Тибет деганда кўпчиликнинг ҳаёлига дарҳол бутпарастлик келади. Аммо Тибет аҳолисининг тахминан 2-3 фоизини мусулмонлар ташкил этишини кўпчилик билмаса керак.
Непал мусулмон жамоаси оқсоқоллари Муҳаммад Иброҳим ва Абдулраҳмон Батт Тибет мусулмонлари ҳақида куйидаги маълумотларни тақдим этишди. Бу ҳақда "info.islom" нашри хабар берди.
1. Мусулмонлар бутпарастлар билан доим аҳил-иноқ бўлиб яшаган.
Тарихий манбаларга таяниб шуни айтиш мумкинки, Непал, Хитой ва Ҳиндистонлик мусулмон садогарлар Тибетга XIV-XVII асрларда келиб, бу ерда кўним топганлар. Ўша пайтдан буён то бугунги кунгача улар маҳаллий аҳоли билан тинч-тотув умргузаронлик қилиб келишмоқда.
2. Далай-лама тибетлик мусулмонларни ҳеч қачон қораламаган.
Айтишларича, Далай-лама мусулмон савдогарларни Тибетда қолишга ундаб, уларга турли имтиёзлар берган ҳамда масжид ва қабристон қурилиши учун ер ажратган. Муҳаммад Иброҳимнинг таъкидлашича, ҳозирги Далай-лама фақатгина мусулмон қассоб етказиб турадиган ҳалол гўштни тановул қилади.
3. Тибет мусулмонлари маҳаллий маданиятни асраб қолишга ёрдам берган.
1950 йилда Тибет Хитой томонидан истило этилганда минтақада яшовчи мусулмонларнинг тили ва урф-одатлари тўлалигича тибетликларникига мослаштирилган эди. Непалдаги истаган мусулмон хонадонига ташриф буюрсангиз, бу ҳолатни гувоҳи бўлишингиз мумкин.
4. Тибетлик мусулмонларнинг ҳижрати.
Хитой ҳукумати томонидан ҳеч қандай тазйиқ ва босимга учрамай ўз тадбиркорлигини муваффақиятли давом эттираётган тибетлик мусулмонлар шу ерда туғилиб, униб-ўсаётган авлод келажагидан ҳавотирда эканликларини билдирганлар. Шу сабабли мусулмон жамоасининг ёши улуғ вакиллари Хитой коммунистик партиясидан Ҳиндистон ва Непалга қайтиш учун изн сўрашган.
5. Тибет мусулмон жамоаси нодавлат фаровонлик жамғармасини ташкил этиб, унинг асосий фаолияти таълим соҳаси билан боғлиқ. Тушаётган закот ҳамда ҳайр-эҳсон ва садақа пуллари асосан мусулмон талабаларга ажратилмоқда.
ЎМИ Матбуот хизмати
Одатда ҳар йили 31-декабрь санасида шомдан кейин бошланган пақилдоқ ва салютлар товуши соат о'н иккига яқин авжига чиқиб, тонггача давом этади. Ба‘зи инсонларнинг хурсандчилик қиламан, деган ниятда солаётган шовқинлари ҳаммага ҳам ёқмайди.
Ҳеч о‘йлаб ко‘рганмисиз? Бу овозу шовқинлар қанчалаб хонадонларнинг тинчини бузар эканаа?!. Ба'зи уйларда қон босими баланд бо‘лган қариялар, ог'риқдан ко'нглига қил ҳам сиг‘маётган беморлар, куну тун бетоб бо‘либ ётган фарзандининг тепасида мижжа қоқмай чиқаётган оналар, шовқиндан қо'рқиб тинмай йиг‘лаётган го‘даклар тонг отиши, шовқин-суронлар то‘хташига интизор бо‘ладилар. Кишилар тинчини бузаётганларни уйида ҳам юқоридага айтган ҳолатлар бо'лганда шу ишни қилишармиди?
Динимизда бошқаларга тили ва қо‘ли билан озор етказишдан қайтарилган. Исломда инсонларни қо'рқитиш зулм ҳисобланади. Ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Мусулмон мусулмонни қо'рқитиши ҳалол бо‘лмайди", дея марҳамат қилганлар.
Янги йил арафасида пақилдоқ ва салютлар нархи қанча қиммат бо'лиши ҳаммамизга ма‘лум. Мана шу нарсаларга пулларини исроф қилиб, уни ҳавога учирмай, эҳсон қилинса, қандай ҳам яхши амал бо‘ларди.
Буларни нега ёзаяпмиз?! Илтимос, о'зингизнинг озгина хурсандчилигингизни, деб бошқаларга озор берманг, бизни о‘з уйимизда тинч яшашга қо‘йинг, о'згаларга озор беришни бас қилинг!"
Жозиба Жамол қизи,
Хадичаи Кубро аёл-қизлар ислом та‘лим муассасаси о'қитувчиси