |
|||
|
3. |
Абу Ҳанифа |
27 кун |
Рашидов Ахмадхон Хамидович |
29.06.1978 й |
|
Халимбеков Анасхон Хайрулло ўғли |
27.03.1996 й |
|||
|
Хайитбоев Мухаммадали |
22.09.1991 й |
|||
|
4. |
Абу Ҳурайра |
20 кун |
Рўзиев Шоҳбоз Маъмур ўғли |
09.02.1991 й |
|
5. |
Азиз ота |
25 кун |
Исломов Баходир Абдуғаффор ўғли |
20.07.1996 й |
|
6. |
Бешкайрағоч |
21 кун |
Хамидов Абдурашид Абдушакирович |
28.10.1981 й |
|
Умарходжаев Мурод Улугбекович |
29.04.1987 й |
|||
|
Музаффархонов Абдуллоҳхон Авазхон ўғли |
10.08.1994 й |
|||
|
Абдукаримов Абдухамид Абдураззоқ ўғли |
10.05.1996 й |
|||
|
7. |
Бурҳониддин Марғилоний |
20 кун |
Абдукаримов Аҳроржон Абдувоҳид ўғли |
27.08.1992 й |
|
8. |
Саид Ваккос ота |
1/15 |
Сайнуриддинов Саиджафар Саидкомилович |
08.12.1988 й |
|
Аталуллаев Хайруллахон Ибрагимович |
04.10.1978 й |
|||
|
9. |
Кўкча Октепа |
1/15 |
Дадажонов Ҳасанбой Абдуманнонович. |
15.11.1980 й |
|
Собиров Абдулбосит Абдулҳафизович. |
31.12.1980 й |
|||
|
10. |
Маҳкам ота |
1/15 |
Абдураҳмонов Абдуқодир Собирович |
24.05.1987 й |
|
Газиев Дилшод Абдипаттаевич |
29.01.1980 й |
|||
|
11. |
Махкамбой ҳожи ота |
27 Кун |
Мирзақулов Ғайрат Шербаевич |
26.10.1981 й |
|
Саипов Баходир Юлдашевич |
19.07.1975 й |
|||
|
12. |
Муҳаммад Умар ўғли Зокир |
28 кун |
Азимбаев Алихон Захидхонович |
08.02.1978 й |
|
Зоҳидхонов Абдулборийхон Алихон ўғли |
20.07.1999 й |
|||
|
13. |
Ҳазрати Али |
20 кун |
Шамсиев Ахмадходжа Нарходжаевич |
31.08.1967 й |
|
Джалалов Зайнитдин Салахитдинович |
06.05.1967 й |
|||
|
Маджидов Муҳаммад Солиҳ Абдурасулович |
17.09.1989 й |
|||
|
14. |
Ҳазрати Умар |
20 кун |
Мамадалиев Фазлиддин Мамасобирович |
27.05.1977 й |
|
Азимбоев Валихон |
01.10.1982 й |
|||
|
15. |
Чўлпон ота |
20 кун |
Маматрахимов Абдулҳамид Исматиллаевич |
09.03.1993 й |
|
16. |
Файзулла хужа ўғли Мурод ҳожи |
24 кун |
Азимбаев Олимхон Захидхонович |
16.05.1979 й |
|
Зоҳидхонов Халилуллоҳ Олимхон ўғли |
19.11.2001 й |
|||
|
17. |
Абу Талҳа |
25 кун |
Валиев Абубакир Муродиллаевич |
11.03.1984 й |
|
Рахмонов Ойбек Мухторович |
27.05.1982 й |
|||
|
18. |
Лаби Зах |
1/15 |
Ахунжанов Довуд Ахматович |
31.05.1984 |
|
19. |
Мирбобо ота |
20 кун |
Восиев Билол Абдусало ўғли |
27.02.1986 |
|
Пайзимухамедов Умархон Рустам ўғли |
15.09.1995 |
|||
|
Бектемир тумани |
||||
|
20. |
Алибек |
27 кун |
Норматов Нажмиддин Мирзақулович |
11.09.1978 й |
|
21. |
Хўтан |
1/15 |
Муҳаммаджонов Муҳаммадали Илҳомжон ўғли |
06.04.2000 й |
|
Олмазор тумани |
||||
|
22. |
Ҳазрати Имом |
1/15 |
Алимов Аҳмадхон Усмонхон Ўғли |
03.04.1983 й |
|
Қурбонов Исмоил Абдукаримович |
04.01.1984 й |
|||
|
Камолов Абдулбасир Рустам ўғли |
09.03.1999 й |
|||
|
23. |
Тўхтабой |
1/15 |
Қодиров Ёсинбек |
09.02.1995 й |
|
Исмоилов Хумоюнхон Махдихон ўғли |
14.09.1992 й |
|||
|
Ниёзов Алишер Бахромович |
17.05.1985 й |
|||
|
Сирожиддинов Иброҳим Хакимжон ўғли |
14.04.1992 й |
|||
|
24. |
Тўлқин Акром ўғли |
27 кун |
Шодмонов Зиёдулло Тўлқин ўғли |
03.01.1991 й |
|
Сайдалиев Муҳаммад Ҳожи Мирзо Мўминжон ўғли |
04.07.1993 й |
|||
|
25. |
Иброҳим ота |
27 кун |
Абдураҳимов Муҳаммаджон Малик ўғли |
18.09.1995 й |
|
Лутфуллаев Хайрулло Хамидулло ўғли |
07.11.1994 й |
|||
|
26. |
Чимир ота |
23 кун |
Юлдошев Абдуғаффор Абдуманнобович |
