Кеча, 19 декабрь куни диний идорада хорижий мамлакатларнинг Ўзбекистондаги элчилари ва дипломатлари билан Ислом цивилизацияси маркази ҳамда Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказининг мақсад ва вазифалари тўғрисида давра суҳбати бўлиб ўтди.
Ислом цивилизацияси маркази директори Шоазим Миноваров Ўзбекистон азалдан ислом илм-фани ва маданияти маркази бўлгани, илоҳиётда Имом Бухорий, Имом Термизий, Баҳоуддин Нақшбанд, аниқ ва табиий фанларда Муҳаммад Хоразмий, Аҳмад Фарғоний, Абу Али ибн Сино каби кўплаб алломалар мусулмон ва жаҳон тамаддунига салмоқли ҳисса қўшганларини таъкидлади. У мусулмон ренессанси даврига асос солган улуғ аждодларимиз томонидан битилган ва дунёни ҳайратга солиб келаётган илмий меросни ўрганиш, уни ёш авлодларга етказиш, Ислом динининг асл моҳиятини жамият аъзоларига тушунтириш мақсадида, Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.М.Мирзиёев Ислом цивилизацияси марказини ташкил этиш тўғрисида қарор қабул қилганини маълум қилди.
Ш.Миноваров ушбу марказда улкан музей, йирик кутубхона ва қўлёзмалар фонди ташкил этилиши, қадимий қўлёзма ва тошбосма китоблар, осори-атиқалар, тарихий мазмундаги видео ва фото ҳужжатлар алоҳида жой олишини атрофлича тушунтирди. У ўз сўзида Ўзбекистон Ислом академияси ташкил этилгани, мамлакатимизда зиёрат туризмини ривожлантириш бўйича қилинаётган кенг кўламли саъй-ҳаракатлар тўғрисида ҳам маълумот берди.
Мулоқотда Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори Шовосил Зиёдов бугунги кунда 6 гектар майдонда марказ қурилиши жадал давом этаётгани, шунингдек, ҳадисшунослик олий мактаби ҳам барпо этилаётганини таъкидлади. Ушбу марказ биносида ҳадис, калом ва қироат илмини ўрганишга мўлжалланган хоналар, қўлёзмалар кутубхонаси, мўъжаз музей ташкил этилишини маълум қилди.
Имом Термизий халқаро илмий тадқиқот маркази директори Убайдулла Уватов давра суҳбатида сўз олиб, Сурхондарё вилоятида қурилаётган ушбу марказда Ислом дини, Қуръони карим ва ҳадис илмининг моҳиятини, ҳадисшунослик мактабининг илмий-маънавий асосларини, Имом Термизий ҳамда термизий алломалар меросини чуқур ўрганиш ва кенг тарғиб этиш, илмий маърузалар ташкил этилишини билдирди.
Россия Федерациясининг Ўзбекистондаги фавқулодда ва мухтор элчиси Владимир Тюрденов Ислом Ҳамкорлик Ташкилотининг Остона саммитида Ўзбекистон Раҳбари томонидан жуда кўп хайрли ташаббуслар илгари сурилганини таъкидлади.
Миср Араб Республикасининг Ўзбекистондаги элчиси Амани ал-Итр хоним Ўзбекистон илмлар маркази, аллома ва авлиёлар замини экани, ташкил этилаётган илмий-тадқиқот марказларидан мисрликлар мамнун эканини билдирди. Ушбу марказларда араб тилини ўргатиш ва Мисрдаги таълим ва илм муассасалари билан ҳамкорлик қилиш ишларида яқиндан кўмак беришга тайёр эканини изҳор қилди.
Шунингдек, Озарбайжоннинг Ўзбекистондаги элчиси Хусейн Гулиев, Қозоғистоннинг Ўзбекистондаги элчихонаси биринчи котиби Туякбаев Мурсал-Наби ҳам ўз фикр-мулоҳазаларини билдирдилар.
Учрашув якунида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари сўз олиб, диёримиздаги дин соҳасида ўзгаришлар, янгиланишлар Яратган Парвардигорнинг инъом этган неъматлари эканини таъкидладилар. Муфтий ҳазратлари ҳозирги кунда қўшни ва хориж мамлакатлари билан ҳамкорлик алоқаларини ривожлантириш йўлида қатор амалий ҳаракатлар бўлаётгани ва бундан кейин ҳам ҳамкорлик алоқаларини тараққий эттиришга тайёр эканларини маълум қилиб, мулоқотда иштирок этганлари учун хориж мамлакатлари элчилари ва дипломатларига миннатдорлик изҳор қилдилар.
Тадбирда Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита раиси О.Юсупов иштирок этди.
Учрашув дўстона ва самимий руҳда ўтди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Дўстингиз сизга айбларингизни айтиши, сиз эса ҳушёр тортиб, ўзингизни ўнглаб олишингиз нақадар гўзал!
Шу сабаб Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу: “Айбларимни кўрсатиб қўйган кишига Аллоҳ раҳм қилсин”, деган эдилар.
Улуғлардан бири айтади: “Ҳар гал кўришганингизда сиздан бир айб топадиган биродарингиз, ҳар сафарги учрашувда қўлингизга битта тилло танга қистириб қўядиган биродардан кўра яхшироқдир”.
Дарҳақиқат, айбларингизни кўрсатиб қўядиган киши сизни ҳадя ва мол-дунёга кўмиб ташлайдиган кишидан яхшироқдир.
Ҳотамул Асом айтади: “Биродарингда бирорта айб кўрсанг-у, уни беркитиб, индамай қўяверасанг, шубҳасиз, унга хиёнат қилибсан. Мабодо ўзидан бошқага айтадиган бўлсанг, у ҳолда ғийбат қилибсан. Унинг бу айбини юзига солсанг, дўстлигингни бузибсан. Шунинг учун ҳам унга юмшоқлик ила насиҳат қил. Унга айби нимада эканини тушунтир. Бироқ бу ишларни одамларнинг олдида қила кўрма!”.
Имом Шофеъий айтадилар: “Биродарига махфий тарзда панд-насиҳат қилган киши ҳақиқий маънода насиҳат қилибди ва унинг обрўсини сақлабди. Ким биродарига ошкора (одамларнинг олдида) насиҳат қилса, уни шарманда қилибди ва обрўсини тўкибди”.
Шоир айтади:
Ёлғиз пайтим ёмғир айла насиҳатинг,
Оламонда асло бундай қила кўрма!
Койишдир ул жамоатда панд айтганинг,
Қулоқ осмоққа мен ҳеч рози бўлмам!
Леонардо да Винчи бундай деган: “Дўстингга махфий ҳолда танбеҳ беравергин, бироқ бошқаларнинг олдида уни мақтаб қўй”.
Биродарингизнинг обрўсини сақланг, зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар: “Ким бир биродарининг обрўсини ҳимоя қилса, Аллоҳ таоло қиёмат куни ўша кишидан жаҳаннам азобини даф қилади” .
Ўз-ўзидан маълум бўладики, дўстингиздан айрилмаслик учун унинг баъзи камчиликларини кечиришингизга тўғри келади.
Шоирлардан бири шундай деган эди:
Дўстсиз яшамоқдан хавфсираб доим,
Юмиб ўтаман каму кўстига кўзим.
Холид ибн Сафвондан “Биродарларингиз орасида қай бири сизга маҳбуброқ?” – деб сўрашганида, у киши: “Қоқилишимни кечирадиган, камчиликларимни қабул қиладиган ва хатоларимни беркитадигани”, деб жавоб берган экан.
Суқрот айтади: “Дўстинг учун ўзингни қурбон қилишинг жуда ҳам осон, бироқ бу қурбонликка том маънода ҳақли бўлган дўстни топиш анчайин машаққатдир”.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.