Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
25 Ноябр, 2024   |   24 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:00
Қуёш
07:23
Пешин
12:15
Аср
15:16
Шом
17:00
Хуфтон
18:18
Bismillah
25 Ноябр, 2024, 24 Жумадул аввал, 1446

Сиз ҳам утружжамисиз?

15.02.2018   11802   6 min.
Сиз ҳам утружжамисиз?

Қуръон тингловчиларга хушхабар! 

Аллоҳ таолога беҳисоб ҳамду саноларимиз бўлсинки, қарийб бир ойдан бери давом этаётган Республика Қуръон мусобақасининг файзу футуҳи пойтахтимиз Тошкент шаҳрида бошланиб кетди. Аллоҳнинг муборак Каломига ихлосманд халқимиз хушовоз қориларнинг гўзал тиловатларини қалблари тўла муҳаббат билан тингламоқда. Республика бўйлаб Қуръон мусобақасини хоҳ бевосита бўлсин, хоҳ жонли эфирда бўлсин тинглаб бораётган Қуръон мухлисларига хушхабар бермоқчимизки, Ҳабибимиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким Аллоҳ таоло китобидан бир оятни эшитса, унга икки (кўп) савоб ёзилади”, деб марҳамат қилдилар.

Сизларга хушхабар бўлсин, Қуръондан бир ҳарф тиловат қилсангиз, Аллоҳ таоло ўнта савоб беради. Демак, бир дона оятда қанча ҳарф бўлса, уни ўн баробарича савобга эришасиз. Тинглаганингизда эса уни яна икки баробарга кўпайтиринг. Энди бир ўйлаб кўринг-чи, мусобақанинг бир кунида қанча оят тингламоқдасиз? Бундан Аллоҳ таолонинг бандаларига бўлган раҳмати нақадар чексизлигини англаб етасиз.

Қуръон тиловатини тинглашнинг бошқа фойдалари ҳам кўп. Абдудоим Каҳил бундай деган: “Тўлиқ соғайишни истаган бемор ҳар куни бир неча соатдан Қуръон эшитсин. Унинг маъносини англашга уринсин. Зеро, Қуръон мазмунини тушуниш ҳам шифодир”.

Дарҳақиқат, Қуръон тинглашнинг соғликка ҳам беҳисоб фойдалари борки, у билан инсон тинчланади, хотиржам бўлади. Бу эса беморнинг соғайишига кучли омил бўлади.

Қуръон тинглаган инсон охиратни эслайди, натижада ҳаётини тўғрилашга уринади, хатти-ҳаракатларини назорат қилади, Қуръон тинглаганимизда кўзимизга ёш келиши ҳам бежиз эмас... 

Қориларнинг юксак мартабаси бор 

Умму Дардо розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Мен Оиша (онамиз) олдига бориб: “Жаннатга кирганлар ичида Қуръон ўқиган билан ўқимаган орасида қандай фарқ бор?” деб сўрадим. Оиша (онамиз): “Жаннат поғоналари Қуръон оятларига тенг. Жаннатга кирганлар ичида ҳеч ким Қуръон ўқиганлардан афзал бўла олмайди”, деб жавоб берди”.

Шундай экан, қориларимизга хушхабар бўлсинки, уларнинг узоқ йиллар чеккан заҳматлари эвазига Аллоҳ таоло ўзига хос мукофот тайинлаб қўйган. У эса жаннатнинг энг юқори даражасидир.

Яна бир ривоятда: “Қорилар жаннатга кирганларидан сўнг уларга “Ўқи ва кўтарил!” деб хитоб қилинади. Қори ўқир экан, жаннатнинг даражаларидан кўтарилиб бораверади. Қаерда ўқишдан тўхтаса, ўша қават унинг жаннатдаги мақоми бўлади”. Демак, Қуръондан ким қанча ёд олса, шунга қараб ўзининг мартабасини белгилайди. У ҳолда ўз мақомимизни жаннатнинг энг юқори даражасидан тайинлаб олишимизга нима монелик қилмоқда? Аллоҳдан сўраб, янги ташкил қилинаётган “Араб тили курслари”га ёзилиб, тезроқ араб тилида саводимизни ошириб, Аллоҳнинг каломини ёд олишга киришайлик. Зеро, “Инсонлар ичида Аллоҳнинг хос бандалари бор. Қуръон аҳли – Аллоҳнинг аҳли ва хос бандаларидир”, деб Ҳабибимиз соллаллоҳу алайҳи васаллам марҳамат қилдилар. Қуръон ҳофизлари – инсонлар ичра Аллоҳнинг хос бандаларидир. Бундай мақомга эришишга барчамизнинг имкониятимиз бор. Биз фақат ғайрат-шижоатли бўлсак шунинг ўзи кифоя. 

Қуръон аҳлининг ота-онасига хушхабар!

Қуръони каримни фарзандларимизга ўргатайлик. Мактаб дарсларидан бўшаганда Қуръон тиловат қилсин, вақти беҳуда ўтмайди. Гўдаклигидан шунга ўрганса, кўп вақт ўтмай, тўла ёдлаб олади, ахир доно халқимиз бежизга “Қатра-қатра кўл бўлур” демаган. Аллоҳнинг ҳузурига борганимизда эса бизга шафоатчи бўлади. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қайси бир инсон дунёда фарзандига Қуръон ёдлатса, қиёмат куни отасига тож кийдирилур”, деганлар. Бошқа бир ривоятда эса: “Ота-онасига бутун дунёнинг қиймати ҳам унга тенг келмайдиган кийим кийдирилади. Улар: “Буни нима сабабдан кийдик?”, деб ҳайрон бўлганларида, уларга: “Фарзандингиз Қуръонни қўлга киритгани учун” дейилади”, деб фарзандларини қори қилган ота-онага хушхабар бердилар. Донишманд халқимизЗар қадрини заргар билади”, деганидек, Қуръон ва қориларнинг қадрини мусобақа шарофати билан ҳамма билиб олди. 

Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Қуръон ўқийдиган мўмин худди утружжага ўхшайди. Унинг ҳиди ёқимли, мазаси ширин. Қуръон ўқимайдиган мўмин эса хурмога ўхшайди. Унинг ҳиди йўқ, аммо мазаси ширин. Қуръон ўқийдиган мунофиқ эса райҳон каби хушбўй, аммо мазаси аччиқ. Қуръон ўқимайдиган мунофиқ ҳудди ҳанзала каби янглиғ, ҳидсиз ва таъми аччиқдир”, деганлари ривоят қилинган.

Изоҳ: “Утружжа” цитрус мева бўлиб, апельсинга ўхшаш  “ширин лимон”дир. Ҳажми икки кафт миқдорича, ҳиди хушбўй ва мазаси ширин мева.

“Хурмо” дейилганда араб хурмоси назарда тутилган. Маълумингизки, араб хурмосининг мазаси тотли бўлса-да, унинг ҳиди йўқ.

“Ҳанзала” эса таъми ва ҳиди ёқимсиз бўлган ўсимлик тури. Меваси апельсиндан сал каттароқ бўлади. 

“Хурмо бўлиб қолдик”

Унаштирилиши ният қилинган қори йигит ва қория қиз учрашувга чиқибди. Юзлашгани заҳоти қиз гап чўзилиб кетмасин деган андешада йигитдан: “Сиз утружжамисиз?, деб сўради. Йигит дарҳол саволнинг мазмунини англаб: “Утружжамиз-ку, аммо тўйнинг ташвишлари билан бўлиб айни кунларда хурмо бўлиб турибмиз”, деб жавоб берди. Қория қиз йигитнинг жавобидан қаноат ҳосил қилиб чиройли жилмайиб қўйди. Сўнг йигит: “Сиз-чи?” деб сўраган эди, табассум қилиб: “Биз утружжамиз”, дея жавоб берди.

Савол: “Сиз ҳам утружжамисиз?”

Аллоҳ таоло барчамизни Қуръон ҳофизларидан бўлишимизни насиб қилсин! 

ЎМИ матбуот хизмати 

Қуръони карим
Бошқа мақолалар

Аллоҳ таолонинг гўзал исмлари (1 қисм)

21.11.2024   2265   8 min.
Аллоҳ таолонинг гўзал исмлари (1 қисм)

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

ЭН ГЎЗАЛ ИСМЛАР АЛЛОҲНИКИДИР
 

Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: “Аллоҳнинг чиройли исмлари бор. У билан дуо қилинглар” (Аъроф сураси, 180-оят).

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таолонинг тўқсон тўққизта – бир кам юзта исми бор. Ким уларни ихсо қилса (ёд олса), жаннатга киради. Аллоҳ тоқдир, тоқни яхши кўради”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Уламоларимиз ушбу хадисда келган “ихсо” калимасини факатгина ёдлаш эмас, балки “унинг маъноларини билиб, тафаккур килиш ва унга мувофиқ гўзал хулқ билан хулқланиш лозим”, деганлар.

Лекин бу исм-сифатлар араб тилида бўлгани учун маъноларини англаб, тафаккур килиш бизга кийинчилик туғдиради. Шунинг учун хам уларнинг маъноларини билиш ва уни сиз азизларга етказиш максадида маърифат гулшанига сафар килишга карор килдик.

 

АЛЛОҲ ТАОЛОНИНГ ГЎЗАЛ ИСМЛАРИ:

اللهُ

1. Аллоҳ.

Бутун оламларни яратган Холиқ, барча махлуқот ва мавжудот сиғинадиган ягона маъбуд Исми Зотидир. У Зотдан бошқага нисбатан бу исм ишлатилмайди.


الرَّحْمَنُ

2. Ар-Раҳмон.

Бу сифат фақат Аллоҳга хос бўлиб, барчага кофирга ҳам, мўминга ҳам меҳрибон ва неъмат берувчи маъносини англатади. Раҳмон сифатини Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч кимга нисбатан ишлатиб бўлмайди.

 

الرَّحِيمُ

3. Ар-Раҳийм.

Бу сифат хосроқ бўлиб, қиёмат куни фақат мўминларга раҳм қилувчи маъносини англатади.

 

المَلِكُ

4. Ал-Малик.

Мулк (ҳақиқий подшолик) Уникидир. Ундан ўзга эга йўқ. Шунинг учун бандалар фақат Унга ибодат қилишлари лозим.

 

القُدُّوسُ

5. Ал-Қуддус.

Барча айблардан холи, нолойиқ сифатлардан пок. Мутлақ поклик Аллоҳнинг ўзигагина хосдир.

 

السَّلَامُ

6. Ас-Салом

Барча нуқсонлардан саломат. Шунингдек, тинчлик, хотиржамлик ва роҳат берувчи.

 

المُؤْمِنُ

7. Ал-Мўмин.

Иймон ва омонлик берувчи.

 

المُهَيمِنُ

8. Ал-Муҳаймин.

Ҳамма нарсани қамраб олувчи. Аллоҳ бандаларнинг барча ҳолатларига гувоҳ бўлиб туради. Ундан ҳеч нарса махфий қолмайди.

 

العَزِيز

9. Ал-Азиз.

Барчанинг устидан ғолиб. Ундан бирор нарса ғолиб келолмайди.

 

الْجَبَّارُ

10. Ал-Жаббор.

Яратганларининг ишларини ислоҳ этувчи, нуқсонларини тузатувчи.

 

المُتَكَبِّرُ

11. Ал-Мутакаббир.

Кибриёси ва улуғлиги беҳад. Ҳамма нарсадан улуғ.

 

الخَالِقُ

12. Ал-Холиқ.

Оламдаги ҳамма нарсани ўз хоҳишига кўра яратувчи, мутлақ вужудга келтирувчи.


الْبَارِئُ

13. Ал-Бориъ.

Йўқдан пайдо қилувчи, вужудга келтирувчи.

 

المُصَوِّرُ

14. Ал-Мусаввир.

Маҳлуқотларнинг сувратини шакллантирувчи, ҳар бир нарсага ўзига хос суврат берувчи.

 

الغَفَّارُ

15. Ал-Ғаффор.

Бандаларининг айбини ўз фазли ила кечиб юборувчи, мағфират қилувчи.


القَهَّارُ

16. Ал-Қаҳҳор.

Барча махлуқотларини ўз ҳукмига юритиб ва қудрати ила бўйсундириб турувчи.


الوَهَّابُ

17. Ал-Ваҳҳоб.

Неъматларни беҳисоб берувчи.

 

الرَزَّاقُ

18. Ар-Раззоқ.

Кўплаб ризқ берувчи.


الفَتَّاحُ

19. Ал-Фаттоҳ.

Кўплаб нарсаларни очувчи. Ўз раҳмати хазинасини бандаларга очувчи.
 

العَلِيمُ

20. Ал-Алийм.

Ҳар бир нарсани билувчи. Бўлган ва бўладиган, аввалги ва охирги, зоҳир ва ботин нарсаларнинг барчасини билувчи.

 

القَابِض

21. Ал-Қобиз.

Руҳларни қабз қилувчи. Хоҳлаган кишисининг ризқини қабз қилувчи. Қалбларни қабз қилувчи.


البَاسِط

22. Ал-Босит.

Хоҳлаган бандасининг ризқини, (руҳини) қалбини кенг қилувчи.


الخَافِض

23. Ал-Хофиз.

Пасайтирувчи. Кофир ва фосиқларнинг мартабасини хор-зор қилиб пасайтиради.

 

الرَافِع

24. Ар-Рофиъ.

Кўтарувчи. Мўмин ва тақводорларнинг мартабасини азизу мукаррам қилиб кўтаради.


المُعِزُّ

25. Ал-Муъизз.

Азиз қилувчи. Кимни хоҳласа тўғри йўлга солиб азиз қилади.

 

المُذِلُّ

26. Ал-Музилл.

Хор қилувчи. Кимни хоҳласа хор қилади.


السَّمِيعُ

27. Ас-Самийъ.

Ҳар бир нарсани эшитувчи.
 

البَصِيرُ

28. Ал-Басийр.

Ҳар бир нарсани кўрувчи.

 

الحَكَم

29. Ал-Ҳакам.

Адолатли ҳукм қилувчи.


العَدْل

30. Ал-Адл.

Мутлақ адолат қилувчи.

 

اللَّطِيفُ

31. Ал-Латийф.

Ўта лутф кўрсатувчи. Барча нарсаларнинг нозик ва дақиқ жойларигача билувчи.

 

الخَبِيرُ

32. Ал-Хобийр.

Ҳамма нарсадан ўта хабардор.

 

الحَلِيمُ

33. Ҳалийм.

Ғазаби қўзимайдиган ва иқоб қилишга шошилмайдиган.
 

Даврон НУРМУҲАММАД