Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
11 Январ, 2025   |   11 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:24
Қуёш
07:48
Пешин
12:36
Аср
15:33
Шом
17:17
Хуфтон
18:36
Bismillah
11 Январ, 2025, 11 Ражаб, 1446

Отилган тошдан олинган сабоқ

15.03.2018   4006   3 min.
Отилган тошдан олинган сабоқ

Одамларнинг яхшиси ўз қалбида яхшиликка йўл очгани ва ёмонликни  ҳамда очкўзликни ҳайдаб чиқарганидир.

Муҳаммад ЗЕҲНИЙ 

Америкалик машҳур спрот юлдузи янги, чўғдек қип-қизил “ягуар” сотиб олди. Бир куни машинасига ястаниб ўтириб олиб, мусиқани баланд овозда қўйиб роҳатланиб кетаётганда машина ойнасига “чарс” этиб кичик тош тегди. У машинани четга олиб қараса, ойнага тош теккан жойда доғга ўхшаган из қолибди.

Машинадан тушиб тош отган болага: “Нима қилганинг бу, аҳмоқ?! Бу машина қанча туришини биласанми?! деб бақирди

Бола қўрқувдан титраб: “Амакижон, мени кечиринг. Бундай қилмоқчи эмасдим. Ногирон акам аравачасидан йиқилиб тушди. Аравачага кўтариб ўтқазишга кучим етмади. Бир неча соатдан бери шу ерда турибмиз. Аммо бирорта машина тўхтамади. Ахийри, шундай қилишга мажбур бўлдим, мени кечиринг”, деди.

Спорт юлдузи шунда унинг шеригини кўрди. У зах ерга ўтириб олган, ёнида ногиронлик аравачаси турарди. Илк бор ўзидан уялди. Йиғлаётган болага яқинлашиб, бошини силади, акасини ҳам юпатган бўлди. Ўзини айбдор ҳис этиб уларни манзилига элтиб қўйди. Болалар хурсанд бўлганидан такрор-такрор раҳмат айтишди.

У болалар билан хайрлашаркан, машинасининг тош теккан жойини ҳеч қачон таъмирлатмасликка қарор қилди. Чунки айнан ана шу кичик доғ унга ҳар одим одамийлик маснадини эслатиб туради...

Шу воқеани ўқидим-у хаёлга чўмдим. Нега атрофдагиларга бу қадар бефарқ бўлиб боряпмиз! Бир чимдим меҳрни, яхшиликни бир-биримиздан нега қизғанамиз, бунда нима маъно бор?.. Ўша спорт юлдузи машинасига отилган тош туфайли буни англаб етибди. Биз-чи, биз қачон англаб етамиз?! Ёки биз ҳам қимматбаҳо машина олайлиг-у, унга ҳам тош отсинларми!..

Анушервони одил ҳар йили наврўз куни қуюқ зиёфат ташкил қилиб халқни даъват қиларди. Бир йил наврўз зиёфатига келганлар орасида иккита ўзга юртлик меҳмон бор. Улардан бири баланд овозда қуйидаги назмни ўқиди:

Яхшилигим қайтсин десанг сен,

Яхшилик қил, яхши ўй ўйла.

Иккинчиси эса қуйидаги байтни ўқиди:

Ёмонлигим қайтмасин десанг,

Ёмон бўлма, ўй сурма ёмон.

Бу байтлар Анушервонга ёқиб қолди. У биринчи байтни ўқиганга минг дирҳам, иккинчи байтни ўқиганга беш юз дирҳам беришни буюрди. Аъёнларидан бири бундан ажабланиб Анушервондан: “Эй одил подшоҳ, уларнинг байтлари маъноси бир-ку, нега туҳфани икки хил бердингиз?” деб сўради.

Анушервон: “Ифодада тавофут бор, биринчисининг сўзи яхшилик ҳақида бўлди, иккинчиси эса ёмонликни эслатди. Кимнинг юрагида яхшилик бўлса, доимо яхшиликни зикр қилади; кимнинг кўнглида ёмон ўйлар бўлса, ёмонликдан гапиради”, деди.

Аждодларнинг ана шундай улуғвор хислатларини қалбимизга мустаҳкам жойлаб, ёшларимизга исломий тарбия хусусиятларини тушунтириш, уларнинг қалбига диний  билимларни етказиш – ҳар бир ота-она, мураббий, бува-бувиларнинг асосий вазифасидир.

Муҳаммад Зеҳний: “Жолинус вафот этганда унинг чўнтагидан бир хат чиқди. Унда қуйидаги сўзлар ёзилган эди: “Яхши одам ушбу дунёни тарк этса-да, бироқ у тирик ҳисобланади. Ёмон одам тирик бўлса-да, барибир, ўликлар қаторидадир”, деб ёзган эди.

 

 Наргиза АБДУҒАНИ қизи,

Хадичаи кубро аёл-қизлар ўрта махсус

ислом билим юрти катта ўқитувчиси

ЎМИ Матбуот хизмати

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

ОИТСдан сақланишнинг осон-ишончли йўли

10.01.2025   3582   4 min.
ОИТСдан сақланишнинг осон-ишончли йўли

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.


"Аллоҳ сиздан енгиллатмоқни ирода қиладир. Ва инсон заиф яратилгандир".

