Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
30 Апрел, 2025   |   2 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:53
Қуёш
05:22
Пешин
12:25
Аср
17:16
Шом
19:22
Хуфтон
20:45
Bismillah
30 Апрел, 2025, 2 Зулқаъда, 1446

«Ўзбекистон Қуръон мусобақаси – 2018» якуний Республика босқичи маърузаси

21.04.2018   5121   9 min.
«Ўзбекистон Қуръон мусобақаси – 2018» якуний Республика босқичи маърузаси

 بسم الله الرحمن الرحيم

اَلْحَمْدُ للهِ الَّذِي اَنْزَلَ الْقُرْآنَ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ وَالصَّلاَةُ وَالسَّلاَمُ عَلَى أَشْرَفِ الاَنْبِيَاءِ وَالْمُرْسَلِيْنَ

وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ أَجْمَعِيْنَ

أمَّا بَعْدُ

Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракотуҳу.

Ҳурматли меҳмонлар, муҳтарам ҳайъат аъзолари, қори-қорияларимиз, мусобақани тўғридан-тўғри кузатиб бораётган қалби Қуръонга ошно азиз юртдошлар! 

Бугун, барчамиз учун ниҳоятда қутлуғ кун, катта хурсандчилик айёми. Юртимиз узра яхшиликлар, илоҳий раҳматлар ёғилиб турган дамларда Сиз азизлар билан Ўзбекистон Қуръон мусобақаси Республика босқичининг очилиш маросимида жамланиб турибмиз. Ушбу мусобақанинг якуний босқичи «Расулуллоҳ ойи» дея таъриф берилган Шаъбон ойида бўлиб ўтишида ҳам ўзига хос ҳикмат бор. Чунки, бу ой Қуръон нозил бўлган ойга тайёргарлик кўриш, Каломуллоҳни кўпроқ тиловат қилиш, такрорлаш ойи ҳисобланади. Бу эса, албатта, мусобақа файзига файз қўшади, иншоаллоҳ.

Хабарингиз бор, Муҳтарам Президентимиз ташаббуслари билан бошланган Қуръони карим мусобақаси мўмин-мусулмонларимиз кўпдан бери интиқиб кутган қувончу шодликларни олиб келди. Қалбда мамнунлик, кўзда ёш ила қилинган дуолар, ҳузурбахш тиловатлар сабаб юртимизга файзу баракалар ёғилди.

Қувонарлиси, ушбу мусобақанинг илк йилидаёқ иштирокчилар сони беш ярим минг нафардан ошди. Аслида, олиму уламо, қорию қурроларга бешик бўлган, дин ва дунё илмлари билан Ислом тамаддунига улкан ҳисса қўшган алломалар заминида, уларнинг сони бундан ҳам кўп бўлиши мумкин, келгуси йилда бу рақам бир неча бараварга ошади, иншоаллоҳ.

Халқимизнинг Қуръонга бўлган муҳаббати нақадар юксак эканини мусобақанинг туман-шаҳар, вилоят босқичларида гувоҳи бўлдик. Қишнинг совуқ кунларида ҳам Қуръонга муҳаббатли  халқимиз тўп-тўп бўлиб мусобақани томоша қилишга келишди. Чилланинг совуғи авжига чиққан кунларида ҳам ташқарида туриб бўлса-да, мусобақани кузатишди. Бу Аллоҳнинг каломига бўлган муҳаббатнинг нақадар кучли эканига далолатдир.

Мусобақа ўтказилаётган жойларга бориб, кузата олиш имкониятига эга бўлмаган юртдошларимиз учун ҳам шароитлар ташкил этилди. Улар телевидение ва интернет сайтлари орқали уйларидан туриб илоҳий, файзли онлардан баҳраманд бўлишди.

Ўз навбатида, ҳудудлардаги вилоят ҳокимликлари ва мутасадди ташкилотлар мусобақа ишларига яқиндан кўмак бериб, иштирокчиларни табриклаб, томошабинлар учун барча шарт-шароитларни ҳозир қилиб  беришди. Бу – вилоят раҳбарларининг аҳоли маънавиятига, маърифатига эксак эътибор қаратаётган-ларидан далолатдир. Айни пайтда ҳам Республикамиз бўйлаб, бир неча ҳудудларда ушбу мусобақани тўғридан-тўғри кўриш имкони ҳозирлангани минг-минглаб мўмин-мусулмонларимизни чексиз хурсанд қилмоқда. 