07.06.1989 й |
|
Ҳамидхўжаев Нурмуҳаммад Лутфуллаевич |
22.01.1989 й |
|||
|
Қушоқов Нурмамат Шодмонбоевич |
15.04.1972 й |
|||
|
27. |
Сафобой ота |
20 кун |
Араббоев Дониёрбек Азизилло ўғли |
17.09.1995 й |
|
28. |
Хофиз Кўҳақий |
25 кун |
Нуриддинов Юлдошбой Иброҳим ўғли |
09.01.1995 й |
|
Муҳамматдинов Агзамитдин Хайритдин угли |
04.11.1994 й |
|||
|
29. |
Искандар Хўжа |
25 кун |
Қодиров Зойиржон Адҳамжонович |
05.21.1981 й |
|
Тошбоев Аъзамжон Юсубжонович |
15.05.1983 й |
|||
|
30. |
Аҳмаджон қори |
1/15 |
Эргашев Муҳаммадий Туҳфатуллоҳ ўғли |
30.04.1981 й |
|
Рўзиев Жаҳонгир Ўктамович |
23.08.1990 й |
|||
|
31. |
Иброҳимжонбой ва Орифжонбой |
28 кун |
Жўрабоев Икромжон Абдуллажон ўғли |
10.03.1993 й |
|
Холиқов Мансур Қўчқоралиевич |
12.09.1984 й |
|||
|
Турғунбоев Абдулло Бахтиёр ўғли |
15.12.1995 й |
|||
|
32. |
Сирож Солиҳ |
1/15 |
Раҳимов Абдулборий Маҳмудалиевич |
24.08.1980 й |
|
Исақов Убайдулло Абиджонович |
21.08.1987 й |
|||
|
33. |
Дўстжонбой |
1/15 |
Салоҳиддинов Нуриддин Зайниддин ўғли |
23.06.1994 й |
|
Аъзамов Абдулло Лутфулло ўғли |
03.02.1999 й |
|||
|
34. |
Мевазор |
20 кун |
Исломов Ёрбек Зокирович |
13.07.1989 й |
|
Холматов Воситжон Вахидович |
02.08.1981 й |
|||
|
35. |
Мирзо Ғолиб |
1/15 |
Нуриддинов Аъло Қоработир ўғли |
20.10.1992 й |
|
Салоҳиддинов Нуриддин Зайниддин ўғли |
23.06.1994 й |
|||
|
36. |
Исломобод |
1/15 |
Норбоев Муҳаммаджон Дониёр ўғли |
09.06.2000 й |
|
Раҳимжонов Раҳматуллоҳ Муҳаммаджон ўғли |
03.11.1995 й |
|||
|
Забиҳуллаев Абдураззоқ Абдуллоҳ ўғли |
11.12.2000 й |
|||
|
37. |
Имом Бухорий |
25 кун |
Ғозиев Раҳматулло Ҳусанбоевич |
08.05.1982 й |
|
Маҳкамов Зикруллоҳ Машъалхон ўғли |
25.04.1997 й |
|||
|
Абдуллаев Мерожиддин Камолиддин ўғли |
20.02.1997 й |
|||
|
38. |
Абу Бакр Қаффол Шоший |
20 кун |
Абдумажидов Ҳасанхон Яҳёевич |
12.01.1981 й |
|
Джалилов Набийддин Неъматуллаевич |
15.11.1988 й |
|||
|
39. |
Масжиди салом |
2/15 |
Азимов Дилмурод Неъматович |
12.09.1987 й |
|
Аминов Муҳаммадисмоил Раҳматуллоҳ ўғли |
20.01.1988 й |
|||
|
Давлатов Ҳикматулло Нормуминович |
16.02.1992 й |
|||
|
Худойбердиев Фаррух Аманкелдиевич |
19.08.1979 й |
|||
|
40. |
Исматилла ҳожи |
27 кун |
Абдуллаев Шавқиддин Илҳомжон ўғли |
05.05.1991 й |
|
41. |
Имом ат-Термизий |
1/20 |
Эсонқулов Иноятуллоҳ Абдусамин ўғли |
01.22.1991 й |
|
Яккасарой тумани |
||||
|
42. |
Усмон бин Мазъун |
1/15 |
Хасанов Қудратжон Исохжанович |
01.06.1987 й |
|
Тўраев Муҳаммад Зайнуддинович |
09.04.1978 й |
|||
|
43. |
Яккасарой |
1/15 |
Дадамирзаев Азамжон Тоҳирович |
21.02.1973 й |
|
44. |
Рахимхон ҳожи ота |
20 кун |
Қодиров Орифжон Аъзамович |
05.03.1979 й |
|
Холматов Комил Бакимаматович |
23.05.1979 й |
|||
|
Юлдашев Муҳиддин Мадаминович |
06.09.1981 й |
|||
|
45. |
Ракат |
20 кун |
Хотамов Хикматжон Ҳожиқурбонович |
30.03.1986 й |
|
Қулбаев Жасурбек Фойзиллаевич |
19.03.1990 й |
|||
|
Боймирзаев Мухаммадаюб Акмал ўғли |
26.12.1990 й |
|||
|
Миробод тумани |
||||
|
46. |
Ал-Бадр |
20 кун |
Акбаров Аловуддин Хайрулло ўғли |
12.08.1996 й |
|
47. |
Қўйлиқ ота |
1/15 |
Норматов Раҳматулло Собиржонович |
14.03.1984 й |
|
Шамсуддинов Тоҳиржон Турсунович |
11.11.1975 й |
|||
|
Мирзо Улуғбек тумани |
||||
|
48. |
Шайх Зиёвуддинхон |
1/20 |
