19 Июн, 2025, 23 Зулҳижжа, 1446
19 Июн, 2025, 23 Зулҳижжа, 1446
Кеча давлатимиз раҳбари Қашқадарё вилоятига ташриф буюрди. Қашқадарё воҳаси мамлакатимизнинг жадал ривожланиб бораётган иқтисодий потенциали юксак: табиий бойликлари мўл, чорвачилик ва деҳқончиликка ҳам ниҳоятда қулай ҳудудларидан ҳисобланади.
Президентимиз Шавкат Мирзиёев 2017 йил 24-25 февраль кунлари Қашқадарё вилоятига ташрифи чоғида кўплаб истиқболли лойиҳалар билан танишиб, ҳудудни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш юзасидан зарур топшириқлар берган эди.
Ўтган бир йилга яқин вақт мобайнида вилоятда ялпи ҳудудий маҳсулот ҳажми 2016 йилга нисбатан 3,1 фоиз ўсди. Саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш 6,4, капитал қўйилмалар ҳажми 23,5, пудрат ишлари 4, қишлоқ хўжалик маҳсулотлари етиштириш 8, бозор хизматлари 4,2 ва чакана савдо айланмаси 2 фоиз ўсиши таъминланди. Бандлик дастури доирасида 71 минг 706 янги иш ўрни яратилди.
Вилоятда давлат бюджети ва хорижий сармоядорлардан катта миқдорда маблағлар ажратилиб, бугунги кунда сифатли маҳсулот чиқараётган ишлаб чиқариш корхоналари фаолияти билан танишган Президентимиз муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ҳамроҳлигида Шаҳрисабз шаҳрининг тарихий марказида жойлашган “Дорут тиловат” мажмуасини ҳам зиёрат қилди
Таомилга биноан ўтганлар хотираси ёд этилиб, Қуръон тиловат қилинди.
Маълумингизки, Амир Темур ҳазратлари ўзи туғилиб ўсган Шаҳрисабзни жуда ҳам яхши кўрган. Ҳатто унинг чевараси Бобур Мирзо “Бобурнома”да бобокалони Шаҳрисабзни салтанатининг пойтахти қилмоқчи бўлганини ҳам ёзган. Соҳибқироннинг фарзандлари ва набиралари, ҳатто чеваралари ҳам бу муаззам шаҳарни ўзгача муҳаббат-ла севганлар.
Бугун юртбошимиз зиёрат қилган Кўк гумбаз масжиди, Шайх Шамсиддин Кулол, Гумбази Сайидон мақбаралари ва ҳужралардан иборат бўлган “Дорут тиловат” мажмуаси ҳам темурийлар даврининг маҳсули. Улар, асосан, XIV аср охири XV асрнинг биринчи ярмида бунёд этилган.
Мажмуадаги ҳар бир обиданинг ўзига хос тарихи бор. Кўк гумбаз масжидини Амир Темурнинг набираси, буюк олим ва давлат арбоби Муҳаммад Тарағай Улуғбек 1434-1435 йилларда қурдирган. Мирзо Улуғбек масжидни отаси Шоҳрух номидан бобоси Амир Темур шарафига бунёд этган. Кириш пештоқининг равоғида уларнинг номлари ва қурилиш санаси битилган.
Шайх Шамсиддин Кулол мақбараси XIV аср охирида барпо этилган. Шайх Шамсиддин Кулол ал Фохурий Амир Темур ҳамда унинг отаси Тарағай Баҳодирнинг устози ва пиридир. У 1370 йилда вафот этган. Амир Темур устози қабри устига мақбара қурдирган.
Гумбази Сайидон мақбараси 1437 йилда Мирзо Улуғбек фармони билан қурилган. Мақбара ичида XV-XVII асрларга оид бир нечта қабр тошлари бор. Бу қабр тошлар термизлик саййидларга тегишли бўлиб, бир-биридан катта-кичик ҳолатда жойлаштириб қўйилган. Маълумки, саййидлар Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг авлодидан бўлиб, улуғ зотлар ҳисобланади. Шунинг учун ҳам мақбаранинг номи Гумбази Сайидон, яъни Саййидлар гумбази деб ном олган.
