Савол: Кўриниши ва овозидан ҳузурланиш учун қушларни қафасда сақлаш жоизми?
Жавоб: Баъзи қушларнинг кўриниши чиройли, овози ёқимли бўлади. Гўзалликни барча яхши кўради. Гўзаллик Аллоҳ таолонинг неъматларидандир. Аллоҳ таоло марҳамат қилади:
“Айтинг: “Аллоҳнинг бандалари учун чиқарган зийнатини ва пок ризқларни ким ҳаромга чиқарди?..” (Аъроф, 32).
“У яна минишингиз учун ва зийнат сифатида отлар, хачирлар ва эшакларни (яратди)” (Наҳл, 8).
Аллоҳ таоло ҳайвонот, ўсимликлар ва бошқа зийнатларни бандалари учун яратган. Улардан завқланиш, фойдаланиш мубоҳдир. Зийнат ҳисобланган балиқ ва қушларни динимиз амрларидан чиқмаслик шарти билан боқиш мумкин. Бу шартлар асосан қуйидагилардир:
Икки “Саҳиҳ”да ворид бўлган ҳадисда Анас (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) инсонларнинг энг гўзал хулқлиси эдилар. Менинг эмикдош укам бўлиб, уни Умайр – “Умарча” деб чақиришар эди. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бизнинг уйга келсалар: “Эй Абу Умайр, нуғайрни (тумшуғи қизил, чумчуқсимон қуш) нима қилдик”, дер эдилар.
Аллома Абул Аббос Қуртубий айтадилар: “Уламоларнинг “қушларни қафасда ушлаб туриш” жоиз деган фатволаридан уларга азоб бериш мумкин, деган хулоса чиқмайди, чунки Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳайвонларга азоб беришдан қайтарганлар”. Абу Дардо (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинишича: “Қиёмат куни қушлар, ўзларини қафасда сақлаб, оч қолдириб, қийнаган кишининг бўйнига осилишади ва: “Эй Раббим, мана бу мени дунёда азоблаган”, дейди”.
“Сўраган эдингиз” китоби асосида тайёрланди.
ЎМИ Матбуот хизмати
Али ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу айтадилар: “Қачонки, Аллоҳнинг ёрдами ва ғалабаси келса” ояти нозил бўлганидан кейин Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам бетоб бўлдилар.
Пайшанба куни у зот алайҳиссалом бошларини боғич билан боғлаб, одамларнинг олдига чиқдилар. Сўнгра минбарга чиқиб, ўтирдилар. Ранглари сарғайган, кўзлари ёшланиб турган эди. Кейин Билолни чақириб, Мадинада: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг васиятларига тўпланинглар. Зеро, бу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг сизларга охирги васиятлари» деб нидо қилишга буюрдилар.
Билол розияллоҳу анҳу одамларни чақирди, каттаю кичик – ҳамма тўпланди. Уйларнинг эшиклари очиқлигича қолди, бозорлар ҳам ўз ҳолига ташлаб келинди. Ҳатто бокира қизлар ҳам парда ортидан Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг васиятларини эшитиш учун чиқиб келдилар. Масжид йиғилганлар учун торлик қилиб қолди.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Орқадагиларни ҳам сиғдиринглар”, дедилар. Сўнг у зот соллаллоҳу алайҳи васаллам йиғлаб: “Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъун”, дедилар. Аллоҳга ҳамду сано айтдилар, пайғамбарларга, жумладан ўзларига ҳам саловот йўлладилар. Кейин узун хутба ўқидилар, жумладан бундай дедилар:
«Эй одамлар! Аллоҳ таоло сизларни қиёматда катта бир тепаликка тўплайди. У кун оғир кундир. “У кунда молу-давлат ва бола-чақа фойда бермас”. Етказдимми? Эй одамлар! Тилларингизни сақланглар, кўзларингизни йиғлатинглар, қалбларингизни бўйсундиринглар, баданларингизни чарчатинглар, душманларингизга қарши курашинглар, масжидларингизни обод қилинглар, иймонингизда ихлосли бўлинглар. Биродарларингизга хайрихоҳ бўлинглар, ўзингиз учун охиратга яхши амал қилиб жўнатинглар, фаржларингизни сақланглар, молларингиздан садақа беринглар. Бир-бирингизга ҳасад қилманглар, яхшиликларингиз кетиб қолади. Бир-бирингизни ғийбат қилманглар, ҳалок бўласизлар. Етказдимми?»
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Кимки бир мўминнинг айбини яширса, қиёмат куни Аллоҳ таоло унинг айбини яширади”.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Ким одамларнинг (бир ривоятда: мусулмонларнинг) обрўсидан тилини тийса, қиёмат куни Аллоҳ унинг тойилишини (хатосини) кечиради”.
Бир мусулмоннинг обрўсини тўкмай, яхшилик қилгани сабабидан Аллоҳ таоло ҳам уни кечирим деб аталмиш улкан яхшилик билан мукофотлайди.
Ёрқинжон қори ФОЗИЛОВ