06 Феврал, 2025, 7 Шаъбон, 1446
06 Феврал, 2025, 7 Шаъбон, 1446
Бир киши аёлини болаларининг кўз ўнгида урди ва уларнинг қалбига қўрқув ва хавф солди. Аёли хафа бўлиб турганда, эри унинг юзига тарсаки туширди.
Шунда аёли:
– Ҳозир бориб сизнинг устингиздан арз қиламан, – деди.
Эр:
– Сенга ким айтди, мени сени кўчага чиқишинга изн беради деб?! – деб дағдаға қилди.
Аёл:
– Эшик ва деразаларни беркитиб қуйсам, қаёққа ҳам борарди, деб ўйлаяпсизми? Сиз барибир мени арз қилишимдан тўхтатиб қола олмайсиз, – деди.
Эр унинг қатъиятидан ҳайратланиб:
– Нима қилмоқчисан ўзи? – деб сўради.
Аёл:
– У билан боғланаман, – деди.
Эр:
– Қўл телефонинг менда, хоҳлаганингни қил! – деб жавоб қилди.
Аёл ҳаммомга қараб юра бошлади. Буни кўрган эр, аёлим ҳаммомнинг деразасидан ошиб қочмоқчи бўлса керак деб уйлади-ю, ташқари томондан дераза рўпарасига қараб юрди. Деразадан қочиб кетади деган гумон билан бир оз муддат у ерда турди. У ердан чиқмаганини кўргандан кейин, ҳаммом эшиги олдига келди. У ерда юзларидан сув томиб турган ва табассум ила чиқиб келаётган хотинига дуч келди.
Аёли унга:
– Мен фақат Унинг номи билан қасам ичиладиган Зотгагина шикоят қиламан. Сиз бекитиб қўйган эшик ва деразангиз ҳамда қўлимдан олиб қўйган телефонингиз ҳам мени унга арз қилишимдан тўса олмайди. Зеро, Аллоҳ таолонинг эшиклари ҳеч қачон ёпилмайди, – деди.
Бу сўзни эшитган курсига чўкиб фикр юрита бошлади. Аёли эса хотиржам намоз ўқий бошлади ва саждада узоқ муддат қолиб кетди. Эр бу ҳолатни зимдан кузатиб турарди. Аёл намозни тугатиб, қўлларини осмонга кўтариб узоқ дуо қила бошлади. Буни кўриб турган эр аёлига:
– Саждада менинг зараримга қилган дуоингнинг ўзи кифоя қилмайдими? – деди.
Аёл унга майин овозда:
– Менга қилган салбий муомалангизга кифоя қиладими? – деди.
Эр:
– Аллоҳга қасамки, мен бу сўзим билан ғазабланган вақтимни назарда тутмадим, – деди.
Аёл:
– Шунинг учун мен ҳам дуодан тўхтамадим. Аслида дуони сизга эмас, балки шайтоннинг зарарига қилдим. Мен аҳмоқ эмасманки, кўзимнинг оқу қораси бўлган жуфти ҳалолимнинг зарарига дуо қилсам, – деди.
Бу сўзни эшитиб, эр ўзини тутиб тура олмасдан йиғлаб юборди ва аёлининг дуо қилиб турган қўлидан ўпиб,
– Аллоҳга қасамки, бундан кейин сенга ҳеч қачон озор бермайман, – деди.
Хулоса: ушбу аёл Аллоҳ таоло ва унинг Расули бизга амр қилган солиҳа аёлнинг айнан ўзидир.
Абдушукур Муродов
ЎМИ Матбуот хизмати
Cавол: Шаъбон ойида рўза тутишни ният қилиб турибмиз. Оғиз очиш ва ёпиш вақтлари ва дуоларини айтиб юборсангиз, илтимос.
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Дарҳақиқат, кўплаб ҳадиси шарифларда шаъбон ойида нафл рўза тутишга тарғиб қилинган. Жумладан, Оиша разияллоҳу анҳодан қуйидагича ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шаъбон ойини жуда ҳам кам (ҳолатларда) рўзасиз ўтказардилар” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).
Усома ибн Зайд разияллоҳу анҳу ривоят қиладилар: “Бир куни мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бундай савол бердим: “Ё Расулуллоҳ, мен (Рамазондан ташқари) бирор ойда шаъбондагидек рўза тутганингизни кўрмадим?” Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Бу шундай ойки, одамлар ражаб билан рамазон ўртасида вақт – шаъбондан ғафлатда қолишади. Бу ойда амаллар Роббил оламийнга кўтарилади. Шундай экан, мен амалимни ўзим рўзадор ҳолимда кўтарилишини яхши кўраман", дедилар (Имом Насоий ривояти).
Нафл рўза тонг отгандан қуёш ботгунга қадар тутилади. Ҳаво булутли бўлмаганда кўзимиз билан ҳам тонг отиши ва қуёш ботишини била оламиз. Булутли кунларда эса тонг отиши ёки қуёш ботишини аниқлаш қийин бўлса, намоз вақтларини кўрсатувчи тақвимдан фойдаланса ҳам бўлади. Тақвимда “Тонг” деб кўрсатилган вақт оғиз ёпишнинг охирги вақти саналади. Ўша вақтдан кейин еб-ичилса, рўза дуруст бўлмайди. Лекин саҳарликда ухлаб қолган одам ҳеч нарса еб-ичмасдан ҳам нафл рўзани ният қилиб, рўза тутиши мумкин. “Шом” деб кўрсатилган вақт эса оғиз очиш вақтидир. Ундан аввал оғиз очиб юборилса, куни бўйи тутилган рўза бузилган саналади.
Нафл рўзанинг аксар ҳукмлари фарз рўзаникига ўхшайди, фақат ниятда “Тонг отгандан токи қуёш ботгунга қадар нафл рўза тутишни ният қилдим”, дейилади. Оғиз ёпишда махсус дуо йўқ, у пайтда юқорида айтилгандек, ўзбек тилида ҳам ният қилса, бўлади. Ифторлик (оғиз очиш) дуоси қуйидагича:
اَللَّهُمَّ لَكَ صُمْتُ وَبِكَ آمَنْتُ وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ وَعَلَى رِزْقِكَ أَفْطَرْتُ، فَاغْفِرْلِى مَا قَدَّمْتُ وَمَا أَخَّرْتُ
Ўқилиши: “Аллоҳумма лака сумту ва бика аманту ва аълайка таваккалту ва аълаа ризқика афторту, фағфирлий ма қоддамту ва маа аххорту”.
Маъноси: Аллоҳим, ушбу рўзамни Сен учун тутдим, Сенга иймон келтирдим, Сенга таваккал қилдим ва берган ризқинг билан ифтор қилдим. Менинг аввалги ва кейинги гуноҳларимни мағфират қилгил. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 