Бу ерда саййидларнинг қўйилишининг сабаби ҳам Амир Темурга бориб тақалади. Соҳибқироннинг ўзи саййидларни жуда ҳам ҳурмат қилган. “Тузуклар”ида “(Ҳазрати) Муҳаммад авлодидан бўлганларнинг мартабасини бошқалардан юқори кўтариб, уларнинг иззат-ҳурматини ўрнига қўйгил. Уларга қанча кўп муҳаббат билдирсанг ҳам, уни исроф деб ўйлама, чунки қайси иш Худо йўлида бўлса, унда исроф йўқдир”, деб ворисларига насиҳат қилган. Унинг ана шу насиҳатига амал қилган авлодлари ҳам ҳар доим саййидларнинг ҳурматини жойига қўйиб келган.
Давлатимиз раҳбари ушбу қутлуғ масканда уламолар билан эркин мулоқот қилди. Суҳбатда халқимиз фаровонлиги йўлида амалга оширилаётган хайрли ишлар ҳақида сўз юритилди. Уламолар мамлакатимизда олиб борилаётган ислоҳотлардан, хусусан, диний-маърифий соҳада юз бераётган катта ўзгаришлардан беҳад миннатдор эканини изҳор қилдилар. Айниқса, улар Ўзбекистон Қуръон мусобақасини ўтказиш ҳақида тавсия бергани учун Президентимизга раҳматлар айтиб, у кишининг ҳақларига дуолар қилдилар. Шунингдек, уламолар бу табаррук танловга бутун вилоятда, жумладан, Шаҳрисабзда ҳам қизғин тайёргарлик кўрилаётганини айтдилар.
ЎМИ матбуот хизмати
Мусулмонлар Ҳунайн ғазотида ғалаба қозонишди. Ҳунайн ғазоти Шаввол ойида, ҳижратнинг саккизинчи йили, Макка фатҳидан сўнг Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам билан Ҳавозин ва Сақийф қабилалари ўртасида бўлиб ўтган эди. Жангда ғалаба қозонган мусулмонлар катта ғаниматга (ўлжага) эга бўлдилар.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ғаниматларни қалби Исломга мойил бўлган янги мусулмонларга тақсимлаб бердилар. Қавмнинг катталари Абу Суфён, Уяйна, Ақраъ, Суҳайл ибн Амр ва бошқаларга ҳам бердилар.
Ваҳоланки, улар Қурайш мушрикларининг энг катталари бўлиб, узоқ йиллар Пайғамбаримизга қарши урушган кишилар эди. Ушбу ғаниматлар тақсимланишидан бир неча кун олдингина исломни қабул қилишган эди. Лекин Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ансорларга (Мадиналик саҳобаларга) ушбу ғаниматлардан ҳеч нарса бермадилар.
Ҳолбуки, улар Исломни ёйиш ва Пайғамбар алайҳиссаломни ҳимоя қилиш учун қонларини тўккан, жонларини фидо қилган кишилар эди. Бу ҳолат уларнинг қалбларига оғир ботди ва хасратланиб шундай дейишди: «Қиличларимизнинг тиғидаги душманнинг қони ҳали қотгани йўқ, аммо ғаниматлардан бошқалар баҳраманд бўлди. Бизга эса, ҳеч нарса берилмади».
Бу борада Саъд ибн Убода розияллоҳу анҳу келиб Пайғамбаримизга бўлаётган гаплар хақида, одамларнинг қалбидаги хафаликни айтди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Эй Саъд, сен бу ҳақда нима дейсан?” дедилар. Саъд: “Мен ҳам қавмим тарафидаман”, деб жавоб берди. Шунда Пайғамбаримиз алайҳиссалом: “Қавмингни менинг ҳузуримга йиғ”, дедилар. Улар тўпланганларидан кейин, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламжуда буюк, ниҳоятда таъсирли, қалбларни жумбушга келтирувчи, кўзларни ёшга тўлдирувчи хутба қилдилар.
