Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
19 Январ, 2025   |   19 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:22
Қуёш
07:45
Пешин
12:39
Аср
15:42
Шом
17:26
Хуфтон
18:44
Bismillah
19 Январ, 2025, 19 Ражаб, 1446

Қуръон қалбларга нур олиб киради

18.02.2018   6747   4 min.
Қуръон қалбларга нур олиб киради

Президентимизнинг 2017 йил 1 сентябрь куни Ҳазрати Имом мажмуасида давлат, жамоат, ёшлар ташкилотлари вакиллари ва диний соҳа ходимлари билан бўлиб ўтган учрашувда берган кўрсатмалари асосида мамлакатимизнинг барча ҳудудида “Ўзбекистон Қуръон мусобақаси” ўтказилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон АЛИМОВ ушбу тадбирни ташкил этишдан кўзланган мақсадлар, унинг маънавий-маърифий ҳаётимиздаги аҳамияти ҳақида қуйидагиларни сўзлаб берди:

— Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Ҳақиқатан, Қуръони карим инсонларни тўғри йўлга бошлайдиган, ақл юргизиб, тафаккур қилиб ўқилса, ҳидоятга чорлайдиган муқаддас китобдир. Зеро, Қуръони каримда: “Албатта, бу Қуръон энг тўғри йўлга ҳидоят этур ва эзгу ишларни қиладиган мўминларга катта мукофот борлиги ҳақида башорат берур” (“Исро” сураси, 9-оят) деб марҳамат қилинган. Инсон Қуръони карим оятларини ёд олгани сари руҳи енгиллашиб, комилликка етишиб бораверади. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам Қуръони каримни ўқиган, ёд олган ва бошқаларга етказган кишиларни инсонларнинг энг яхшиси деб таърифлаганлар. Бир ҳадиси шарифда: “Сизларнинг яхшиларингиз Қуръонни ўрганиб, сўнг уни (бошқаларга ҳам) ўргатувчилардир” (Имом Бухорий), деб баён қилинган.

Қуръон муқаддас китоб, ўхшаши йўқ, тенгсиз бир илоҳий мўъжизадир. Бу буюк Китобнинг калималари замирида ўта теран маъно-мазмун борлиги, шунингдек, ҳар қайси инсон Қуръони каримнинг оятларини эшитган пайтда беихтиёр унга қулоқ тутиб қолиши, бутун вужуди билан берилиб тинглаши — буларнинг барчаси ушбу улуғ Китоб бутун оламларнинг яратувчиси бўлмиш буюк Аллоҳнинг илоҳий сўзи эканига яна бир далолатдир.

Юртбошимиз ташаббуси билан Қуръон мусобақаси ўзгача руҳда, кўтаринки кайфиятда, оммавий тарзда ўтказилмоқда. Бу бежиз эмас. Зеро, Қуръони каримни ёдлаш, тинглаш ва англашда ҳикмат кўп. Президентимиз таъбирлари билан айтганда: “Қуръонни эшитиш, эшита олиш — юксак маънавият, маърифат. Қуръон ҳеч қачон ёмонликка даъват қилмайди. Агар Қуръони каримни эшита олсак, эшиттира олсак, бу муваффақият бўлади. Элимизга нур келади”.

Қуръон мусобақасини ташкил этишга жиддий тайёргарлик кўрилди. Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан Қуръони карим мусобақасини ўтказиш бўйича ташкилий ҳайъатнинг ишчи йиғилишларида амалга оширилиши зарур бўлган вазифалар белгилаб олинди. Қуръони карим мусобақасини ўтказиш бўйича Низом, ташкилий ҳайъат йўриқномаси, баҳолаш мезонлари ва мусобақани ўтказиш бўйича чора-тадбирлар режаси ишлаб чиқилди.

Қорақалпоғистон Республикаси, Тошкент шаҳри ва вилоятлар босқичларига тайинланган 22 нафар ҳакам учун ўн кун давомида Ўзбекистон мусулмонлари идорасида ўқув машғулотлари олиб борилди. Улар етук уламолар ва мутахассислардан мусобақани юқори даражада ташкил этиш, иштирокчиларни адолат ва шаффофлик билан баҳолаш бўйича маърузалар тинглашди. 

2018 йил 4 — 15 январь кунлари жойларда қатнашчилар сараланди. Ҳар бир ҳудуддан 18 — 25 ва 26 — 40 ёш тоифаларида эркаклар ҳамда аёллар бўлиб, жами 5366 нафар иштирокчи рўйхатга олинди. Улар икки йўналишда, яъни “Ҳифз” (тўлиқ ёд олган) ва “Тиловат” (қисман ёд олган) бўйича беллашишмоқда.

“Ўзбекистон Қуръон мусобақаси” уч босқичли бўлиб, унинг биринчи — туман-шаҳар (саралаш) босқичи якунланди. Шу кунларда мусобақанинг иккинчи, яъни вилоят босқичи Жиззах вилоятининг Зомин туманидаги “Маърифатли” жоме масжидида бўлиб ўтмоқда. Таъкидлаш жоизки, мусобақанинг илк босқичи ҳам айнан шу масжидда юқори даражада бошланган эди. Навбатдаги — вилоят босқичини ҳам мазкур ҳудуддан бошлашга қарор қилдик. Иккинчи босқичга жами 324 нафар қори йигит-қиз йўлланма олди. Мусобақа жараёнини диний идоранинг muslim.uz сайти орқали онлайн кузатиб, қалбларни илоҳий калом зиёси билан тўлдиришга чорлаймиз.  

Қуръон мусобақасига қизиқиш қай даражада экани ҳаво совуқ бўлишига қарамай, тўп-тўп бўлиб келган, тадбирни кузатган юртдошларимиз юз-кўзида яққол кўринди. Мана шундай файзу баракотли кунлардан мамнун бўлган ҳамюртларимиз қўлларини дуога кўтариб, унинг шукронаси учун яратган Парвардигоримизга ҳамду санолар айтишмоқда, бу ишга ташаббускор бўлган давлатимиз раҳбари, ташкилий ишларга бош мутасаддилар ва муҳтарам уламоларимиз ҳақига дуолар қилишмоқда. “Кўпнинг дуоси кўл бўлади”, деганларидек, ана шундай хайрли ва фазилатли танловлар ўтаётган юртимизга яхшиликлар уруғи ёғилиб, кунларимиз бундан-да нурафшон бўлажак, иншооллоҳ.

«Халқ сўзи» мухбири

Дилшод КАРИМОВ ёзиб олди.

Манба: http://xs.uz

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

Балоғат илмининг аҳамияти

15.01.2025   4820   3 min.
Балоғат илмининг аҳамияти

Aждодларимизнинг қолдирган асарларининг катта қисми араб тилида ёзилгани барчамизга маълум. Араб тили дунё тиллари ичида энг кўп ўрганилган ва ҳануз ўрганилаётган тил ҳисобланади. У луғат бойлиги, қоидаларининг турли-туманлиги, бир сўзни бир неча услубда ишлатиш имкониятларининг кўплиги билан мукаммал тиллар ичида ажралиб туради. Шунингдек, у шеваларининг жуда кўплиги билан ҳам дунёда юқори ўринни эгаллайди.

Бу тил Қуръони карим ва жаноб Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг тиллари бўлгани учун уни ўрганиш усуллари саҳобаи киромлар давридаёқ ишлаб чиқилган. Араб тилини ўрганиш учун луғат, морфология, грамматика, яъни сарф ва наҳв илмлари мукаммал ўрганилади. Шу билан бирга, араб тилида мукаммал гаплашиш ва уни тушуниш учун албатта, балоғат фани қоидаларини яхши билиш керак.

Балоғат илмини таҳсил қилиш орқали Қуръони карим ва ҳадиси шарифлар маъноларини тўғри тушуниш ва нозик жиҳатларни теран англаш осон кечади. Шунингдек, Қуръони каримнинг фасоҳат ва балоғат эътиборидан мўъжизакорлиги кашф қилинади. Шу боис, Қуръони карим тафсири, ҳадиси шарифлар шарҳи ва бошқа диний илмларни ўрганмоқчи бўлган киши луғат, сарф, наҳв илмлари билан бир қаторда балоғат илмини ҳам пухта эгаллаши лозим. Бу ҳақда Абдурауф Фитрат шундай деган: “Диний ва ижтимоий таълимотимиз Қуръон ва ҳадисларда мавжуд. Қуръон ва ҳадислар эса араб тилидадир. Бинобарин, уларни тушуниш учун араб тилининг сарфу-наҳвини ўрганиш зарур. Лекин бу етарли эмас, Қуръон маъноларини тушунишимиз учун балоғат илмини – баён, бадеъ ва маъоний илмларини ҳам билишимиз лозим.”

Бу илм бошқа фанлардан ўзининг фазилати билан ажралиб туради. Луғат сир-асрорларини очишда ва хазиналарини кашф этишда балоғат илмининг ўрни беқиёсдир. Жоруллоҳ Маҳмуд Замахшарий ўзининг “Кашшоф” номли тафсирининг муқаддимасида шундай дейди: “Тафсир илмига киришган киши Қуръонга хос бўлган илми маъоний ва илми баёнда билимдон бўлса ва бу илмларни пухта ўрганса, тафсирнинг ҳақиқатларига ета олади.”

Шунингдек, Алишер Навоий, Захириддин Муҳаммад Бобур, Лутфий, Фузулий, Умар Ҳайём, Машраб каби мумтоз адабиёт намоёндалари ўз асарларида мажоз, ташбеҳ, истиора, киноя каби балоғат қоидаларидан кенг фойдаланганлар. Буюк аждодларимизнинг бой маънавий меросини чуқур ўрганиб, бошқаларга етказишда балоғат илмининг аҳамияти катта.

Балоғат илмининг тарихи, шаклланиши, тараққиёт босқичлари ва бу илмга ҳисса қўшган уламоларнинг ҳаёти ҳамда асарларини ўрганиш бугунги кунда муҳим вазифалардан биридир. Араб тилининг балоғат ва бадеъ илмларини ўрганиш орқали кишида бу фанларга нисбатан қизиқиш ва мукаммал билим шаклланади. Балоғат фанини чуқур ўзлаштириш орқали фақат араб тилида эмас, балки ўзбек тилида ёзилган мумтоз адабиётимиз сирларини ҳам англаш мумкин бўлади.

Абдулқаюм Турдалиев,
Тошкент Ислом институти талабаси.