Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Май, 2025   |   4 Зулқаъда, 1446
search icon
Aввалги сайт
O`Z РУ EN AR

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:50
Қуёш
05:19
Пешин
12:25
Аср
17:17
Шом
19:24
Хуфтон
20:48
Bismillah
02 Май, 2025, 4 Зулқаъда, 1446
Aввалги сайт
#search
 YouTube

Талаба ёшлар билан учрашув

06.12.2017   4869   2 min.
Талаба ёшлар билан учрашув

Жорий йилнинг 6 декабрь куни Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетида талаба ёшларда мафкуравий иммунитетни шакллантириш, уларни ёт ғоялар таъсирига тушиб қолишдан ҳимоялаш ҳамда диний билимларини мустаҳкамлаш мақсадида “Диний экстремизм, терроризм ва унинг салбий оқибатлари” мавзусида учрашув ўтказилди.

Тадбирда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси  ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита масъул ходими Бобомурод Рустамов ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси масжидлар бўлими мудири Раҳимберди домла Раҳмонов ўз маърузалари билан иштирок этишди.

Тадбирда бугунги кунда юртимизда олиб борилаётган каттадан-катта ислоҳотлар, бунёдкорлик ишлари ва диний соҳада амалга оширилаётган янгиликлар ҳақида сўз юритилди. Шунингдек, тинчликка рахна солувчи ёт ғояларни илгари сураётган террорчи ташкилотларнинг фаолиятларии ҳақида атрофлича маълумот берилди.

Маълумки, ислом дини ҳамиша инсонларни покликка, эзгуликка, яхшилик қилишга чақиради. Зулм‑зўрлик, тажовузкорлик, бузғунчилик каби салбий иллатлар ислом динига мутлақо ёт бўлган тушунчалардир.  Аммо, афсуски, ислом динидан, умуман, диндан баъзи инсонлар маънавий такомилида эмас, балки ўз манфаатлари, мақсадлари йўлида фойдаланаётганлиги ачинарли ҳолдир. Энг ёмони,  янгича кўринишдаги дин ниқоби остида юзага келаётган турли гуруҳ ва ташкилотлар томонидан кўплаб хунрезликларнинг амалга оширилиши ҳамда бу муаммо дунё миқёсида сиёсий кўриниш тусини олаётганлиги тинч давлатларни ташвишлантирмай қолмаяпти. Бу ўринда, инсонларни маънавий етукликка бошловчи ислом динининг эзгу ғоялари манфур кимсаларнинг қуролига айланаётганлигини кўриш мумкин. Шундай экан, онгу тафаккури ҳали шаклланиб улгурмаган ёшларни бундай зарарли, бузғунчи ғоялардан фақатгина маърифат орқалигина ҳимоялашимиз лозим. Бу борада, Биринчи Президентимиз Ислом Каримов “Юксак маънавият – енгилмас куч” асарида “… муқаддас ислом динимизни пок сақлаш, уни турли хил ғаразли хуруж ва ҳамлалардан, туҳмат ва бўҳтонлардан ҳимоя қилиш, унинг асл моҳиятини униб-ўсиб келаётган ёш авлодимизга тўғри тушунтириш, ислом маданиятининг эзгу ғояларини кенг тарғиб этиш вазифаси ҳамон долзарб бўлиб қолмоқда”, деб бежиз таъкидламаган эди. Тадбир давомида ана шу масалалар борасида талаба ёшларга атрофлича маълумотлар берилди.

Тадбир якунида талабалар ўзларини қизиқтирган барча саволларга жавоб олдилар.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

Имом Мотуридий ҳақида 15 факт

30.04.2025   10136   3 min.
Имом Мотуридий ҳақида 15 факт

1. Олимнинг тўлиқ исми шарифи Муҳаммад ибн Муҳаммад ибн Маҳмуд Абу Мансур Мотуридий Самарқандий Ансорий.


2. Камолиддин Баёзийнинг таҳқиқига кўра бу зотнинг насаби улуғ саҳобий Абу Айюб Ансорийга бориб тақалади.


3. Абу Мансур Мотуридийнинг қайси йилда туғилгани аниқ маълум эмас. Аммо устози Муҳаммад ибн Муқотил Розий ҳижрий 248 (милодий 862) йилда вафот этгани айтилган. Шунга кўра, Абу Мансур Мотуридий ҳижрий 240 (милодий 854) йилдан олдин туғилгани тахмин қилинади.


4. Имом Мотуридий кўплаб устозлардан таълим олган. Қуйидагилар уларнинг энг машҳурлари:

  1. Имом Абу Бакр Аҳмад ибн Исҳоқ Жузжоний;
  2. Имом Абу Наср Аҳмад ибн Аббос Иёзий;
  3. Нусайр ибн Яҳё Балхий;
  4. Муҳаммад ибн Муқотил Розий ва бошқалар.


5. Ушбу олимлар Имом Мотуридийни Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳгача бўлган санадини боғловчи устозлар ҳисобланади.


6. Имом Мотуридийнинг шогирдлари унинг илимй меросини давом эттириб, бу таълимотни ривожлантирганлар. Масалан:

  • Абулқосим Исҳоқ ибн Муҳаммад Ҳаким Самарқандий.
  • Имом Абулҳасан Али ибн Саъийд Рустуғфаний.
  • Абу Лайс Наср ибн Муҳаммад Самарқандий.
  • Имом Абу Муҳаммад Абдулкарим Паздавий.


7. Абу Мансур Мотуридий тафсир, усулул фиқҳ ва ақоид каби шаръий илмларнинг турли йўналишлари бўйича асарлар таълиф этган.


8. Тафсир йўналиши бўйича “Таъвилоту аҳли сунна” номли тафсир ёзган.


9. Усулул фиқҳ йўналишида “Маъхозуш шароиъ” (Шаръий ҳукмлар манбаси) ва “Жадал” (Илмий баҳслар) номли иккита китоб ёзган.


10. Уламолар Абу Мансур Мотуридий ақоид илми бўйича ёзган асарларини ўрганиб чиқиб, уларни уч турга ажратганлар:

  1. Мақолот (мақолалар);
  2. Раддиялар;
  3. Аллоҳ таолога иймон келтириш асослари.


11. Абдулҳай Лакнавий “ал-Фавоидул-баҳия” асарида Имом Абу Мансур Мотуридийни мутакаллимлар имоми ва мусулмонларнинг тўғри ақидасини асослаб берган буюк аллома сифатида тавсифлайди. Унинг таъкидлашича, Имом Мотуридий беназир асарлар яратиб, ботил ақида вакилларининг бузғунчи ғояларига раддиялар берган.


12. Уламолар айтадиларки, Ҳужжатул Ислом (Ислом дини ҳужжати) дейилганда фақат Имом Ғазолий тушунилганидек, Имомул ҳудо (тўғри йўлга бошловчи) дейилганда ҳам фақат Имом Мотуридий тушунилади.


13. Бутун ҳаётини илм маърифат ўрганиш ва уни ёйиш билан ўтказган Абу Мансур Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳ ҳижрий 333 (милодий 945) йилда тахминан тўқсон беш ёшида Самарқандда вафот этган ва Чокардиза қабристонига дафн этилган.


14. 2020 йил Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳузурида “Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази” ташкил этилган.


15. Шунингдек, 2025 йил март ойида Давлатимиз раҳбари томонидан буюк олимга юксак ҳурмат ифодаси ўлароқ “Имом Мотуридий таваллудининг 1155 йиллигини кенг нишонлаш тўғрисида”ги қарор қабул қилинди.