У зот уларга мулойимлик ва муҳаббат билан қуйидагича мурожаат қилдилар: “Эй ансорлар! Мен сизларни гумроҳ ҳолда топмаганмидим? Аллоҳ таоло мен туфайли сизларни ҳидоят қилмадими? Сизлар тарқоқ ва пароканда эмасмидинглар, Аллоҳ таоло мен сабабли сизларни бирлаштирмадими? Сизлар фақир ва муҳтож эмасмидинглар, Аллоҳ таоло мен орқали сизларни бой қилмадими?”.
Ҳар сафар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам савол билан мурожаат қилганларида, улар: “Аллоҳ ва Унинг Расулидан миннатдормиз”, деб жавоб қайтаришарди.
Сўнг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Нима учун менга жавоб қайтармаяпсизлар?” дедилар. Улар яна: “Аллоҳ ва Расулидан миннатдормиз!”, дейишди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Агар истасангиз, сизларнинг ҳам шундай дейишга ҳаққингиз бор: “Сиз бизнинг ҳузуримизга қавмингиз томонидан инкор қилинган ҳолда келдингиз, биз эса, сизни тасдиқладик. Сиз қавмингиз томонидан ёлғончига чиқарилган эдингиз, биз сизга ишондик, имон келтирдик ва сизга ёрдам бердик. Сиз ўз юртингиздан қувилдингиз, биз эса, сизга паноҳ бердик. Сиз муҳтож ҳолда келдингиз, биз эса, Сизни ўз мол-мулкимизга шерик қилдик”.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу сўзларни айтганларида улар: Аллоҳ ва Унинг расулигина бизларга миннат қилишга ҳақли, дейишди. Аслида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу сўзларни уларга тавозелик ва инсоф юзасидан айтган эдилар. Лекин, ҳақиқатан олганда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам миннат қилишга ҳақли эдилар, улар ҳар қанча миннатдор бўлсалар арзийди. Чунки агар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг Мадинага ҳижратлари бўлмаганида, уларнинг орасида яшамаганларида, уларнинг бошқалардан фарқлари бўлмас эди. Ансорларнинг шаъни юксалмас эди, қадрлари кўтарилмас эди.
Шунинг учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларга қараб: “Эй ансорлар! Нима деб ўйлайсизлар, бошқалар қўй ва туялар билан уйларига қайтсалар, сизлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан уйларингизга қайтишни истамайсизларми? Бундан розимасмисизлар?”-дедилар.
Бу гапнинг нақадар улуғлиги, ансорларнинг қалбига етиб боришлигини билганлари учун ҳам Расулуллоҳ уларга ғаниматдан бермаган эдилар.
Сўнгра Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай дедилар: “Агар ҳижрат қилмаганимда, албатта мен ансорлардан бўлар эдим, агар одамлар бир водийда юрсалар, мен ансорлар юрган йўллардан юрар эдим, ансорлар мен учун ички кийимимдек, бошқалар эса ташқи кийимимдек”, дедилар ва: “Аллоҳим ансорларга раҳматингни ёғдир, уларнинг фарзандларига ва фарзандларининг фарзандларига ҳам”, деб уларнинг ҳаққига дуо қилдилар.
Бу сўзларни тинглаган ансорларнинг кўзларидан ёшлар тўкилди, соқоллари хўл бўлди. Улар йиғлаган ҳолатда: Биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни биз билан бўлишларига розимиз, бизнинг ғаниматимиз, бизнинг улушимиз бўлганларидан розимиз!” — дейишди.
Шундан кейин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларни келажакда бўладиган фитналардан огоҳлантириб шундай дедилар:
“Мендан кейин сизлар ўзингизга нисбатан адолатсизликни кўрасизлар, аммо сабр қилинглар. Менинг ҳавзимда мен билан юзлашгунингизча, сабр қилинглар!”.
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа