من غرائب فتاوى الوهابية
تحريم لقب ( حاج )؛ لمن حج بيت الله الحرام
▪️Сохта салафийлар,
"Ҳаж амалини бажарган мусулмонни ҳожи деб айтмоқлик ҳаромдир дейдилар".
▪️Ҳаж амалини бажарган кишини фалончи ҳожи деб лақаб қўйиш ҳаромдир... дейишади-ю ўзлари Албоний роҳимаҳуллоҳга муҳаддис деб лақаб қўйишган..
▫️Айтамизки аввало лақаб билан исмни ажратиб олишиммиз керак. Лақаб учун бирор бир сабаб бўлади.
▫️Сайидиммиз хазрати Абу Бакрни ростгўйликлари учун Сиддиқ деб, ҳазрати Умарни ҳақ билан ботилни ажратганлари учун Фаруқ деб номлаганлар.
▫️Ибодат бўлмиш рўза амалини кўп бажарувчига соввом, кечалари кўп ибодатда бўлувчини қоввам, фиқҳ билан шуғилланувчини эса фақиҳ дейилади.
▫️Шунга кўра ҳаж ибодатини бажарган кишига ҳожи дейишликда ҳараж йўқ.
Имом Нававий ўзларини Мажмуъаларида:
قال النووي في المجموع :
( يجوز أن يقال لمن حج : حاج ، بعد تحلله ، ولو بعد سنين ، وبعد وفاته أيضاً ، ولا كراهة في ذلك )8/281
▫️Ҳаж амалини бажариб бўлган кишини ҳожи дейишлик жоиздир. Хаттоки, вафот этган бўлса ҳам ҳожи дейишликда кароҳият йўқдир.
Имом Субкий роҳимаҳуллоҳ Ҳассон ибн Саъид ҳожийнинг таржима ҳолида:
وقال السبكي في ترجمة : حسان بن سعيد الحاجِّي : ( وأما الحاجي فلغة العجم في النسبة إلى من حج ، يقولون للحاج إلى بيت الله الحرام : حاجِّي ) ا هـ
▫️"Ҳожи деб ажам луғатида Байтуллоҳни ҳаж қилган кишига нисбатан айтилади" дейдилар.
Фахриддин домла Шайзақов
Жиззах шаҳар "Қалия" жоме масжиди имом - хатиби
Ал-Кисоий ал-Куфий 119/737 йил Куфада дунёга келган.
Тўлиқ исми: Али ибн Ҳамза ибн Абдуллоҳ ибн Баҳман ибн Файрузм ал-Кисоий ал-Куфий. Имом ал-Кисоий ёшлигида илм ўрганишга жуда интиларди, лекин бошланғич даврда муваффақият қозона олмасди. Бир сафар Қуръонни ёд олишда қийналгач, устозига: “Мен ҳеч нарсани ёдлай олмаяпман, чарчадим”, деди.
Устоз унга сабр қилишни ва Қуръоннинг баракасига ишонишни тавсия қилди. Шундан сўнг, Имом ал-Кисоий сабр билан ҳаракат қилиб, Қуръонни мукаммал ёд олди ва кейинчалик машҳур қироат имомларидан бири бўлди. Бу воқеа сабр ва меҳнатнинг самарасини эслатади.
Ҳаёти: Ал-Кисоий Куфада туғилган ва тилшуносликда ҳам, қироатда ҳам юқори мақомга эга бўлган. Ундан нега «Кисоий» деб ном олганлиги ҳақида сўрашганида у, – "чунки мен ҳажда кисода (кийимда) эҳром боғлаганман", деб жавоб берган экан. У асли форс бўлиб, Бани Асад қабиласининг қулларидан эди.
Илмий фаолияти: Унинг асосий устозлари Ҳамза ал-Куфий ва бошқа йирик қироатчилар бўлган. Бундан ташқари Куфа мактабини асосчиси ҳисобланади.
Муоз ал-Ҳарро ва Абу Жаъфар Руасийларда наҳвдан таҳсил олди. Улар-даги илмларни олиб бўлиб, улардан қониқмай қолгач, Басрага келиб Исо ибн Умар, Абу Амр ибн ал-Ало ва Ал-Халил ибн Аҳмаддан илм ўрганган. Қироатни эса Шўба ибн Ҳажжождан таълим олган.
У зот жуда кўп асарлар ҳам ёзган: "Китаб мухтасар фи ан-наҳв" (Наҳвга оид қисқа бўлган китоб), "Китаб ал-ҳудуд фи ан-наҳв" (Наҳвдаги ҳадлар оид китоб), "Китоб ал-қироат (Қироатга доир китоб)", "Китаб ал-адад (Сонларга доир китоб)", "Китаб ихтилаф ал-адад (Сонларнинг ихтилофига оид китоб)", "Китаб ал-ҳуруф (Ҳарфларга оид китоб)", "Китаб маоний ал-Қуръан (Қуръон маънолари ҳақидаги китоб)" каби кўплаб китоблар ёзган.
Наҳвдан Фарро унинг хос шогирдларидан ҳисобланади.
Кисоий 189/805 йил Рой шаҳрида вафот этган.
Маткаримов Нурмуҳаммад,
Ҳадис илми мактаби ўқитувчиси.