Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
06 Август, 2025   |   12 Сафар, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:52
Қуёш
05:23
Пешин
12:34
Аср
17:28
Шом
19:38
Хуфтон
21:02
Bismillah
06 Август, 2025, 12 Сафар, 1447

Ғафлатда қолманг! Жаннатдаги уйга, ҳаж ва умра савобига эга бўлинг

17.11.2017   10204   5 min.
Ғафлатда қолманг! Жаннатдаги уйга, ҳаж ва умра савобига эга бўлинг

ЗУҲО СЎЗИ ҚАНДАЙ МАЪНОНИ АНГЛАТАДИ?

Зуҳо сўзи – “чошгоҳ  вақти” деган маънони англатади. Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади: «Қасамёд этурман чошгоҳ вақти билан» (Зуҳо сураси, 1-оят).

ЗУҲО НАМОЗИ ҚАЧОН ЎҚИЛАДИ?

Бу намознинг вақти: қуёш чиққандан таҳминан ярим соат ўтиб, завол (қуёш оғишга келган вақт)га бир соат қолгунча давом этади.

 

ЗУҲО НАМОЗИ НЕЧА РАКАТ?

Зуҳо намози икки ракатдан ўн икки ракатгача ўқилади, энг афзали тўрт ракатдан ўқишдир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кўпроқ тўрт ракатдан ўқиганлар.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимки икки ракаат зуҳо намозини мунтазам ўқиса, гуноҳи денгиз кўпикларича бўлса ҳам, кечирилади”, дедилар (Имом Термизий, Имом Ибн Можа, Имом Аҳмад ривояти).

 

РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ ЗУҲО НАМОЗИНИ ҚАНДАЙ АДО ЭТАРДИЛАР?

Абу Саъид Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий саллоллоҳу алайҳи васаллам зуҳо намозини (баъзи кунлар) шундай (узлуксиз) ўқир эдиларки, биз ҳатто, энди бу намозни ҳаргиз тарк қилмайдилар, дердик. Баъзан эса шундай ўқимай ташлаб қўяр эдиларки, биз ҳатто, энди бу намозни ҳаргиз ўқимайдилар, дердик” (Имом Термизий, Имом Аҳмад ривояти).

 

РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВА САЛЛАМ ЗУҲО НАМОЗИДА ҚАЙСИ СУРАЛАРНИ ТИЛОВАТ ҚИЛГАНЛАР?

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам зуҳо намозида “Шамс” ва “Зуҳо” сураларини ўқир эдилар. 

 

ЗУҲО НАМОЗИНИНГ 5 ФАЗИЛАТИ

  1. Зуҳо намози - энг афзал садақа.

Абу Зарр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ҳар бирингиз бўғин ва суяклар устида тонг оттирганингиз учун бир садақа бор. Ҳар бир тасбеҳингиз – садақа. Ҳар бир тамҳид (Алҳамдулиллаҳ) – садақа, ҳар бир таҳлил (Ла илаҳа иллаллоҳ) – садақа, ҳар бир такбир – садақа, яхшиликка буюришингиз – садақа, ёмонликдан қайтаришингиз – садақа. Энди буларнинг ҳаммаси учун икки ракат зуҳо намоз ўқишингиз кифоя қилади”, дедилар (Имом Муслим ривояти).

 

  1. Зуҳо намози - Жаннатдан уй.

“Ким икки ракат зуҳо намози ўқиса, ғофиллардан деб ёзилмайди. Ким тўрт ракат зуҳо намози ўқиса, қаноатлилардан деб ёзилади. Ким олти ракат зуҳо намози ўқиса, у ўша кун учун унга кифоя қилади. Ким саккиз ракат зуҳо намози ўқиса, Аллоҳ таоло уни обидлардан деб ёзиб қўяди. Ким ўн икки ракат зуҳо намози ўқиса, у одам учун Аллоҳ жаннатда бир уй барпо қилади”.

 

  1. Зуҳо намози – Расули акрам соллаллоҳу алайҳи васалламнинг васиятлари.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Менга Халилим соллаллоҳу алайҳи васаллам уч нарсани васият қилганлар: ҳар ойда уч кун рўза тутмоқни; икки ракат чошгоҳ–зуҳо намоз ва ухлашимдан олдин витр ўқимоғимни” (Имом Бухорий, Имом Муслим, Имом Насоий ривояти).

  1. Зуҳо намози – Ҳаж ва умра савобига эга бўлиш.

Муоз ибн Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бомдодни жамоат билан ўқиса, сўнгра қуёш чиққунича Аллоҳни зикр қилиб ўтирса, кейин икки ракат намоз ўқиса, унинг учун ҳаж ва умранинг ажри тўлиқ, тўлиқ, тўлиқ берилади”, дедилар (Имом Термизий ривояти).

 

  1. Зуҳо намози – бой бўлишга сабаб.

Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Наждга қўшин жўнатдилар. Улар Нажддан кўплаб ўлжаларни қўлга киритиб, тез қайтишди. Қўшин билан Наждга бормаган бир киши: “Бундан олдин оз муддат ичида катта ўлжани қўлга киритиб қайтган тўдани кўрмадик”, деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларга оз муддат ичида булардан ҳам кўпроқ бойликни қўлга киритиб қайтган қавмнинг хабарини берайми? Улар бомдод намозини жамоат билан ўқиб, қуёш чиққунга қадар Аллоҳни зикр қилиб ўтирган, сўнг ортга қайтган қавм. Ана ўшалар тез ва катта ўлжа билан қайтган қавмдирлар”, дедилар.

Даврон НУРМУҲАММАД

тайёрлади

Мақолалар
Бошқа мақолалар

“Мен билмайман”

06.08.2025   1061   3 min.
“Мен билмайман”

Илмнинг қадр-қиммати барчамизга маълум. Илм сабабли Аллоҳ таоло Одамни фаришталардан афзал қилди. Илм сабабидан фаришталарга Одамга сажда қилишни буюрди. Аллоҳ таоло олимлар ва илм талабидагиларнинг мартабаларини юқорига кўтарди. У Зот бундай дея марҳамат қилади: «...Аллоҳ сизлардан иймон келтирган ва илм ато этилган зотларни (баланд) даража (мартаба)ларга кўтарур...»[1].

Муоз ибн Жабал розияллоҳу анҳу айтадилар: “Илм олинглар! Аллоҳ учун таълим олиш – Аллоҳдан қўрқишдир. Илм­ни дарс қилиш –  тасбеҳдир. Уни ўрганиш – ибодат, билмаганга ўргатиш – садақа, амал қилиш эса Аллоҳга яқинлашишдир”.

Илм сизнинг қадрингизни кўтаради ва илм орқали Аллоҳ таолога яқинлашиб борасиз. Абу Бакр Варроқ бу борада бундай дейди:

Илм ўз соҳибин кўтаргай юксак,
Хожа айлагайдир қулни-да шаксиз.
Ризолик йўли ҳам шул эрур демак,
Илмдан бошқаси абас, кераксиз.

Илм олувчи гўзал одоб-ахлоқ ила безанмоғи лозим. Умар розияллоҳу анҳу айтадилар: “Илм олинглар! Илм олар экансиз, сакинат ва ҳалимликни ҳам ўрганинг. Сиздан илм ўрганувчилар ҳам сизга нисбатан камтарин муносабатда бўлсинлар, сиз ҳам илм олаётган кишингизга тавозели бўлинг. Зулмкор олимлардан бўлманг. Сизларнинг илмингиз жаҳолат бирла турмас”.

“Мен билмайман” дейиш ҳеч қачон айб саналмайди. Алий ибн Абу Толиб розияллоҳу анҳу: “Қалбга роҳат берадиган энг гўзал нарса ҳақида савол сўрашганида, “Мен билмайман”, деб жавоб беришдир”, деганлар.

Ўрганган илмингизни одамлардан беркитманг. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мендан бир оят бўлса ҳам етказинглар”[2], деганлар.

Ўрганаётган нарсаларингизга беэътибор бўлиб одамларга етказмай юриш яхши эмас. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким илмни беркитса, Аллоҳ таоло қиёмат кунида унга оловдан бўлган юганни солади”, [3] деганлар.

Амал қилинмайдиган илмда хайр йўқ. Ундай одамнинг устига жилд-жилд китоблар ортилган эшакдан фарқи йўқ.

Убай ибн Каъб розияллоҳу анҳу бундай дейдилар: “Илм ўрганиб, унга амал қилинглар. Илм ила чиройли кўриниш учун илм ўрганманг. Умрингиз узоқ бўлса, ҳали шунақаларни кўрасиз, одамлар кийим кийиб безанганидек, одамлар илм олиб ўзларига оро берадилар”.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Имлни олимларга мақтаниш, у орқали эси паст, жоҳиллар билан талашиб-тортишиш ёки одамларнинг эътиборини ўзингизга қаратиш учун ўрганманг. Ким шундай қилса, у жаҳаннамдадир”[4], деганлар.


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1]  Мужодала сураси, 11-оят.
[2]  Имом Бухорий ривояти.
[3]  Ибн Ҳиббон, Имом  Ҳоким ва Имом Байҳақий ривояти.
[4]  Ибн Можа ривояти.