Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
24 Феврал, 2025   |   25 Шаъбон, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:47
Қуёш
07:05
Пешин
12:41
Аср
16:24
Шом
18:11
Хуфтон
19:24
Bismillah
24 Феврал, 2025, 25 Шаъбон, 1446

Ражаб ойини ғанимат билинг

3.04.2018   4065   3 min.
Ражаб ойини ғанимат билинг

Ражаб ойи тўрт улуғ ойнинг бири. Мана шу тўрт – зулқаъда, зулҳижжа, муҳаррам ва ражаб ойлари айрим ишлар ҳаром қилинган ойлардир. Қадимдан, яъни, Иброҳим (а.с.) шариатларидан то исломгача бўлган даврларда ҳам, бу ойларда уруш қилиш ҳаром саналган. Араб халқлари жоҳилият даврида барча самовий динларнинг аҳкомларини бузиб, ўзгартириб юборган бўлсалар-да, мазкур тўртта ойнинг ҳурматини сақлаб қолганлар. Шаҳри ҳаромда ҳар қандай урушни, гуноҳ, зулм ишларни, ов қилишни тўхтатишар, ҳатто ўз отасининг қотилини кўриб қолсалар ҳам, ундан ўч олишга шошилмай, ушбу ойларнинг тугашини кутар эдилар.

Аллоҳ жалла жалолуҳу ояти карималарда: “Албатта, Аллоҳнинг наздида ойларнинг адади – Аллоҳнинг осмонлар ва Ерни яратган кунидаги битигига мувофиқ – ўн икки ойдир. Улардан тўрттаси (уруш) ҳаром қилинган ойлардир...” деб, юқорида номи зикр этилган ойларнинг шаҳри ҳаром эканлиги ва уларнинг ҳурматини сақламоқ зарурлигини маълум қилади (Тавба, 36).

Расулуллоҳ (с.а.в.) мазкур оятни охирги ҳажлари – “Ҳажжатул вадо”да ўқиб, мусулмонларга бу ойларнинг ҳурмати тўғрисида кўп маълумот берганлар.

Усмон ибн Ҳакимдан ривоят қилинади: «Саъид ибн Жубайрдан Ражаб ойида турганимизда Ражаб рўзаси ҳақида сўрадим. У: «Ибн Аббоснинг: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рўза тутар эдилар, ҳатто оғизларини очмасалар керак, дер эдик. Оғизлари очиқ бўларди, ҳатто рўза тутмасалар керак, дер эдик», деяётганини эшитганман», деди».

Усмон ибн Ҳаким Саъид ибн Жубайрдан Ражаб ойи рўзаси ҳақида сўраса ҳам, у киши Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг доимий одатлари ҳақида жавоб берганлар. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам гоҳида сурункасига рўза тутар эдилар, ҳатто кишилар у киши оғизларини очмаслар керак, деб ўйлаб қолишарди. Гоҳида эса, сурункали оғизлари очиқ юрганларидан кишилар энди рўза тутмасалар керак, деб ўйлаб қолишар эди. Ражаб ойда ҳам шундоқ бўлар эди.

Мужийба ал-Боҳилийя розияллоҳу анҳодан, у киши ўз оталари ёки амакиларидан ривоят қилади: «Албатта у (отаси ёки амакиси) Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига борибди. Сўнгра эса бир йилдан кейин яна ҳолати ва кўриниши ўзгарган ҳолда келибди ва:
«Эй Аллоҳнинг Расули, мени танимаяпсизми?», дебди.
«Сени нима ўзгартирди? Чиройли кўринишда эдинг?», дедилар.
«Сиздан ажраганимдан сўнг фақат кечасигина таом едим», деди.
Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Нима учун ўзингни азобга солдинг?», дедилар-да, сўнгра:
«Сабр ойи рўзасини тут ва ҳар ойдан бир кун тут», дедилар. «Бир оз зиёда қилинг, менинг қувватим бор», деди. «Икки кундан рўза тут», дедилар. «Бир оз зиёда қилинг», деди. «Уч кундан рўза тут», дедилар.
«Бир оз зиёда қилинг», деди.
«Ҳаром (ой)ларида рўза тут, сўнгра тарк қил, ҳаром (ой)ларида рўза тут, сўнгра тарк қил, ҳаром (ой)ларида рўза тут, сўнгра тарк қил, деб уч бармоқларини буклаб-ёзиб кўрсатдилар» (Абу Довуд, Аҳмад ва Насаий ривоят қилган).

Ушбу ҳадисдан маълум бўладики, Ражаб ойида нафл рўза тутиш савобли иш ҳисобланади. Иложини топган кишилар бу ойда нафл рўза тутсалар яхши бўлар экан.

 

Ойбек МАЪРУПОВ

 “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти талабаси

ЎМИ Матбуот хизмати

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Балки бошқа масжидда намоз ўқигандир

24.02.2025   820   1 min.
Балки бошқа масжидда намоз ўқигандир

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Аёл киши таксининг орқа ўриндиқлари бўш бўлатуриб, ҳайдовчининг ёнида ўтириб кетяпти? 
Бир киши масжиднинг ёнгинасидан ўтиб кетяпти, масжидда эса одамлар намоз ўқишяпти. У киши намозга кирмай ўтиб кетаверди? 
Бир кишининг ёнидан ўтиб кетатуриб унга салом бердингиз, лекин у саломингизга алик олмади? 

Биринчи ҳолатда, эҳтимол, аёл такси ҳайдовчисининг хотини бўлиши мумкин. 
Иккинчи ҳолат, масжидга кирмаган киши, эҳтимол бошқа масжидда намоз ўқигандир. 
Учинчи ҳолат, саломингизга алик олгмаган киши, эҳтимол саломингизни эшитмагандир.

Салафи солиҳлардан бирлари айтади: "Агар мен биродарларимдан бирининг соқолидан ароқ томиб турганини қўрсам, эҳтимол устига қуйилиб кетган бўлса керак?" дейман.
Агар уни тоғнинг тепасига чиқиб: "Мен сизнинг олий Роббингизман", деб бақираётганини эшитсам, эҳтимол у Қуръон ўқиётган бўлса керак? дейман. 

Ибнул Қайюм раҳимаҳуллоҳ айтадилар: "Банда ўзининг қилаётган амалидаги ниятини аниқ билиб олиши жуда қийин иш. Қандай қилиб у бошқаларнинг ниятидан воқиф бўлиши мумкин?".

Кўпинча сиз суратнинг бир қисмини кўрганингизда, унинг қолган қисмини ҳаёлингизда ижобий шаклда гавдалантиришга ҳаракат қиласиз. Чунки ўша суратдаги одамга зулм қилиб, унга нисбатан ноҳақлик қилмаслик учун шундай ҳаёлга борасиз. Шундай экан, ҳаётдаги инсонлар ҳақида ҳам яхши гумонда бўлинг.


Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