Ҳурматли тадбир иштирокчилари!

Мўмин-мусулмон киши учун Ҳақ таолонинг каломини ўқиш ёки уни тинглашданда роҳатбахш нарса бўлмайди. Қуръони карим инсонларни тўғри йўлга бошлайдиган, ақл юргизиб, тафаккур қилиб, ҳидоятга чорлайдиган муқаддас китобдир. Инсон Қуръони карим оятларини ёд олгани ёки эшитгани сари руҳи енгиллашиб, тўғри йўлда собитқадам бўлиб бораверади.

Аллоҳ таоло Қуръон ўқувчи ва эшитувларни мақтаб, бундай марҳамат қилади:

إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً يَرْجُونَ تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ  لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ غَفُورٌ شَكُورٌ

 «Аллоҳнинг китобини тиловат қиладиган, намозни баркамол адо этадиган ва Биз уларга ризқ қилиб берган нарсалардан махфий ва ошкора эҳсон қиладиган зотлар сира касод бўлмайдиган тижоратдан (ажру савоб бўлишидан) умидвордирлар. Зеро (Аллоҳ) уларнинг ажрларини комил қилиб берур ва Ўз фазлини уларга янада зиёда қилур. Албатта, У мағфиратли ва ўта шукр қилувчидир» (Фотир, 29–30).

Зеро, Қуръон ўқилганда, мўмин-мусулмон банда бутун вужуди билан Каломуллоҳга соме бўлади. Ўқилаётган оятлар ҳақида тафаккур қилади. Ана шунда улуғ ажру савобларга эришади. Бу ҳақида Аъроф сурасининг 204-оятида бундай дейилади:

وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآَنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

Қуръон ўқилганда уни тинглангиз ва сукут сақлангиз! Шояд шунда раҳм қилингайсиз!”.

Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам Қуръони каримни ўқиган, ёд олган кишиларни инсонларнинг энг яхшиси деб таърифлайдилар. Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)дан ривоят қиладилар:

خَيْرُكُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ

“Сизларнинг яхшиларингиз Қуръонни ўрганиб, сўнг уни бошқаларга ҳам ўргатувчилардир” (Имом Бухорий).

Яна бир ҳадиси шарифда:

مَنِ اسْتَمَعَ إِلَى آيَةٍ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى كُتِبَتْ لَهُ حَسَنَةٌ مُضَاعَفَةٌ  

وَمَنْ تَلاَهَا كَانَتْ لَهُ نُوراً يَوْمَ الْقِيَامَةِ

“Ким Аллоҳ таолонинг Китобидан бир оятни эшитса, унга икки ҳисса кўп савоб ёзилади. Кимда-ким Қуръонни тиловат қилса, қиёмат куни унинг учун ёритувчи нур порлайди” (Имом Аҳмад ва Имом Байҳақий).

Қуръони карим калималари остидаги ўта теран маъно-мазмун, ҳикмат борлиги, ҳар қандай инсон Қуръони каримнинг ўта таъсирли оятларини эшитган пайтда, беихтиёр унга қулоқ тутиб қолиши, бутун вужуди билан берилиб тинглаши – буларнинг барчаси ушбу улуғ китоб бутун оламларнинг яратувчиси бўлмиш Аллоҳ таборака ва таолонинг сўзи эканига яна бир бор амин бўлади. 

Қадрли меҳмонлар, мусобақамизни тўғридан-тўғри кузатиб бораётган азиз Қуръон мухлислари!

Муҳтарам Президентимиз 2017 йил 1 сентябрь куни “Ҳазрати Имом” мажмуасига қилган ташрифлари чоғида Қуръон мусобақасини дастлаб туман, шаҳар ва вилоят босқичини сўнгра Республика босқичини ўтказиш бўйича кўрсатма берган эдилар. Шунга мувофиқ, бу йилги мусобақа ўзгача руҳда, кўтаринки кайфиятда, оммавий тарзда ўтказилди. Буни барчамиз кўриб, гувоҳи бўлдик. Бу бежизга эмас, албатта. Чунки Қуръони каримни ёдлаш, тинглаш ва англашда ҳикмат кўп. Давлатимиз раҳбари таъбирлари билан айтганда: “Қуръонни эшитиш, эшита олиш юксак маънавият, маърифат. Қуръон ҳеч қачон ёмонликка даъват қилмайди. Агар, Қуръони каримни эшита олсак, эшиттира олсак бу муваффақият бўлади. Элимизга нур келади”.

Мана шундай ишларнинг узвий давоми сифатида шу йил         13 апрель куни Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистонда Қуръони карим тиловати мусобақасининг якуний Республика босқичига тайёргарлик кўриш ва уни юқори савияда ўтказиш тўғрисида”ги мажлисида Бош вазир жаноблари томонидан жуда ҳам муҳим вазифалар ва топшириқлар белгилаб берилди. Ҳозирда барча мутасадди ташкилотлар Қуръон мусобақасини энг юқори савияда ўтказиш учун жуда кўп хизматлар қилишмоқда.

Айниқса, Диний идорамизнинг доимий ҳамкори бўлган Ўзбекистон ёшлар иттифоқи ташкилоти мусобақани ўтказишда яқиндан ҳамкорлик қилиш таклифи билан чиққани бизни қувонтирди. Биз ушбу таклифни мамнуният билан қабул қилдик. Ёшлар иттифоқи ташкилоти ғолибларини қимматбаҳо совғалар билан тақдирлаш каби энг улуғ савобли ишларни ўз зиммасига олди, бунинг учун албатта ташаккур айтамиз.

Фурсатдан фойдаланиб, барча ташкилотлар раҳбарларига, мутахассисларига, ишчи-ходимларига, барча-барчага ва ўзининг сармояси билан ҳисса қўшган саховатпеша кишиларга катта миннатдорлик билдирамиз. Уларнинг эл-юрт саодати, динимиз равнақи, халқимиз фаровонлиги йўлида олиб бораётган фидокорона меҳнатларида улкан зафарлар ато этишини Яратган Ҳақ таолодан сўраймиз. Аллоҳ таборака ва таоло олиб бораётган ишларида Ўзи мададкор бўлиб, Ўзининг ҳифзу ҳимоясида асрасин.

Қуръон тиловати пайтида ва ундан кейин дуолар қабул бўлишидан умид қилиниши борасида ҳадис келган. Бугун қалби қувончга тўлган мўмин-мусулмон юртдошларимиз мана шундай файзу баракотли кунларда қўлларини баралла дуога кўтариб, унинг шукронаси учун Парвардигоримизга ҳамду санолар айтишмоқда. Бу ишга ташаббускор бўлган Давлатимиз раҳбари, барча мутасаддилар ҳақларига дуолар қилишмоқда. Юрт тинчлиги, халқ фаровонлиги учун дуолар қилмоқдалар.

Албатта, ушбу хайрли ва фазилатли мусобақа, дуолар сабабидан жонажон Ўзбекистонимизга яхшиликлар, баракалар ёғилиб, кунларимиз бундан-да нурафшон, ҳаётимиз янада фаровон бўлади, иншоаллоҳ.

Республика босқичига етиб келгунга қадар, минг-минглаб йигит-қизларимиз орасидан туман-шаҳар ва вилоят босқчиларида ғолибликни қўлга киритиб, якуний босқичда иштирок этаётган қорию қорияларимизга муваффақиятлар, зафарлар тилаб қоламиз. Аллоҳ юзларини ёруғ, иштирокларини осон қилсин!

 Ўзбекистонда оммавий тарзда ўтказилаётган биринчи Қуръони карим тиловати мусобақасининг Республика босқичини очиқ деб эълон қиламан.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

"Саҳро кемаси"нинг мўъжизалари

25.04.2025   13990   7 min.

Қуръон нозил бўлган пайтда одамларга энг яқин ҳайвон туя бўлган, шунинг учун уларнинг эътибори туяга тортиляпти. Ҳақиқатда туя бир мўъжиза: унинг тузилиши-қулоқ, бурун, кўз, оёқ, туёқлари саҳро учун мослашган. Шунинг учун ҳам уни араблар саҳро кемаси, дейишади. Туя иссиқ ҳавода юришга мослашган, сув ичмай бир неча кунлаб юриши мумкин ва ҳоказо.

Энди, саҳро кемасининг яратилишидаги баъзи бир ажойиботларга қисқача бўлса ҳам назар солайлик. Туянинг кўзлари бошнинг юқори қисмига жойлашган бўлиб, ортга қараш имконини беради. Унинг қовоқлари эса қумни тўсишга мослашгандир.

Шунингдек, туянинг бурун катаклари ва қулоқлари ҳам қум киришини тўсадиган жунлар билан жиҳозлангандирлар. Саҳрода шамол туриши билан туянинг тумшуқлари ҳам, қулоқлари ҳам жисмига тортилиб, қумдан зарар кўрмайдиган ҳолатга келиб олади.

Туянинг туёқлари ҳам алоҳида шаклдаги суякларга кийгизилган гўшт ва теридан иборат қўлқоп бўлиб, қумда бундан бошқа туёқ билан юкли равишда юриш мумкин эмас.

Туя саҳрода оч қолганда, қуруқ ёғочни, ҳатто тиконни ҳам еб кетаверади.

Туянинг ўркачи ўзига хос озуқа омборидир. Агар туя саҳрода оч қолса, ўша ўркачидаги “омбор”дан озуқа олаверади.

Саҳрода энг зарурий нарса сув ҳисобланади. Туяни Аллоҳ таоло бу эҳтиёжига ҳам мослаб яратган. Аввало туя тер чиқмайдиган қилиб яратилган. Яъни, у жисмидаги сувни ўзида сақлаб туради.

Қолаверса, туянинг бурни оғзига уланган. Шунинг учун унинг нафас олиши туфайли чиққан буғҳам яна оғзи орқали ичига қайтади. Шу билан бирга туя бирдан кўп сув ичиб олиш қобилиятига эга. У олтмиш литргача сув ичиши мумкин. Бу эса унга саҳрода олти кундан ўн кунгача сув ичмай юриш имконини беради.

Ушбу зикр қилинган нарсалар Аллоҳ таолонинг, ўша туяни яратган Зотнинг қудратига далил эмасми?

Ҳа, туянинг ва ҳар бир жонзотнинг яратилишига ибрат назари билан ақлни ишлатиб қараган инсон Аллоҳнинг қудратига тан бермай иложи йўқ.
 

Улар туянинг қандай яратилганига назар солмайдиларми? (Ғошия сураси, 17-оят).

1. Туя ҳайвонот олами тарихида энг эски ҳайвон турларидан биридир. Эволюциячилар назариясига кўра, туя ҳам динозаврлар билан бирга йўқ бўлиб кетиши керак эди, лекин ҳеч бир табиат ҳодисаси уни йўқ қилиб юборолмаган.
2. Туя фақат целлюлоза (чўл ва даштларда дағал ўт ва хашаклар, янтоқ, саксовул) билан озиқланиб, витаминларни ва ҳаёт учун керакли барча кимёвий моддаларнинг кўпини ишлаб чиқарувчи ва шу тариқа ҳаётини давом эттирувчи бирдан-бир ҳайвондир.
3. Туя бир неча минг йиллардан ҳозирга қадар одамзотга ташувчилик хизматини қилаётган ягона жонивордир. Ўрта Осиё ҳудудида бундан 100 йил аввал ҳам туялар почтаси мавжуд бўлган.
4. Туялар ўз вазнининг ярмига тенг — 250-300 кг юкни кўтара олади, вазнига нисбатан 10-12% оғирликдаги юкни тортиш кучига эга. Соатига ўртача 4 км тезликда, кунига 35-40 км масофани босиб ўтади. Агар устида юки бўлмаса, тўхтовсиз 100 километр йўл боса олади.
5. Туя бир ичишда 200 литрга яқин сув ичади. Шўр сувни ҳам ичаверади. 100 литр сувни 10 дақиқада ичиб тугатади. Туя бир ҳафтагача емай, 34 кунгача сув ичмасдан юриши мумкин. Сув бор жойни 50-60 километр узоқликдан ҳис этади.
6. Туя сути таркибида калций, магний, темир, фосфор, C, D витаминлари, фойдали минерал ва микроэлементлар кўп бўлиб, у сигир сутидан бир неча карра фойдалироқ. Туя сути – парҳез маҳсулот. Унда ёғ ва шакар миқдори сигирникидан анча кам. Туя сути сутэмизувчилар ичида инсон сутига энг яқинидир.
7. Туянинг тана ҳарорати тунда, саҳро совиганда +34°C гача пасаяди. Кундузи 41°C даражагача кўтарилади. Бу боис теварак-атрофдаги ҳаво ҳарорати ўзгарганда туя деярли терламайди ва сув йўқотилишининг олди олинади. Туя жуни қуёшда 70-80 градусгача қизиса-да, унинг тана ҳарорати 40 градусда бўлади.
8. Туянинг ўркачида сув эмас, ёғ сақланади. Ўркач туя учун озуқа захираси ҳисобланади. Туя ўркачи қаттиқ озуқани ейишни бошлаганидан кейин пайдо бўлади, шунинг учун бўталоқларнинг ўркачи бўлмайди.
9. Туялар сувни ўркачлардаги ёғлардан олади, 100 грамм ёғнинг оксидланишидан 107 грамм сув ҳосил бўлади. Ўркачдаги ёғ ҳаддан зиёд иссиқ ҳавода тана ҳароратини меъёрда ушлаб туради.
10. Туя гавдасининг ерга тегиб турадиган қисмларида, кўкраги, тирсаги ва тиззасида қадоқли тузилмалар бор. Шу туфайли иссиқ (70°C гача қизиган) ерда ҳам ёта олади.
11. Туянинг кўзи фавқулодда кўриш қобилиятига эга бўлиб, 3-4 километрдан таҳдидларни аниқлай олади. Учта кўз қовоғи, икки қатор узун киприклар кўзга қум киришининг олдини олади. Қалин қошлар, зич ва қалин сочлар кўз ва бошни қуёш нурларидан ҳимоя қилишга ёрдам беради.
12. Туялар бурнига қум кириб кетишининг олдини олиш учун бурун тешиклари очилиб-ёпилади.
13. Туянинг иккита лаби бўлади, улар мустақил равишда ҳаракатланиб, тиканли чўл буталарини зарарсиз ея олади.
14. Туянинг қулоқлари ўткир эшитиш қобилиятига эга. Қулоқлар ичкаридан ва ташқаридан тук билан қопланган бўлиб, қумдан ҳимояланган. Чанг бўронлари пайтида туялар қулоқларини айлантира олади.
15. Туянинг туёқлари узун бўлиб, уларни қумга бир текис тақсимлайди ва чўкиб кетмайди. Туя отлар каби олдинга ва орқагагина эмас, тўрт томондаги одам ё ҳайвонни тепа олади. Туёқларидаги эластиклик даражаси юқори.
16. Туялар нафақат иссиқ ҳароратли минтақаларда, жуда паст ҳароратли жойларда ҳам яшай олади. Уларда қишда совуққа бардошли узун ва қалин ҳимоя жунлари ўсади, ёз ойларида эса тўкилади.
17. Урғочи туяларнинг ҳомиладорлик даври 12 ойдан 14 ойгача. Туяларнинг эгиз туғиш ҳолати деярли кузатилмаган. Янги туғилган бўталоқнинг вазни 34 килограммгача бўлади. У туғилгандан ярим соат ўтибоқ юришни бошлайди.
18. Туя — дунёда энг қайсар жонивор. Агар у ётиб дам олишни хоҳласа, уни ўрнидан қўзғатиш жуда қийин. Унинг жаҳлини чиқарсангиз, туфлаб ташлайди. У жуда аниқ туфлайди ва тупуги жуда сассиқ бўлади. Чунки у оддий сўлак эмас, нақ ошқозондан отилиб чиқади.
19. Туя денгиз ёки дарёда суза олади.
20. Туя арабчада “жамал” — “гўзаллик” маъносини билдиради. Бу сўз аввал юнонларга “kamēlos” шаклида ўтиб, ундан инглизларга “camel” тарзида ўтган.