Инсонни Аллоҳ таолонинг Ўзи яратган. У Зот Ўз бандасининг хусусиятларини яхши билади. Шунинг учун ҳам инсонга фақат Аллоҳ таолонинг кўрсатмаларигина тўғри келиши мумкин. Ушбу оятда Аллоҳ таоло инсоннинг заиф ҳолда яратилганини таъкидламоқда. Яратувчининг Ўзи «заиф яратилган», деб турганидан кейин, шу заиф инсонга йўл кўрсатишда У Зот оғирликни хоҳлармиди? Йўқ, У Зот енгилликни хоҳлайди.

Ислом шариати, умуман, енгиллик устига бино қилингандир. Бу ҳақда кўплаб оят ва ҳадислар бор. Ҳаммаси ўз ўрнида баён қилинади. «Нисо» сурасининг бошидан муолажа қилиб келинаётган масалалар, хусусан, эркак ва аёл, оила, никоҳ масаласига келсак, ушбу оятда бу масалаларда ҳам Аллоҳ Ўз бандаларига енгилликни исташи таъкидланмоқда. Зоҳирий қаралганда, диний кўрсатмаларни бажариш қийин, шаҳватга эргашганларнинг йўлларида юриш осонга ўхшайди. Исломда ҳамма нарса ман қилинган-у, фақат биргина йўлга рухсат берилганга ўхшайди. «Номаҳрамга қарама», «У билан ёлғиз қолма», «Уйланмоқчи бўлсанг, олдин аҳлининг розилигини ол», «Маҳр бер», «Гувоҳ келтир» ва ҳоказо. Ҳаммаси қайдлаш ва қийинчиликдан иборат бўлиб туюлади. Шаҳватга эргашганлар эса «Ёшлигингда ўйнаб қол, гуноҳ нима қилади», дейишади. Бу эса содда ва осон кўринади. Ҳақиқатда эса ундай эмас. Натижага қараганимизда бу нарса яққол кўзга ташланади. Дунё тарихини кузатадиган бўлсак, оила масаласига енгил қараган, жинсий шаҳватга берилган халқлар, давлатлар ва маданиятлар инқирозга учраган. Қадимий буюк империяларнинг шармандаларча қулашининг асосий омилларидан бири ҳам шу бўлган.

Бизнинг асримизга келиб, Ғарбда, ўзларининг таъбири билан айтганда, жинсий инқилоб бўлди. Жинс борасида олимлар етишиб чиқдилар. Улар «Жинсий ҳуррият бўлмагунча, инсон тўлиқ ҳур бўла олмайди. Агар жинсий майллар жиловланса, инсонда руҳий тугун пайдо бўлиб, унда қўрқоқлик ва бошқа салбий сифатлар келиб чиқишига сабаб бўлади», каби ғояларни тарқатишди. Оқибатда жинсий инқилоб авжига чиқди.

Натижасини – ҳар хил бало-офатлар буҳронини ҳозир ўзлари кўриб-татиб туришибди. Ахлоқий бузуқлик, оиланинг ва жамиятнинг парчаланиши, ҳаётга қизиқишнинг йўқолишидан ташқари, сон-саноғига етиб бўлмайдиган муаммолар пайдо бўлди. Жинсий инқилоб оқибатида тараққий этган ғарб давлатларининг туб аҳолиси даҳшатли суръатда камайиб бормоқда. Кўз кўриб, қулоқ эшитмаган таносил касалликлари келиб чиқди, ҳар йили сон-саноқсиз одамлар шу касалликлардан ўлмоқда. Насл бузилиб, одамлари заифҳол ва касалманд бўлиб бормоқда. Турли ақлий ва руҳий касалликлар урчиди. Охири келиб, касалликларга қарши инсондаги табиий монеликнинг йўқолиши (ОИТС) касаллиги пайдо бўлди. Бу касаллик ҳақли равишда, XX аср вабоси деб номланди. Унинг давоси йўқ. Бу дардга чалинишнинг сабаби зинодир. У билан касалланган одам тез муддатда ўлади. Ҳамма даҳшатда. Бу дардга чалинмасликнинг йўллари ахтарилмоқда, бу йўлда беҳисоб маблағлар сарфланмоқда, мазкур вабога чалинмасликнинг турли чоралари таклиф этилмоқда. Қонунлар чиқарилмоқда, идоралар очилмоқда.

Лекин шаҳватга эргашганлари сабабли улар энг осон, энг ишончли битта йўл – Аллоҳнинг йўлига қайтишни хаёлларига ҳам келтиришмаяпти. Ақалли ушбу дарднинг бевосита сабабчиси бўлмиш зинони ман этувчи қонун чиқаришни ҳеч ким ўйлаб ҳам кўрмаяпти. Чунки шаҳватга эргашганлар шаҳватга қарши чиқа олмайдилар. Уларнинг ўзлари шаҳватга банда бўлганлари учун унга эргашганлар. Ўзларини зоҳирий енгил кўринган ишга уриб, энди оғирликдан бошлари чиқмай юрибди. Зоҳирий оғир кўринган бўлса ҳам, Аллоҳ кўрсатган йўлга юрган бандалар бошида мазкур оғирлик ва машаққатларнинг бирортаси ҳам йўқ. Улар мутлақ енгилликда, фаровон турмуш кечирмоқдалар.

"Тафсири Ҳилол" китобидан

Мақолалар