28 Ноябр, 2024, 27 Жумадул аввал, 1446
28 Ноябр, 2024, 27 Жумадул аввал, 1446
Бўлим фаолияти:
|
Қабул вақтлари |
Душанбадан Жумагача |
|
Телефон рақами |
+99871 240-08-31 |
|
Электрон почта |
|
Ўзбекистон мусулмонлари идораси кутубхонаси диний идора асосчиси, марҳум устоз муфтий Эшон Бобохон ибн Абдулмажидхон (1860-1957й.) хазратлари томонидан 1943 йилда минг нусҳадан ортиқ нодир қўлёзма китоб ҳисобига ташкил этилган.
Навоийшунос, бедилшунос олим Алауддинов Нодирхон домла (1899-1975 й.) 1943 йилдан 1970 йилларгача кутубхонани халқдан сотиб олинган ва ҳадя қилинган қўлёзма ҳамда тошбосма ёдгорликлар билан бойитди. Хорижий давлатлардан келтирилган китоблар ва даврий журналлар ҳам кутубхонанинг алоҳида катта мажмуини ташкил этади. Ҳозир кутубхонада 20 мингга яқин диний ва илмий китоблар сақланади. Шулардан 3 минга яқини нодир қўлёзмалардир.
Кутубхона фондида сақланаётган нодир қўлёзмалар асосида “Ҳазрати Имом” мажмуасида жойлашган “Мўйи Муборак” мадрасасида кўргазма ташкил этилган бўлиб, кўргазмадаги энг қадимий китоб учинчи халифа Усмон ибн Аффон (р.а.) буйруқларига асосан VII асрда (644-648 мил.) кийик терисига кўчиртирилган Қуръони каримдир.
Кутубхона хазинасида VIII асрга оид “Катта Лангар” номи билан машҳур бўлган Қуръон нусхаси ҳам сақланади. Шу билан биргаликда IX – XIX асрларда кўчирилган диний ва илмий нодир қўлёзма китоблар мавжуд.
Кутубхонанинг асасий фонди ЎМИ янги маъмурий биносида жойлашган бўлиб, китобларни талаб даражасида сақлашлик учун тўлиқ шароит яратилган. Аммо улардан замон талаблари даражасида фойдаланиш қандай аҳволда, деб сўрашингиз мумкин. 2007 йил Президентимиз кутубхонага ташрифи чоғида шу савол юзасидан китобларни электрон каталог тизимини яратиш борасида ўз таклиф ва мулоҳазаларини билдирдилар.
Шунга билан китоб ҳазинамизда сақланаётган нодир қўлёзма асарларни ўрганиш, фойдаланишда китобхонларга қулайлик яратиш мақсадида китобларнинг компютерлашган электрон рўйхати (каталог тизими) ИРБИС 64 программаси асосида ишлаб чиқилди. Китобларнинг электрон рўйхати нафақат кутубхонамиз ходимлари учун, балки бу нодир китоб ва қўлёзмаларга қизиққан, уларни ўрганиш ниятида бўлганлар учун ҳам қулайдир. Шу билан биргаликда ЎМИ кутубхонаси фондида сақланаётган нодир қўлёзма китобларни китобхонларни қўлига бермасдан авайлаб асраш келажак авлодга беками кўст етказиш мақсадида нодир қўлёзма китоблар CD-R дискига кўчирилган.
ЎМИ кутубхона фондини қўлёзма ҳамда тошбосма китоблар билан бойитиш борасида ҳам амалий ишлар олиб борилмоқда.
Бугунги кунда кутубхонада турли тилларда таржима ва шарҳлари билан нашр қилинган Қур’они карим китоблари тўпланилмоқда. Жумладан, Финландия давлатидан фин тилида, Чехия давлатидан чех тилида, Исроил давлатидан иброний тилида, Швеция давлатидан швед тилида, Бангладеш давлатидан бенгал тилида, Полша давлатидан поляк тилида, Қозоғистондан қозоқ тилида китоблар йиғилди. Шунингдек, кутубхонада инглиз, француз, немис, испан, италян, япон, ҳинд, форс, азари, урда жами 45 дан ошиқ турли давлат тилларига таржима қилинган Қуръони карим китоблари коллекцяси йиғилди.
Бўлим ходимлари:
Улуғ устозларнинг ибратли ҳаёт йўллари, солиҳ амаллари, гўзал хислатлари барчамизга ўрнакдир. Ана шундай етук олимлардан бири Шайх Дўстмуҳаммад домла Турсундир. У киши 1938 йили Қашқадарё вилоятининг Деҳқонобод туманида туғилган. Домла дастлабки таълимни бобоси мулла Абдуллоҳ Охундан, сўнгра замонасининг етук уламолари муфтий Равшан ҳазрат, Маҳмуд домла, тошкентлик Лазгин домла, Душанбе шаҳар қозиси Абдурашид домла, Абдуллоҳ охундлардан Қуръон, тафсир, ҳадис, фиқҳ, ақида имларини олган.
Шайх Дўстмуҳаммад домла аллома Мавлавий Ҳиндистонийдан сабоқ олган. Шунингдек, Нақшбандия тариқати шайхи Ҳазрати Муҳаммад Шариф Ҳисорий, Шайх Абдуссалом Ғилоний, Ҳожи Муқимхон Эшон Ургутий, Абдусаломхон эшон, Шайх Миён Бўритош Нақшбандий, Шайх Аҳмаджон Махдум, Шайх Абдулҳай, Зиёвуддин Бобохон каби улуғ устозлардан иршод олиб, муршиди комил даражасига етган.
Дўстмуҳаммад домла илм олиш билан бирга уни халққа етказиш, маърифат тарқатишда ҳам фаол бўлган. Буюк фақих фаолияти давомида Денов шаҳридаги “Саййид ота” мадрасасида мударрислик қилиб, талабаларга фиқҳдан таълим берган. Шу билан бирга у киши олимларни эъзозлаган ва шогирдларини ҳам шунга тарғиб қилган. Давраларда бирор кишининг хатосини гапирмаган. Ҳаммани яхшилик билан тилга олар, динга, элга, бирдамликда хизмат қилиш кераклигини таъкидлаган. Янги диний адабиётлардан ҳар доим хабардор эди. Давраларда ҳамсуҳбатларини яхшиликка, китобхонликка чорлаган.
Бундан ташқари, Шайх Дўстмуҳаммад домла Шўрчи туманидаги “Домла Қосим” масжидининг бунёд этилишида ҳам ташаббускорлик кўрсатган ва кўп йиллар ушбу масжидга имом бўлган.
Дўстмуҳаммад домла замондош уламолар билан яқин алоқада бўлиб, улар билан суҳбатлар қилган. Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратлари ҳам у кишининг фиқҳий масалаларда етук уламо бўлганини эътироф этган.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Фароизни ўрганинглар ва уни одамларга ўргатинглар, у илмнинг ярмидир, у унутилади, у менинг умматимдан биринчи суғуриб олинадиган нарсадир” (Имом ибн Можа ривояти), деганлар.
Дўстмуҳаммад Турсун домла, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтганларидек, уммат орасидан илк бор кўтарилиб кетаётган фароиз, яъни мерос тақсимоти масаласида биринчилардан бўлиб ўзбек тилида 17 бобдан иборат “Мерос рисоласи” асарини ёзган. Китобда марҳумнинг мол-дунёси нималарга сарфланиши ва ундан кимлар мерос олиши оят ва ҳадислар асосида баён қилинган.
Инсонларни бир-бирларига нисбатан меҳр-муҳаббатли бўлишга ташвиқ қилган, ёшларни ҳамма вақт замона фитналарига аралашиб қолмасликларини тайинлаган. Динимиз ривожида домланинг саъй-ҳаракатлари самарасиз кетмади. Ўзидан кўплаб китоблар ва қўлёзмалар мерос қолдирди. Шайхнинг шогирдлари бугунги кунда ҳам домла бошлаб берган илм йўлини давом эттирмоқда.
Шайх Дўстмуҳаммад домла 2013 йилда оламдан ўтиб, Шўрчи туманидаги “Ҳошимхон эшонбобо” қабристонига дафн этилган. Айни кунда Музработ туманида у кишининг номи билан “Дўстмуҳаммад бобо” жоме масжиди фаолият юритмоқда.
Аллоҳ таоло домлани раҳматига олсин!
Акбар ШУКУРОВ,
Музработ тумани “Дўстмуҳаммад бобо”
жоме масжиди имом ноиби
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 