01 Май, 2025, 3 Зулқаъда, 1446
01 Май, 2025, 3 Зулқаъда, 1446
Қуръон мусобақаси иштирокчиларини рўйхатга олиш ниҳоясига етганга қадар ҳужжат топширсамми ёки кейинги йил уриниб кўрсамми деб иккиланганлар бўлди. Уларнинг баъзилари кейинги йил қатнашишга қарор қилиб бу йил ҳужжат топширмади. Рўйхатга олиш эса 15 январь куни якунланди. Ушбу рўйхатдан 5366 нафар иштирокчи ўрин олди: 3263 нафар эркак, 2103 нафари аёл-қизлар. Бу – ёшнинг чеклови билан олинган кўрсаткичдир. Яъни 18 дан 40 ёшгача бўлган қори ва қорияларнинг мусобақада қатнашишга азму қарор қилганларининг ҳисоби бу.
Қорилар ва қорияларнинг вилоятлар бўйича ҳисобининг эълон қилинганини кўрган киши уларнинг сони турли вилоятда турлича эканига гувоҳ бўлади. Аслида бу ҳам бир синов. Замонавий иборада айтилганда мониторингдир.
Жадвалдан аён бўлишича, Умумий ҳисобда, биринчи турган Фарғона вилоятида мураттаб ва мужаввид қори ва қориялари сони 1237 та; иккинчи ўринда турган Андижон вилоятида шундай қори ва қориялар1182 киши экан.
Фарғона вилояти 219 ҳисоб билан энг кўп мураттаб қори бўйича ҳам биринчи ўринда турибди. Андижон вилояти бу борада ҳам 174 ўрин билан иккинчи ўринда. Аммо Андижон ҳифз йўналишида 18 ёшдан 40 ёшгача бўлган қорилар ичида 74 ҳисоб билан ҳаммадан олдинда.
Мураттаб қориялар бўйича Тошкент шаҳри ва Наманган вилояти 8 та ҳисоб билан биринчи ўринда, Сурхондарё ва Тошкент вилояти 7 ҳисоби билан иккинчи ўринда турибди.
Айни кунларда Бухоро, Жиззах, Сирдарё, Хоразм ва Қашқадарё вилоятлари ҳамда Қорақалпоғистон республикасида мураттаб қориялар йўқ экан. Навоий вилоятида эса бир нафар қория бор экан. Лекин ушбу вилоят ёшларининг илм олиши учун яратилган қулайликлар ва аёл-қизларимизнинг илмга чанқоқлиги, иншоаллоҳ, яқин йиллар ичида бу камчиликни ёпиб кетади ва кейинги йилларда ўтказиладиган танловларда ушбу ҳудудлардан ҳам мураттаб қориялар чиқиб қатнашади.
Ушбу қорилар ва қориялар – Қуръони каримда марҳамат қилинганидек, орамиздаги яхшиларимиз, ҳадиси шарифда таърифланганидек, Қиёматда Қуръонни ўқиб кўтарилиб бораверувчилар, ота-онасига тож кийдирувчи энг фазилатлиларимиздир. Бу инсонларга хайрихоҳ бўлган, уларнинг сафи кенгайишига ҳисса қўшган, уларни моддий ва маънавий жиҳатдан қўллаб-қувватлаб турган кишилар асло кам бўлмайди. Қуръони каримга қараш ҳам савоб, уни эшитиш ҳам савоб. Уни ўқиб ўрганиш, ёдга олишнинг савоби ҳақида гапиришга тил ожиз. Қуръони карим тиловат қилинган жойга Аллоҳ таъолонинг файзи илоҳийси ёғилиб туради, раҳмат фаришталари ҳозиру нозир бўлади, балою қазолар, офатлар дафъ бўлади, шайтоннинг ҳийлалари кесилади. Қуръони каримни севувчилар кўп бўлган юртда барака ҳам, фаровонлик ҳам, тинчлик-хотиржамлик ҳам бардавом бўлади. Зеро, биз билмаган яна қанчадан қанча неъматлар борки уларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг Каломи шарофатдидандир.
Барчангизга Қуръон байрами муборак, азиз юртдошлар!
ЎМИ Матбуот хизмати
Жумладан, туркиялик мотуридийшунос олим ва мутахассислар ушбу ташаббусни тарихий аҳамиятга эга бўлган муҳим қарор сифатида баҳоламоқдалар. Анқара Йилдирим Боязид университети профессори, доктор Аҳмад Йилдирим томонидан эълон қилинган мақола фикримизнинг ёрқин далили бўла олади. Мақолада юртбошимиз қабул қилган мазкур қарор буюк мутафаккир аждодларимизнинг бой илмий-маънавий меросини чуқур ўрганиш, қайта тиклаш ва уни жаҳон ҳамжамиятига танитиш йўлидаги муҳим қадам сифатида эътироф этилган.
Мақолада Имом Мотуридийнинг ислом тафаккури тарихида тутган ўрни алоҳида таъкидланган. Унда баён этилишича, Имом Мотуридий илмий мероси бугунги глобаллашув даври муаммоларини ҳал этишда муҳим ўрин тутади. Имом Мотуридий ўз даврида нафақат диний, балки фалсафий, ахлоқий ва ижтимоий масалаларни ҳам қамраб олган мукаммал тизимни яратган. Мотуридийлик таълимоти асосан ақл ва ҳикматга таянган ҳолда, инсоннинг ахлоқий масъулиятига урғу қаратади.
Аҳмад Йилдиримнинг таъкидлашича, Имом Мотуридийнинг ҳикматга асосланган тафаккур тизими бугунги кун одами ҳаётдан маъно излаш жараёнида дуч келиши мумкин бўлган муаммоларга ҳам ечим бера олади. Мақолада эътироф этилган сўзлар эътиборга молик: “Имом Мотуридийнинг бугунги кунимиз учун ҳам аҳамиятли бўлган қарашларини янада чуқурроқ ўрганиш, уларни юзага чиқариб, инсоният тараққиётига сафарбар қилиш лозим. Шундан келиб чиққан ҳолда махсус тадқиқотлар зарурлиги айни ҳақиқатдир. Мана шуни англаган ҳолда Ўзбекистонда 2025 йил Имом Мотуридийнинг 1155 йиллигини нишонлаш йили деб эълон қилинди”.
Шунингдек, Аҳмад Йилдирим Ўзбекистон Президентининг “Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарорига мувофиқ амалга ошириладиган ишлар, жумладан, “Мотуридийлик – бағрикенглик, мўтадиллик ва маърифат таълимоти” мавзусида халқаро конференция ўтказиш, талабалар ўртасида мотуридийлик таълимоти бўйича мусобақа ва давра суҳбатларини ташкил этиш, мотуридийлик алломалари ҳаёти ва илмий меросига оид хорижий мамлакатларда сақланаётган ноёб қўлёзма ва бошқа маданий бойликларни аниқлаш ҳамда уларнинг нусхаларини Ўзбекистонга олиб келиш каби тадбирларни ҳам алоҳида эътироф этган.
Аҳмад Йилдирим ўз мақоласини қуйидагича якунлайди: “Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев Жаноби Олийларининг оқилона раҳбарлиги ҳамда 2025 йилда Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини нишонлашга оид қарори ортидан Мовароуннаҳрда Ислом цивилизацияси тарихини ўзгартирган алломаларнинг аввалги сафида турувчи Имом Мотуридийни хотирлаш ва унинг фикрларини қайта жонлантириш, ёш авлодни адашган мутаассиб оқимлар тузоғига тушиб қолишининг олдини олиш, шунингдек, инсониятга бугунги кунда одамлар ўтмишдагидан кўра кўпроқ муҳтож бўлган тинчлик, бағрикенглик ва юксак ишонч маданиятини тақдим этадиган янги Ислом цивилизацияси биносини барпо этиш йўлида яна бир муҳим қадам қўйилган бўлади”.
ЎзА
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 