Аллоҳ таоло марҳамат қилиб айтади: «Уларнинг ёнбошлари ўрин-тўшакка етмайди» (Сажда сураси, 16-оят).
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилинади: «Кечалари қоим бўлингиз! Зеро, кечаси туриш сизлардан аввалги солиҳларнинг одатларидан эди. У Парвардигорингизга яқин қилади. Ёмонликларнинг мағфират бўлишига олиб келади ва ярамасликлардан қайтаради» (Имом Термизий ривояти).
Ҳасан Басрий айтадилар: «Кечасида туриб ўқилган намоздан ҳам оғирроқ ибодатни билмайман». Ундан сўрашди: «Нима учун кечаси туриб таҳажжуд ўқувчиларнинг юзлари одамлар орасида энг гўзалидир?» У зот жавоб бердилар: «Улар тунда Раҳмон билан ёлғиз қолишади ва Аллоҳ уларга Ўз нуридан инъом этади».
Билинг! Кечада қоим бўлиш жуда оғир, магарам, қоим бўлиш шартлари муяссар бўлган кишигина кечалари туришга муваффақ бўлади.
Бу сабабларнинг баъзилари зоҳирий, баъзилари ботинийдир.
Зоҳирий сабаблар:
– Кўп таом емаслик. Баъзилар айтади: «Эй муридлар жамоаси! Зиёда таом есангизлар, ортиқча сув ичасизлар, бас, кўп ухлайсизлар. Натижада ортиқча панду пушаймон бўласизлар».
– Оғир иш билан кундузи ўзини толиқтирмаслик.
– Кундузи қайлула – бир оз ором олишни тарк этмаслик. Зеро, у кечаси қоим бўлишда ёрдам беради.
– Гуноҳлардан эҳтиёт бўлиш. Имом Саврий айтади: «Бир гуноҳим сабабидан беш ой кечалари туришдан маҳрум бўлдим».
Ботиний сабаблар:
– Мусулмонларга ҳасад этишдан қалбнинг салим бўлиши. Қалбни бидъат ва залолатдан холи этиш. Ортиқча дунё ҳожатидан қалбни эътироз этиш.
– Доимий хавф – умиднинг озлиги қалбда бўлиши.
– Кечаси қоим бўлиш фазлини билиш.
– Аллоҳ йўлидаги муҳаббат ва иймон қуввати энг шарафли боислардандир, чунки Парвардигорга муножот этувчи кечаси қоим бўлса, У Зот ҳозир ва унга шоҳиддир. Бас, муножоти уни тун бўйи рағбатлантиради.
Абу Сулаймон раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: «Тун аҳли ўз кечаларида ўз дилхушлигида бўлган ўйин аҳлидан кўра кўпроқ лаззатда бўладилар. Тун бўлмаса, дунёда яшашни истамас эдим».
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кечада дуолар ижобат бўладиган шундай бир соат борки, агар мусулмон банданинг дуоси шу соатга тўғри келиб қолса, тилаган яхши тилагини Аллоҳ унга ато этади. Бу соат ҳар тунда бўлади», деб марҳамат қилдилар (Имом Муслим ривояти).
Кимнинг кечаси қоим бўлиб адо этадиган ибодати бўлса, уни тарк этишдан эҳтиёт бўлсин. Икки «Саҳиҳ»да ривоят бўлганки, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Абдуллоҳ ибн Амрга бундай деб марҳамат қилдилар: «Кечаси қоим бўлиб, сўнг унда туришни тарк этган фалончига ўхшама».
Мирсобит ВОҲИДОВ,
Тошкент вилояти Пискент тумани «Мулла Бўта Қози»
жоме масжиди имом-хатиби
ЎМИ Матбуот хизмати
Халқаро ҳалол саммит ва Туркия кўргазмаси (ОИC Ҳалал Ехpо-2024) 2024 йил 27 ноябрдан 30 ноябргача Истанбулдаги “IFM” кўргазма марказида бўлиб ўтади.
“IQNA” сайтининг “Yeni Shafak” нашрига таяниб маълум қилишича, Туркияда бўлиб ўтадиган X Жаҳон ҳалол саммити жорий йилнинг ноябрь ойи охирида Истанбулда 110 дан ортиқ давлат вакилларини бирлаштиради.
“Ҳалол 10 йилда муваффақият” шиори остидаги ушбу саммит ва кўргазма 2024 йил 27 ноябрдан 30 ноябргача Туркия президенти назорати остида Истанбул шаҳрида бўлиб ўтади.
Туркиядаги “Halal – 2024” кўргазмаси Евроосиё минтақасида ўзига хослиги билан ажралиб туради. Ушбу кўргазмада ислом маданияти ва анъаналарига мос озиқ-овқат, косметика ва гигиена маҳсулотлари намойиш этилади. Кўргазма, шунингдек, турли компания ва ўз соҳаларидаги мутахассислар билан алмашиш ва интерактив ҳамкорлик қилиш имкониятини беради.
Мазкур тадбир ҳар йили турли мамлакатларда ўтказилади ва ислом мамлакатларида машҳурдир. Кўргазмада “Ҳалол” озиқ-овқатдан ташқари, “Ҳалол туризми”, “Ислом тўқимачилик саноати”, “Ҳалол тиббиёти”, “Ҳалол кимёси”, “Фармацевтика” каби масалалар муҳокама қилинади.
Ҳалол кўргазмаси Туркия озиқ-овқат маҳсулотларини қайта ишлаш, инвестиция, косметика, туризм, кимё, қадоқлаш, машинасозлик, исломий турмуш тарзи, ислом модаси каби соҳаларда ҳалол саноат маҳсулотлари ва хизматларида етакчи саналади. Ушбу саммит ва кўргазма 110 дан ортиқ давлатдан меҳмон ва 20 дан ортиқ давлатдан 55 дан ортиқ маърузачини бирлаштиради.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати