Саҳобия онамиз
Жаннатни Аллоҳ суйган бандаларига қароргоҳ қилган, уни Ўз раҳмати ва ризолиги билан тўлдирган, ундаги неъматларни улуғ, мулкини эса буюк деб таъриф этган. Агар жаннатнинг ери ҳақида сўрасангиз, билингки, у миск ва заъфарондир. Шифти эса – Раҳмоннинг арши. Ундаги биноларнинг ғишти олтину кумушлардан, еридаги тошлари маржону ёқутлардандир. Жаннатдаги дарахтнинг танаси бу дунёдаги каби ёғочдан эмас, балки соф тиллодан, мевалари эса асалдан-да тотли.
Жаннат башорати берилган аёлларни биласизми? Мен бугун сизга улардан бирини танитмоқчиман.
Мўминлар онаси – Хадича бинти Хувайлид. Уни, албатта, барчамиз яхши таниймиз. Хадича онамизнинг Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаётида юксак ўринлари бор. У ўз замонасидаги аёлларнинг энг яхшиси бўлган. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бу онамизга қайта-қайта жаннат башоратини берганлар.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Жаброил алайҳиссалом Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга келиб: «Эй Аллоҳнинг Расули, Хадича сизга бир идишда нонхуруш [ёки таом, ёки шарбат] олиб келяпти. Олдингизга келганида, унга Роббининг ва менинг номимдан салом айтинг ҳамда жаннатда ичида ғавғо ҳам, чарчоқ ҳам бўлмаган, ғовак дурдан бўлган бир уйнинг башоратини беринг», – деди».
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам менга уйланмасларидан олдин вафот этган Хадичадан рашк қилганчалик у зотни бирорта аёлларидан рашк қилмаганман, чунки мен у зотнинг уни (кўп) эслаганларини эшитар эдим. Аллоҳ у зотга (Хадичага) жаннатда ғовак дурдан бўлган бир уйнинг башоратини беришни амр қилган. У зот қўй сўяр, ўшандан етганича унинг дугоналарига ҳадя қилар эдилар».
Дунё уммондир, унда ғарқ бўлганлар кўп, жаннат эса нажот соҳилидир. Омонлик соҳилига етишиш лаззати дунё уммонида саёҳат қилиш лаззатидан анчагина каттадир. Дунё кўприкдир, ундан ўтгин-у, уни обод қилиш билан овора бўлма! Дунёни обод қилма, деганим сени дангасалик ва тарки дунёга чорлаш эмас, балки дунё сенинг асосий мақсадингга айланиб, охиратга ҳозирлик кўришингдан тўсмасин, деганимдир.
Жаъфар АБДУЛЛОҲ
тайёлади
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Савол: Биз томонларда қаттиқ ёмғир ёғиб, Жума ва икки ҳайит намозларида одамлар ташқарида намоз ўқий олмай, масжид ичига тиқилиб кетади. Суннатни алмашиб ўқиб олишади, аммо фарз намозда бунинг имкони йўқ-ку. Бу ҳолатда қандай йўл тутилади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Бу каби узрли ҳолларда яъни саволда зикр қилинганидек, Жума ва икки ҳайит намозларида орқадагилар олдинги сафдаги намозхонларнинг белларига сажда қилиб, намозни адо этсалар бўлади.
Бунинг кайфияти шундай: Аввалги сафдагилар одатдагидек руку ва сажда қиладилар. Уларнинг орқасидагилар эса, рукуда имкон қадар эгиладилар, сўнг саждада олдинги сафдаги одамларнинг орқа белларига бошларини қўйиб, сажда қиладилар. Фарзни шундай ўқисалар, суннатларни саволда айтилгандек алмашиб ўқиб олаверадилар. Чунки белга сажда қилиш зарурат туфайли жоиз бўлади. Суннат намозни ўқишда эса, бундай зарурат бўлмайди.
Бундан ташқари, бу каби узрли ҳолатларда олдиндаги одамнинг оёқлари устига ёки ўзининг сонига ҳам сажда қилиш мумкин. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.