21 Июл, 2025, 26 Муҳаррам, 1447
21 Июл, 2025, 26 Муҳаррам, 1447
Савобли ишларнинг умри узун, оқибати хайрли бўлади. Айни кунларда маҳалла-гузарларига борамизми, масжид-мадрасаларга кирамизми, ижтимоий тармоқларни кузатамизми, ойнаи жаҳонни томоша қиламизми – барчасида ўлкамизда ўтаётган Қуръон мусобақаси, хушовоз қорилар тиловатлари, хонадонлардаги Каломуллоҳ такрорлари ҳақида сўз юритилаётганига гувоҳ бўлмоқдамиз.
Бу хайрли тадбирдан баҳра олиб қолай деган ихлосмандларнинг саноғи йўқ. Кимдир масжидда эрта тонгдан хизматда, кимдир атрофни супур-сидири билан банд, яна кимдир “менга қандай юмуш бор?” дея ҳиммат камарини белига боғлаб турибди. Турли ташкилотлар ходимлари ҳам қўлларини кўксига қўйиб хизматга шай туришибди.
Ҳосили калом, ҳамма савоб умидида, ана шу файзли кунлардан насиба олиб қолиш ниятида югуриб-елмоқда. Чунки бугунга қадар бу каби улуғ иш бўлмаган. Мусобақани ёритишга келган оммавий ахборот воситалари ходимлари ҳам одатдагидек, бир-иккита тасвир олиб, жонсараклик билан иккинчи космик тезликда жўнаб кетмаяпти, балки мусобақа охиригача қатнашиб, дуоларга биз ҳам қўшилиб қолайлик, деб жараённи жонли узатиб беришга ҳаракат қилмоқда.
Таассуфки, шундай улуғ янгилик, оддий одамларнинг қувончу шодликлари, чин юракдан айтилган дил сўзлари негадир марказий нашрларимизда ёритилмаяпти?
Давлатимиз раҳбари “Оддий одамлар бугунги кунда бўлаётган ўзгаришларни сезиши керак”, деб бот-бот такрорлаётган, Қуръон мусобақасини ўтказиш ҳақида ташаббус кўрсатиб: “Қуръонни эшитиш, эшита олиш юксак маънавият, маърифат. Қуръон ҳеч қачон ёмонликка даъват қилмайди. Агар, Қуръони каримни эшита олсак, эшиттира олсак, бу муваффаққият бўлади. Элимизга нур келади”, деб турган бўлса-да, республикамизда етакчи саналган нашрлар бутун мамлакат бўйлаб, ҳар куни ҳар ҳудудда катта байрам тусида ўтаётган Қуръон мусобақаси ҳақида лом-мим демаётгани ажабланарли. Мусобақалар бир ойдан бери давом этаётган бўлса-да, бу ҳақда бирорта хабар узатмаган нашрлар ҳам бор.
Ҳақиқатнинг юзи ёруғ
Қуръон мусобақасининг шукуҳи қай даражада эканини одамларнинг ҳаво совуқ бўлишига қарамай, тўп-тўп бўлиб келганлари, чилланинг совуғи авжига чиққан кунларида ҳам ташқарида ўтириб мусобақани кузатган юртдошларимиз юз-кўзидан яққол кўриш мумкин. Ана шундай кунлардан мамнун бўлган ҳамюртларимиз кўзларида ёш билан қўлларини дуога кўтариб, яратган Парвардигорга ҳамду санолар айтмоқда. Бу ишга ташаббускор бўлган давлатимиз раҳбари ҳаққига дуолар қилмоқда.
Президентнинг Давлат маслаҳатчиси, сенатор, Ёшлар иттифоқи раиси Қаҳрамон Қуронбоев Қуръон мусобақасини ўтказишдан энг асосий мақсад ёшларнинг Ислом динига бўлган эътиборини янада ошириш, уларнинг имон-эътиқодини янада зиёда қилиш эканини айтди. Мусобақанинг республика босқичини энг юқори даражада ташкил этамиз, деб алоҳида таъкидлади.
Наманган, Сирдарё, Қашқадарё, вилоятларида шахсан вилоят ҳокими, Жиззах, Андижон, Хоразмда эса вилоят ҳокими ўринбосарлари, Сурхондарё, Самарқанд вилоятлари ва Чирчиқ шаҳрида ҳокимиятнинг масъул ходимлари мусобақа қатнашувчиларини табриклаб уларга муваффақиятлар тилади. Бу эътибор ушбу раҳбарларнинг ўз аҳолиси маънавиятига бефарқ эмаслигини кўрсатади. Айниқса, Навоий шаҳар ҳокими Умарбек Халиловнинг “Аллоҳнинг каломини ёд олган киши ҳеч қачон кам бўлмайди”, Наманган вилояти ҳокими Хайрулло Бозоровнинг “Ислом динига берилган эркинликни Қуръон мусобақаси дунёга яна бир карра исботлади” деган сўзлари билан бошланган чиқишлари барчани қувонтирди.
Интернет сайтларида мусобақа кенг ёритилмоқда. Мамлакатимизнинг 12 та ҳудудида ўтказилган туман-шаҳар саралаш босқичлари сайтларда жонли эфирда ёритилмоқда. Бу борада Диний идоранинг muslim.uz сайти жуда фаол ҳаракат қилаётир. Онлайн видеолар бир ой давомида бир миллион марта кўрилиб, мусобақа материаллари ҳар ҳафтада қарийб бир миллиондан ортиқ қамровга эришди.
Ушбу маълумотларга диний идоранинг ҳудудий вакилликларининг расмий сайтлари ва хусусий сайтлар эълон қилган материалларни қўшсак, бу сонлар бир неча миллионларни ташкил этади. Шундан келиб чиқиб айтганда, Қуръон мусобақасини халқимиз беҳад интиқлик билан қарши олди.
Шу ўринда kun.uz, daryo.uz, azon.uz, islom.uz, muslimat.uz, xabar.uz, asr.uz darakchi.uz, sof.uz, podrobno.uz, uz24.uz, telegraf.uz ва хориждаги interfaks.ru, islam-today.ru, sputniknews-uz.com, regnum.ru, rusisworld.com каби ахборот сайтлари мусобақани ёритишда етакчилик қилаётганларини алоҳида қайд этиш лозим.
Республикамизнинг аксар вилоятларидаги йирик пешлавҳаларда Қуръон мусобақасининг эълонлари берилгани халқимизнинг кайфиятини янада кўтарди.
Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг қатор телеканалларида, жумладан, “Madaniyat va ma’rifat”, “Yoshlar”, “Uzbekiston-24” каналларида Қуръон мусобақасининг мунтазам эфирга узатилаётгани, информацион кўрсатувларда мусобақанинг давом этаётгани ҳақида лавҳалар бериб борилаётгани барчамизни қувонтирмоқда.
Юртдошларимизнинг таклиф ва истаклари инобатга олиниб, 12 февралдан бошлаб Қуръон мусобақаси учун “Madaniyat va ma’rifat” телеканали дастуридан махсус вақт ажратилди. Энди мусобақа ҳақида лавҳалар ҳар куни муайян бир вақтда ойнаижаҳонда узатилмоқда.
Ўтган ҳафта давлатимиз раҳбари Тошкент шаҳридаги бунёдкорлик ишлари билан танишиш жараёнида Чилонзор туманидаги янги барпо этилаётган масжидга Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф номини беришни таклиф этдики, бу халқимизнинг юртбошимизга бўлган муҳаббатини янада зиёда қилди. Президентимиз хайрли иш бошланиши олдидан, Шайх ҳазратларининг шахсияти ҳақида илиқ сўзларни айтиб, Қуръони каримга бўлган самимий муносабатини яна бир карра: “Қуръонни ўқиган одам, уни илмий билган одам ҳеч қачон кам бўлмайди”, деб ифодалади.
Бу – айни ҳақиқат, донишманднинг сўзидир. Дарҳақиқат, Аллоҳнинг каломини тиловат қилиш бўйича мусобақа ўтказиш ғояси, Унинг илмларини ўрганиш бўйича марказлару мактаблар, олий ўқув юртлари, академиялар ташкил этиш уйғоқ қалбларга янада илҳом бағишлаб, ғафлатдаги қалбларни эса уйғотиб юборди. Бу ўқув марказлари халқимизнинг асл миллийлигига қайтишига ўзининг улкан ҳиссасини қўшади, иншоаллоҳ.
Ортда қолмайлик, эскича эҳтиёткорликдан воз кечайлик
Халқимизнинг аср оша тўпланиб келган орзулари рўёбга чиқиб, жонажон юртимизда кўз кўриб, қулоқ эшитмаган ислоҳотлар бўлаётир. Ҳар куни бир янгилик, бир хушхабар эшитмоқдамиз. Одамлар маънавиятида ҳам тубдан ўзгаришлар бўлаётгани, дину диёнатни ўрганишга, китоб мутолаа қилишга ҳамда илм олишга бўлган иштиёқ ортаётганини кузатиш мумкин.
Қуръон мусобақасини бутун диёримиз бўйлаб халқимиз байрам қилмоқда, қарийб ҳамма ОАВ ёритмоқда. Бироқ “Халқ сўзи”, “Ўзбекистон овози”, “Народное слово”, “Правда Востока” ва Ўзбекистон ахборот агентлиги каби республикамиздаги энг етакчи, халқнинг қувончу ташвишлари билан яшайдиган нашрлар ёритмаётгани ҳаммани ажаблантирди. Диёримиз буюк олиму уламолар замини эканини бутун дунёга кўрсатиш фурсати пайдо бўлган вақтда, мутасадди вазирликлар, хориждаги элчихоналаримиз сайтлари сукут сақлаб турибди. Бу унчалик ижобий ҳодиса эмас. Айрим вилоят раҳбарлари нега ана шундай катта шодиёна тадбирларга эътиборсиз қарамоқда ёки бунинг бир сири борми?..
Мамлакатимиз раҳбари Қуръон мусобақасини кенг жамоатчиликка кўрсатишни талаб қилиб турган бир паллада воқеалар ривожидан четда туриш, ақалли битта ҳам материал эълон қилмасликнинг замирида бизга қоронғу бўлган нималар бор? Аслида бу каби оммавий тадбирларни ҳамма ташкилотлар ўз нашрларида, веб-сайтларида ёритиб борсалар яхши эмасми. Зотан, Президентимиз ҳам айнан шуни талаб қилмаяптими!
Етакчи нашрларимиз юртимизнинг қайси бир кунжагида бир арзимаган воқеа содир бўлса, ўшани ёритмаяптими? Ўша кичкинагина ҳодисани кўрган кўзлари бутун дунёга довруқ солаётган Қуръон мусобақасини кўрмаётганини нима деб тушуниш мумкин?
Ислом динида хайрли ишларда садоқат билан хизмат қиладиган инсонлар доим улуғланади. Қуръони каримда Аллоҳ таоло: “Айтинг: «Ишлангиз! Албатта, Аллоҳ, Расули ва мўминлар ишларингизни кўражаклар. Шунингдек, албатта, ғойиб ва ошкора (ишлар)ни билувчи (зот) ҳузурига қайтарилурсиз. Бас, (ўшанда) сизларга қилган ишларингиз хабарини берур” (Тавба, 105), деб таъкидлаган.
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, Аллоҳ таоло сизлардан бирингиз амал қилиб, ўша амалини моҳирлик билан бажарганингизни яхши кўради” (“Жоме ас-сағир”), деб марҳамат қилганлар.
Демак, ҳар биримиз бу фоний дунёда маълум юмушларга вазифадор эканимизни, Яратган Парвардигоримиз уни биз учун тайин қилгани, бу ҳам бир имтиҳон эканини англаб етмоғимиз даркор. Қуръон мусобақасининг энг ажойиб туман-шаҳар босқичи якунланмоқда, кейин вилоят босқичи бошланади, сўнг республика босқичи бўлиб ўтади. Биз бу хайрли ишда имконияти бор барча юртдошларимизни ихлос билан иштирок этишини сўраб қоламиз. Мақсадимиз – бундай улуғ ишларнинг файзу баракотидан, савобларидан барчамиз баҳраманд бўлайлик.
ЎМИ Матбуот хизмати
Дўстона ва самимий руҳда ўтган учрашувда Марказ раҳбари Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан юртимизда бунёд этилаётган Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ҳақида жумладан, Марказ доирасида амалга оширилаётган тадбирлар, барча илмий ва ташкилий ишлар ҳақида маълумот берди.
– Ўзбекистон Ислом илми, фиқҳ ва ҳадис соҳасида юксак меросга эга. Бу заминда машҳур уламолар, буюк фақиҳлар, муҳаддислар, мутафаккирлар ва санъатшунослар етишиб чиққан, – деди Ислом уюшмаси бош котиби. – Ушбу мероснинг Ислом оламидаги аҳамияти ва долзарблигини кўрсатишда Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази муҳим ўрин тутади. Бу юртнинг таниқли ва машҳур алломалари туфайли Ислом цивилизациясининг асл моҳияти хусусан, инсонпарварлик ва бағрикенглик қадриятлари бугунги кунга қадар сақланиб қолган. Мазкур мегалойиҳа бу бой меросни жаҳон ҳамжамиятига танитишда асосий аҳамиятга эга. Биз Бутунжаҳон Ислом уюшмаси номидан ушбу саъй-ҳаракатларни тўлиқ қўллаб-қувватлаймиз. Ўзбекистон Президентининг маданият ва маърифатга қаратган эътибори барча мусулмон мамлакатлар учун намуна бўлади. Марказ билан ҳамкорлик қилишдан бениҳоят мамнунмиз! – дея таъкидлади Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса.
Учрашув давомида Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистонда олиб борилаётган ислоҳотлар хусусан, Ислом цивилизацияси марказининг барча тадбирлари, режалаштирилган турли анжуманларга қизиқиш билдириб, бу борада олиб борилаётган ишларни юксак баҳолади ва мамнуният билан эътироф этди. Ислом цивилизацияси марказининг очилиш маросими қанчалик аҳамиятли эканлигига эса алоҳида тўхталди. Шу ўринда Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида сўзлаган нутқидан қуйидаги иқтибосларни келтирди: “Биз бутун жаҳон жамоатчилигига ислом динининг асл инсонпарварлик моҳиятини етказишни энг муҳим вазифа, деб ҳисоблаймиз. Биз муқаддас динимизни азалий қадриятларимиз мужассамининг ифодаси сифатида беҳад қадрлаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади. Ислом цивилизацияси марказининг фаолияти ҳам шу мақсадга хизмат қилади”. Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса Ўзбекистон Президенти томонидан БМТ минбаридан туриб илгари сурилган мазкур улкан ташаббус Бутунжаҳон Ислом уюшмаси номидан қўллаб-қувватлашини таъкидлаб ўтди.
Ислом цивилизацияси маркази раҳбари Ўзбекистон Президенти ташаббуси билан Марказ таркибида Араб-ислом хаттотлик мактабини очиш йўлга қўйилганини маълум қилди. Шайх Муҳаммад Абдулкарим Ал-Исса ушбу лойиҳани тўла-тўкис қўллаб-қувватлади:
– Янги Ўзбекистон лойиҳаси бўлмиш бу хаттотлик мактаби орқали Қуръони каримнинг ҳар бир сурасини махсус араб хатида, безаклар билан бойитилган тарзда қўлда кўчириш мақсадга мувофиқ, – дея таклиф қилди Бош котиб, – Ўзбекистондаги бўлажак Араб-ислом хаттотлик мактаби фаолиятини йўлга қўйишда, шунингдек, жаҳон миқёсида машҳур бўлган катта тажрибага эга хаттотларни ушбу марказга жалб этиш, хаттотларнинг иш фаолияти самарали бўлиши учун уларни рағбатлантириш ва умуман мактаб фаолиятини ривожлантиришда астойдил ҳамкорлик қилишга тайёрмиз.
Делегация аъзолари Макка шаҳрида жойлашган Ҳиро маданият даҳаси, Ваҳий музейи, “Бурж ас-саъа” минорасида жойлашган шу номдаги музей, Каъба кисваси учун қирол Абдулазиз мажмуаси ва Мадина шаҳридаги “Бўстон” музейи, Пайғамбаримиз (с.а.в) сийратлари ва Ислом цивилизацияси музейи, Жидда шаҳридаги Ислом санъати музейи ва кутубхонасига ташриф буюрди ва ҳамкорлик бўйича музокаралар олиб борди.
Бундан ташқари, Ислом цивилизацияси маркази делегацияси аъзолари музей ва кутубхоналарга қилган ташрифлари жараёнида Пайғамбаримизнинг фаолият ва турмуш тарзларини ифодаловчи видеолавҳалар Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказига тақдим этилиши масаласини ҳам кўриб чиқишди.
Шунингдек, учрашувда Ўзбекистон Президенти ташаббуси билан Самарқандда янгидан бунёд этилаётган Имом Бухорий мажмуаси зиёратчилари учун қулай шарт-шароитлар яратиш масаласида ҳам фикр алмашилди. Бу борада Саудия Арабистони тажрибасидан фойдаланиш мақсадида Бутунжаҳон Ислом уюшмаси Тадбирлар ва конференциялар бўлими бошлиғи Шокир Салоҳ ал-Адваний билан мулоқот ўтказилди. Мулоқот давомида Ислом уюшмаси вакили бу масалада Саудия Арабистонининг етакчи ташкилотларидан бири “Илм” компанияси кўмак беришини билдирди. Кейинги муҳокамалар видеоконференция шаклида давом эттирилишига келишиб олинди.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 