Ҳасанов Улуғбек Абдусалом ўғли |
09.09.1994 й |
|
Карабаев Абдулхай Алимджанович |
05.09.1987 й |
|||
|
49. |
Тўра Бува |
1/15 |
Усмонов Шахобиддин Нуриддинович |
02.12.1982 й |
|
50. |
Авайхон |
1/15 |
Шукруллаев Мухаммад-Алихон Хайрулло ўғли |
25.12.1993 й |
|
Шукруллаев Омилхон Хайрулла ўғли |
24.04.1995 й |
|||
|
51. |
Мулла Холмирза ота |
1/15 |
Муталибжонов Мухаммад Аюб Нуриддин ўғли. |
03.12.1992 й |
|
Хусанов Қодир Жумаевич |
18.04.1990 й |
|||
|
52. |
Мулла Қосим |
Дадаев Фатхулло Ҳамидуллоҳ ўғли |
07.01.1993 й |
|
|
Умаров Сухробхон Муҳибулло ўғли |
07.01.1993 й |
|||
|
53. |
Тепа |
Умаралиев Шерзоджон Абдулаҳад ўғли |
16.09.1991 й |
|
|
54. |
Оққўрғон |
1/15 |
Бобораҳимов Фазлиддин Низомиддинович |
12.01.1987 й |
|
55. |
Дорул Омон |
Абдувосиев Муҳаммадносир Қудратулло ўғли |
18.04.1997 й |
|
|
Холдоров Беҳзод Холисбой ўғли |
13.08.1996 й |
|||
|
56. |
Олтин Тепа |
1/15 |
Халимбеков Саидакбархон Хайриллаевич |
20.09.1989 й |
|
Жалилов Хайрулла Зиёвидинович |
19.06.1966 й |
|||
|
Сирғали тумани |
||||
|
57. |
Қуддуси шариф |
1/15 |
Иноғомов Ислом Илҳом ўғли |
05.06.1993 й |
|
58. |
Қўшқўрғон |
20 кун |
Муртазоев Муҳаммадсодиқхон Шукруллоҳ ўғли |
20.02.1996 й |
|
59. |
Маъруфота |
27 кун |
Зуфаров Қутбиддин Нуриллаевич |
15.06.1992 й |
|
60. |
Нўғай қўрғон |
29 кун |
Уралов Мансур Уролович |
10.03.1990 й |
|
Муртазаев Ахлиддин Абдумажид ўғли |
24.09.1992 й |
|||
|
Шайхонтоҳур тумани |
||||
|
61. |
Яҳё қори |
27 кун |
Абдуллаев Абдулбосит Акбаржон ўғли |
21.06.1995 й |
|
Қосим Абдулло Мирабзал ўғли |
01.01.1992 й |
|||
|
Тўлаганов Ҳожиакбар Баҳодир ўғли |
02.05.1995 й |
|||
|
62. |
Обидхон Махдум |
25 кун |
Юсупов Жамшид Мансуржонович |
29.07.1985 й |
|
Исломов Зиёвиддин Низомиддин ўғли |
14.04.1992 й |
|||
|
63. |
Муйи Муборак Уккоша |
25 кун |
Бабожанов Отабек Муҳаммаджонович |
08.09.1989 й |
|
Охунжанов Абдухай Фозил ўғли |
07.04.1998 й |
|||
|
Қосимов Акромжон Ахмаджон ўғли |
23.04.1997 й |
|||
|
64. |
Хўжа Алламбардор |
27 кун |
Ғойипов Мақсуджон Ҳомидович |
30.06.1981 й |
|
Нўъмонов Муҳиддин |
05.03.1981 й |
|||
|
Муҳсинов Мўминжон Бахтиёр ўғли |
11.01.1993 й |
|||
|
65. |
Шайх Зайниддин |
20 кун |
Аминов Мухаммадлоик Абдувохидович |
21.05.1991 й |
|
Халимов Насрулло Холматович |
11.02.1986 й |
|||
|
66. |
Доруссалом |
28 кун |
Турғунов Хамидулло Абдубанноевич |
03.05.1983 й |
|
Хисоров Эркин Аҳмадҳожи ўғли |
09.07.1985 й |
|||
|
67. |
Хўжа Аҳрор Валий |
28 кун |
Аъзамжонов Абдулҳафиз Сойибжонзода |
29.10.1995 й |
|
Захадуллаев Миён Хасиб Абдулвахоб ўғли |
04.09.1993 й |
|||
|
68. |
Мунаввар қори |
28 кун |
Тошмухамедов Боходир Турсунович |
05.06.1970 й |
|
Ҳакимжонов Муҳаммаджон Зоҳиджон ўғли |
28.06.1995 й |
|||
|
69. |
Ислом Нури |
27 кун |
Ахматкулов Элёржон Одилбек ўғли |
27.06.1983 й |
|
Асроров Саидахрор Абдусалом ўғли |
24.03.1991 й |
|||
|
Эрқулов Иброхим Турмуҳаммад ўғли |
03.10.1993 й |
|||
|
70. |
Ҳувайдо |
20 кун |
Низомов Муҳаммадрауф Муҳаммаджонович |
20.05.1986 й |
|
Содиков Хафизулло Неъматович |
06.11.1988 й |
|||
|
71. |
Имом Ҳасан |
21 кун |
Юсупов Иноятулло Ибайдуллаевич |
28.11.1986 й |
|
Абдукаримов Абдулбосит Абдулҳамид ўғли |
25.09.1995 й |
|||
|
72. |
Занги ота |
1/15 |
Супиев Ёкубжон Солихонович |
26.09.1968 й |
|
Супиев Абдулазиз Ёкубжон ўғли |
27.12.1992 й |
|||
|
73. |
Баланд |
20 кун |
Мирзаев Насрулло Салайдинович |
13.12.1980 й |
|
Собитов Ҳабибулло Алижон ўғли |
22.03.1992 й |
|||
|
74. |
Кох ота Бузрук |
28 кун |
Ғоипов Шамсиддин Муҳиддинович |
12.03.1984 й |
|
Жалилов Аббосқори Неъматулло ўғли |
08.08.1992 й |
|||
|
75. |
Эшонгузар |
1/15 |
Жураев Илхомжон Валижон ўғли |
13.04.1998 й |
|
Умаралиев Ҳасан Шокирович |
03.11.1996 й |
|||
|
76. |
Фотимаи-Захро |
27 кун |
Аббосов Акмалхон Мухсим ўгли |
18.12.1990 й |
|
Қодиров Файзулло Ҳусанович |
20.081986 й |
|||
|
Саломов Абдулбоқий Абдужалол ўғли |
14.06.1990 й |
|||
|
77. |
Абдуллоҳ Ибн Хузофа |
20 кун |
Рустамжонов Абдуллатиф Рустамжон ўғли |
15.04.1981 й |
|
Ваҳобов Хусан Набиевич |
08.07.1985 й |
|||
|
78. |
Оқ туника |
1/15 |
Мамасидиков Камолидин Комилжон ўғли |
13.12.1994 й |
|
Супиев Абдурахмон Аюбхон угли |
02.11.1994 й |
|||
|
Ҳайдаралиев Иброҳимжон Обабакирович |
04.30.1986 й |
|||
|
79. |
Султон ҳожи |
20 кун |
Халилов Абдулхаким Абдухалим угли |
06.01.1991 й |
|
Деҳқонов Абдурасул Неъматжон ўғли |
08.08.1992 й |
|||
|
80. |
Фирдавс |
28 кун |
Рахмонберди Абдулазиз Рустамжон ўғли |
11.12.1997 й |
|
81. |
Оқилон |
20 кун |
Артуккариев Абдуносир Муртазаханович |
18.04.1984 й |
|
Исроилов Самихон Абдуллаевич |
10.01.1981 й |
|||
|
82. |
Эшон Бобохон |
1/15 |
Абдуллаев Абдулбосит Акбаржон ўғли |
21.06.1995 й |
|
Абдурагимов Муҳаммадий Рустамжанович |
12.04.1986 й |
|||
|
Яшнабод тумани |
||||
|
83. |
Ал-Ҳудайбия |
20 кун |
Ходжаев Мухиддин Фазилхонович |
02.07.1977 й |
|
Фозилхонов Абдуллохон Файзуллоҳ ўғли |
25.02.1999 й |
|||
|
Абраров Абдулазиз Абдували ўғли |
17.05.1997 й |
|||
|
Саидакбаров Саидасқар Саидбосит ўғли |
19.10.2000 й |
|||
|
84. |
Гўзал |
20 кун |
Ғанижонов МухаммадСодиқ Мухторжон ўғли |
19.12.1998 й |
|
Нўъмонов Камолиддин Усмонович |
30.07.1985 й |
|||
|
Мустафоев Билолиддин Раҳматулло ўғли |
26.04.1996 й |
|||
|
85. |
Холид ибн Валид |
27 кун |
Акбаров Имияминжон Иминжонович |
17.04.1983 й |
|
Аброров Абдулбоқий Абдусамий ўғли |
24.04.1999 й |
|||
|
Аброров Абдулҳаким Абдували ўғли |
04.09.1998 й |
|||
|
86. |
Пул емас ота |
27 кун |
Ганиев Мухуммадлатиф Абдулхалилович |
15.03.1991 й |
|
Миродилов Абдулазиз Миробидович |
02.12.1999 й |
|||
|
Миродилов Джасур Миробидович |
04.03.1987 й |
|||
|
87. |
Ислом ота |
20 кун |
Заитов Анвар Камолхонович |
21.06.1982 й |
|
Давлатов Авазбек Акбаралиевич |
29.07.1983 й |
|||
|
88. |
Имом Аъзам |
27 кун |
Ходжаев Неъматулла Сатволдиевич |
06.04.1974 й |
|
Шукруллаев Муҳаммадбобурхон |
06.01.1995 й |
|||
|
Абдувалиев Жалолиддин Абдувоҳид ўғли |
15.05.1995 й |
|||
|
89. |
Қул хожа Аҳмад Яссавий |
27 кун |
Ҳусниддинов Зуҳриддин Нуриддин ўғли |
10.11.1995 й |
|
Султонмаҳмудов Абдулмажид Абдурашид ўғли |
23.09.1995 й |
|||
|
90. |
Али ибн Абу Толиб |
20 кун |
Мирсодиқов Нуруллоҳ Қудратиллаевич |
24.12.1977 й |
|
Сиддиқов Юнус Қобилович |
12.05.1981 й |
|||
|
Чилонзор тумани |
||||
|
91. |
Қатортол |
2/15 |
Алимов Аброр Афзалжонович |
25.07.1986 й |
|
92. |
Олтинхон тўра |
1/20 кун |
Хошимов Асилхон Хусанхон ўгли |
29.05.1991 й |
|
93. |
Новза |
30 кун |
Самиев Абдулходий Паттохонович |
01.11.1988 й |
|
Убайдуллаев Ислом Мусаевич |
21.12.1977 й |
|||
|
94. |
Тинчлик |
20 кун |
Туйғун Иброхим Жахонгир ўғли |
20.06.1995 й |
|
Мухсимов Шоюсуф Шоахрор ўғли |
03.07.1994 й |
|||
|
95. |
Катта Қозиробод |
1/15 |
Мирзаев Шамсиддинхон Мухаммадулло ўғли |
09.09.1998 й |
|
Нурмухаммедов Алишер Ражаб ўғли |
16.06.1977 й |
|||
|
96. |
Ҳасанхон қори |
1/15 |
Турсунов Аббос Ахмадович |
17.12.1980 й |
|
Хурсандмуродов Толиб Шукурулло ўғли |
24.08.1997 й |
|||
|
97. |
Бўта бува |
1/15 |
Сўпиев Аюбхон Солихонович |
11.05.1966 й |
|
Ҳамидуллаев Нўъмонхон Яхёхон ўғли |
02.12.1998 й |
|||
|
Садуллахонов Асрор Саъдуллахонович |
21.05.1992 й |
|||
|
98. |
Кўзи ожизлар |
1/15 |
Расулов Аҳмаджон Мухаммаджонович |
29.01.1979 й |
|
99. |
Собитхон ҳожи |
20 кун |
Юсупов Носирхон Ҳабибуллаевич |
14.06.1984 й |
|
Исмаилов Неъматулло Ҳабибулло ўғли |
25.08.2018 й |
|||
|
100. |
Дўмбиробод |
20 кун |
Тожиддинов Абдулбосит |
10.06.1975 й |
|
101. |
Носирхон |
1/15 |
Абдуллаев Мирахмад Фатхулла ўғли |
19.02.1996 й |
|
Самуғов Аббосхон Олимжон ўғли |
08.08.1995 й |
|||
|
Юнусобод тумани |
||||
|
102. |
Минор |
1/15 |
Неъматов Жаҳонгир Тўлқинович |
26.10.1978 й |
|
Қобилов Абдулбосит Бадриддинович |
31.01. 1983 й |
|||
|
103. |
Мирза Юсуф |
27 кун |
Ҳусанов Қодиржон Неъматжонович |
21.01.1976 й |
|
Сайфуддинов Абдуқодир Раҳматуллоҳ ўғли |
26.01.1998 й |
|||
|
Ҳамидов Садриддин |
10.02.1990 й |
|||
|
104. |
Камолиддин Ориф ал Бухорий |
25 кун |
Ҳакимуллaев Мухаммадсодиқ Закaриё ўғли |
10.07.1997 й |
|
105. |
Юнусобод |
1/17 |
Қўлдашев Абдуҳалил Эргашали ўғли |
05.05.1999 й |
|
106. |
Умар ибн Хаттоб |
1/15 |
Каримов Қосимжон Обидович |
11.07.1972 й |
|
107. |
Маҳаммат Носир Хожи |
1/15 |
Ишматбеков Ҳамиджон Баҳромович |
19.02.1970 й |
|
Бахромов Мақсуджон Маҳмуджон ўғли |
10.09.1995 й |
|||
|
Бахромов Суннатилла Ҳамиджон ўғли |
02.11.1996 й |
|||
|
108. |
Масжидул Хайр |
1/15 |
Махмудхонов Муҳаммад Исохон Маҳмуд ўғли |
24.05.1995 й |
|
109. |
Кулол-Қўрғон |
28 кун |
Саидов Худойқул Эгамбердиевич |
10.07.1983 й |
|
110. |
Ҳасанбой |
1/15 кун |
Каримов Абдурауф Муқимжанович |
13.04.1982 й |
|
Ҳўжаев Муҳаммаджон Эгамберди ўғли |
07.06.1996 й |
|||
|
111. |
Омина |
27 кун |
Обиджонов Машҳурбек |
05.07.1993 й |
|
Шодиев Юсуф |
12.12.1985 й |
|||
|
112. |
Оқтепа |
1/15 |
Обидов Нурилла Рахматуллаевич |
29.07.1976 й |
|
Турғунов Абдулхай Насибуллоҳ ўғли |
29.10.1988 й |
|||
|
Азимов Дилмурод Неъматович |
12.09.1987 й |
|||
|
Ғаниев Азизбек Тўхтасин ўғли |
10.01.1991 й |
|||
|
Аминов Муҳаммадисмоил Раҳматуллоҳ ўғли |
20.01.1988 й |
|||
ЎМИ Тошкент шаҳар вакиллиги Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг халифалиги
(халифалик даври: ҳижрий 64–73; милодий 683–692)
Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг ҳаёти
Абдуллоҳ ибн Зубайр – жаннат башорати берилган ўн кишининг бири бўлган машҳур саҳоба Зубайр ибн Аввом розияллоҳу анҳунинг ўғилларидир. Оналари – Асмо бинт Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳо.
У зот ҳижратдан кейин Мадинада биринчи туғилган бола эдилар. Шунинг учун у киши туғилганида мусулмонлар ниҳоятда хурсанд бўлган. Ўша пайтда яҳудийлар «Муҳожирларда бепуштлик тарқалган» деб даъво қилишарди. Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг туғилиши эса Мадинаи мунавварада мусулмонлар учун байрам устига байрам бўлиб кетди.
У киши улуғ саҳобадир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам вафот этганларида Абдуллоҳ ибн Зубайр тўққиз ёшда эдилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ўттиз учта ҳадис ривоят қилганлар.
Абдуллоҳ ибн Зубайр Қуръон оятлари ёзилган саҳифалардан мусҳафларга нусҳа кўчиришдек масъулиятли ишни бажарган тўрт саҳобанинг биридирлар.
Усмон розияллоҳу анҳу Ҳафса онамизга одам юбориб: «Бизга саҳифаларни бериб тур, ундан мусҳафларга нусха кўчириб олайлик, кейин уларни ўзингга қайтариб берамиз», деган. Шунда Ҳафса уларни Усмонга бериб юборган. У зот Зайд ибн Собит, Абдуллоҳ ибн Зубайр, Саъид ибн Ос ва Абдурраҳмон ибн Ҳорис ибн Ҳишомларга амр қилган ва улар мусҳафларга нусха кўчиришган.
Абдуллоҳ ибн Зубайр розияллоҳу анҳу Ярмук урушида оталари билан бирга иштирок этганлар. Ҳазрати Усмон розияллоҳу анҳу қатл қилинган куни у кишини ҳимоя қилиб жанг қилганлар ва жароҳатланганлар. Шунингдек, Қустантиния ғазотида, кейинчалик Муовиянинг даврида Африкадаги фатҳларда ҳам иштирок этганлар.
Ўша пайтда Африка жамияти дейилганда Тароблусдан Танжагача чўзилган катта ерларни ўз ичига олган жамият кўзда тутиларди. Унинг подшоҳи Рум томонидан қўйилар, ўша пайтда Жиржис исмли одам подшоҳ эди. У ҳар йили Рум подшоҳига харож тўлаб турарди. Жиржис бир юз йигирма минг отлиқдан иборат лашкар тўплади. Мусулмонлар келиб, Исломни арз қилишган эди, у бош тортиб, урушни ихтиёр қилди. Жиржис жарчи юбориб, «Ким Абдуллоҳ ибн Саъдни қатл қилса, уни қизимга уйлантираман ва юз минг динор бераман!» деб жар солдирди.
Мусулмонларнинг қўмондони Абдуллоҳ ибн Зубайр эдилар. У киши Абдуллоҳ ибн Саъддан изн олиб, мусулмонлар ичида «Ким Жиржисни қатл қилса, у юз минг динор олади ва Жиржиснинг қизига уйланиб, унинг мамлакатига волий бўлади!» деб жар солдирдилар. Жиржиснинг дилига қўрқув тушди.
Аввалига жанг Жиржиснинг режаси бўйича давом этди, яъни эрталаб бошланиб, пешинда тўхтар эди. Кейин Абдуллоҳ ибн Зубайр мусулмон жангчиларни иккига бўлдилар. Бир қисми пешингача уруш қилади, иккинчиси пешиндан кейин. Ана шунда румликлар дам олишга улгуришмайди. Мусулмонлар эса дам олиб дам олиб, жангни давом эттираверадилар.
Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг ушбу режаси румликларнинг мағлубиятига асосий сабаб бўлди. Абдуллоҳ ибн Зубайр Жиржисни қатл этди.
Абдуллоҳ ибн Зубайр розияллоҳу анҳу жуда кўп ибодат қилар эдилар. Халифалар ичида чавандозлиги билан машҳур бўлганлар. Шижоатда у кишига тенг келадиган одам йўқ эди.
«Абдуллоҳ ибн Зубайр розияллоҳу анҳу намоз ўқисалар, хушуъдан қотган таёққа ўхшаб қолар эдилар. Сажда қилганларида чумчуқлар у кишини девор деб ўйлаб, устиларига қўнар эди. Бир куни Каъбанинг Ҳатийм тарафида намоз ўқиётганларида тош тушиб, кийимларининг бир томонини узиб кетганини ҳам сезмаганлар».
Ҳижратнинг 64 йили Язид ибн Муовия вафот этганида бу зот халифа бўлишлари учун байъат берилди. Мана шу даврда Миср, Ҳижоз, Яман, Хуросон, Ироқ, Шом юртларининг баъзи ерларига ҳукмдор бўлдилар.
Абдуллоҳ ибн Зубайр розияллоҳу анҳу ўзлари умавийларга қарши чиқиб, Маккага амир бўлиб турганларида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айганларидек қилиб, Каъбани қайта қурдилар. Аммо умавийларнинг лашкарбошиси золим Ҳажжож Абдуллоҳ ибн Зубайрни қатл қилиб, қурилишларини бузиб, қурайшликлар кўрганидек қилиб қайта қурди.
Абдуллоҳ ибн Зубайр ўзларининг халифалик даврларида биринчи бўлиб дирҳамни жорий этдилар. Бу дирҳамнинг бир тарафига «Муҳаммадур Расулуллоҳ», иккинчи тарафига «Амруллоҳи бил вафо вал адл» деб битилган эди.
Абдуллоҳ ибн Зубайрга байъат
Карбалода Ҳусайн розияллоҳу анҳу қатл қилинганларидан сўнг Ибн Зубайр Язидни халифаликдан олинди, деб эълон қилдилар ва одамларни ўзларига байъат қилишга чақирдилар. Мадинаи мунаввара ва Маккаи мукаррама аҳли у кишига байъат қилди. Юқорида айтиб ўтилганидек, Язид ибн Муовия Ибн Зубайрга қарши уруш қилди. Мадинаи мунавваранинг Ҳарамини бузиб, ичкарида уруш қилишга журъат этди. Маккаи мукаррама қамал қилиб турилганда, ҳижрий 64 (милодий 683) йилда Язид вафот этди. Шундан кейин Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг ишлари қарор топди. У кишига бошқа шаҳарларнинг одамлари ҳам байъат қилишди. Бану Умайяга фақат Шомнинг бир қисмигина қолди, холос.
Абдуллоҳ ибн Зубайр ана шу тарзда қонуний халифага айланди. Шунга биноан Муовия ибн Язид, Марвон ибн Ҳакам ва Абдулмалик ибн Марвонларнинг биринчи даврдаги халифаликлари ботил ҳисобланди. Улар ҳақида: «Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг замонида Шомда ҳоким бўлиб туришган», дейилади. Аҳли илмларнинг кўплари мана шунга иттифоқ қилганлар.
Ҳодисалар
Марвон ибн Ҳакамнинг фаолияти
Язиднинг ўлимидан кейин унинг ўғли Муовия халифа бўлди. Лекин у халифаликдан воз кечиб, узлатга юз тутди.
Умавийлар ҳижрий 64 йилда Марвон ибн Ҳакамга байъат қилишди. У Шомнинг барчасини ўз ҳукми остига бўйсундиришга имкон топди. Сўнг Абдуллоҳ ибн Зубайрдан Мисрни тортиб олди.
Марвон ибн Ҳакам ҳижрий 65 (милодий 684) йилда вафот этди. У ҳам ўғли Абдулмаликка аҳд олиб, уни халифа қилиб қўйгач, оламдан кўз юмди.
Мухтор Сақафий ҳаракати
(ҳижрий 64–67; милодий 683–686)
Мухтор Сақафий Ибн Зубайрнинг одамларидан эди. Лекин у Ибн Зубайрдан ажралиб, ўзбошимчалик билан иш юритиб, бош кўтарди ва Куфага жўнаб кетди. У залолатга кетиб адашган, ниҳоятда обрўталаб ва мол-мулкка ўч одам эди. У Куфага эга чиқиб олди, Мосулни буйсундирди, Маккага ҳужум қилди. Абдулмалик унга қарши уруш олиб борган эди, Сақафий уни енгди. Ҳусайн розияллоҳу анҳунинг қотилларини қатл қилди, уларни жуда қаттиқ таъқиб остита олди. Бу ишларни у шийъаларнинг розилиги учун қилди. Мухтор Сақафий Убайдуллоҳ ибн Зиёдни қатл қилди. Сўнгра Мусъаб ибн Зубайр Мухтор Сақафийни йўқ қилди. Мусъаб Абдуллоҳ ибн Зубайр ва унинг укаси томонидан Басранинг волийси этиб тайинланган эди. Бу воқеа ҳижрий 67 (милодий 686) йилда бўлиб ўтди.
Абдулмаликнинг Ироқ ва Мадинани эгаллаб олиши
Абдулмалик ўзи бош бўлиб, Мусъаб ибн Умайрга қарши уруш қилиш учун йўлга чиқди. Мусъаб енгилди ва ҳижрий 71 (милодий 690) йилда қатл қилинди. Ироқ Абдулмаликка бўйсунди. Сўнг унинг лашкари Мадинаи мунавварага келди ва у ерни ҳам ўзига бўйсундирди.
Абдуллоҳ ибн Зубайрнинг қатл қилиниши ва Макканинг бўйсундирилиши
Кейин Абдулмалик ўз қўмондони Ҳажжож ибн Юсуф бошчилигида лашкарини Макка томон юборди. Ибн Зубайр Маккада ўзига истеҳком қуриб олган эди. Ҳажжож Маккаи мукаррамани қамал қилди. Каъбани манжаниқда тошга тутди. Одамлар Ибн Зубайрни ташлаб қочиб кетишди. Ибн Зубайр ўзига яқин кишилар билан беқиёс шижоат кўрсатиб, Каъбанинг олдида душманга қарши жанг қилди. Бироқ манжаниқда отилган тошлар тегиб синган Каъбанинг бўлаклари остида ҳалок бўлди. Бу ҳодиса ҳижрий 73 (милодий 692) йилда содир бўлди. Шундай қилиб, Макка ва унинг аҳолиси Абдулмаликка бўйсунди. Барча юртларга Абдулмалик қонуний халифа бўлиб олди.
Абдуллоҳ ибн Зубайр розияллоҳу анҳунинг халифалиги таҳминан тўққиз йил давом этди.
Умавийлар халифалигининг қайта тикланиши
Абдулмалик ибн Марвон
(халифалик даври:ҳижрий 73–86; милодий 692–705)
Абдулмалик ибн Марвоннинг ҳаёти ва халифалиги
Абдулмалик ибн Марвон ибн Ҳакам ибн Абу Ос ибн Умайя 16 ёшлигида Муовия уни Мадинага волий қилган эди. У халифа бўлишидан олдин ғоятда обид, зоҳид ва фақих инсон бўлиб, Мадинаи мунавваранинг уламоларидан саналарди. Абдулмалик ибн Марвон ҳижрий 41–45 йилларда Африкани фатҳ қилиш ишларида иштирок этган. Ҳижрий 65 (милодий 684) йилда отаси Марвон ибн Ҳакамнинг вафотидан кейин ишни ўз қўлига олди. Ўша вақтда Ибн Зубайр халифа бўлиб турган эди. У Ироқни Ибн Зубайрдан ажратиб олгандан сўнг уни қатл қилиб, Ҳижозни ўзига бўйсундирди. Бошқа шаҳарлар ҳам унга байъат қилди. Ҳижрий 73 (милодий 692) йилдан Абдулмалик ибн Марвон қонуний халифага айланди ва барча вазиятни ўз қўлига олди.
Бу инсон умавийлар давлатининг иккинчи асосчиси саналади. Абдулмалик ибн Марвон ишни қўлига олган пайтда Ислом олами тарқоқ ҳолатда эди. У ўзининг донолиги ва сиёсати билан юртларнинг ҳаммасини тоатга қайтишга ундади ва бу ишда муваффақиятга эришди. Барча бош кўтаришлар, исёнлар ва қўзғалонларни бостирди.
Фатҳлар
Абдулмалик ибн Марвоннинг даврида кенг ва катта фатҳлар бўлмади, чунки у хорижийларга ва Ибн Ашъасга қарши жанг билан машғул бўлди. Кейинроқ Румга қарши уруш қилишга қайтди, чунки улар Шом юртларига таҳдид солиб турган эди. Мағриб юртлари қайтадан фатҳ, қилинди. Ўша даврда Шимолий Африка майдонида энг катта ва машҳур қўмондонлардан бири Мусо ибн Нусайр бўлди. Уқбанинг ўлимидан кейин Танжа ва Сиптани фатҳ қилди.
Шарқ тарафда Мовароуннаҳр юртларида туркларга қарши урушлар бўлди. Муҳаммад Сақафий Синдни фатҳ қилди. Машриқда кенг қамровли фатҳлар бўлмади, бироқ унинг давридаги барқарорлик отаси Валиднинг пайтидагидан кўра салмоқлироқ бўлди.
Ҳодисалар Абдурраҳмон ибн Ашъас ҳаракати
(ҳижрий 81–85; милодий 700–704)
Ҳижрий 81 йилда Ҳажжож Абдурраҳмон ибн Ашъасни турк юртларини фатҳ қилиш учун юборди.
У ерда жуда кўп ғалабаларга эришган Абдурраҳмон ибн Ашъас Ҳажжожга ва Абдулмаликка итоат қилишдан бош тортди. Ҳажжожга қарши уруш олиб бориб, Ироқни бўйсундирди. Сўнг машриқ тарафда Хуросондан бошқа жойлар унга бўйсунди. Абдурраҳмон ибн Ашъас билан умавийлар орасида катта урушлар бўлди. Ниҳоят ҳижрий 82 йилда у енгилиб, қочиб кетди ва ҳижрий 85 йилда қатл қилинди.
Ҳажжож томонидан Ибн Ашъасга эргашган уламолардан кўпчилиги ҳам қатл қилинди. Уларнинг ичида тобеъинлардан бўлмиш Саъид ибн Жубайр ҳам бор эди.
Ҳажжож ибн Юсуф Сақафий
Абдулмаликнинг энг кўзга кўринган одамларидан бири бўлган бу шахс ўзининг сиёсати, доҳийлиги ва шафқатсизлиги билан машҳур бўлди. У Мусъаб ибн Зубайрга қарши уруш олиб борган, Ироқни умавийларга қўшган қўмондонлардан эди. Сўнг Абдулмалик уни Абдуллоҳ ибн Зубайрга қарши урушиш ва Ҳижозни бўйсундириш учун юборди. У Ибн Зубайрни ўлдирди ва ўша ерларга ўзи волий бўлди.
Ироқда фитналар янгитдан бошланганда (ўзи ҳар доим шундай бўлиб келган), Абдулмалик Ҳажжожни Ироққа волий қилди. Ҳажжож Ироққа қарши раҳмсиз ва шафқатсиз сиёсат олиб бориб, уни ҳам ўзига бўйсундирди. Ҳажжожнинг нуфузи Шарқнинг барча тарафларига тарқалди. Умавийлар давлати дуч келган тўсиқларни енгишда унинг хизматлари ниҳоятда катта эди. Кўриниб турибдики, Ҳажжожнинг шафқатсизлиги ўша замондаги тинчлик ва истиқлол учун хизмат қилган.
Хаворижлар
Ўша даврларда хаворижларнинг Ироқ ва Арабистон яриморолидаги фаолиятлари кучайди. Умавий қўмондонлардан Муҳаллаб ибн Абу Сафро уларнинг устидан кўп ғалабаларга эришиб, у ерларда жуда кўп аҳолини қириб битирди. Қотрий ибн Фужоъа ва Шабиб Шайбоний хаворижларнинг энг кўзга кўринган намояндаларидан эди.
Абдулмалик ибн Марвон амалга оширган энг муҳим ишлар
– Ҳижрий 76 (милодий 695) йилда исломий пул бирлиги чиқарилиб, муомалага киритилди.
– Масжидул Ақсо биноси янгиланди.
– Девон ишлари арабийлаштирилди. Бу иш ҳижрий 81–86 (милодий 700–705) йилларда амалга оширилди.
Абдулмалик ибн Марвоннинг вафоти
Абдулмалик ибн Марвон ҳижрий 86 (милодий 705) йилда вафот этди. Унинг қонуний халифалиги ўн уч йил давом этди.
Кейинги мавзулар:
Валид ибн Абдулмалик.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа