Яқинда «Жўйбори Калон» аёл-қизлар ислом билим юртида «Фиқҳ нима зарарли ва нима фойдали эканини билмоқ ва ўрганмоқдир» мавзуида давра суҳбати бўлиб ўтди. Фиқҳ фани мударрисаси Ҳуснигул Ҳалимова ташкиллаштирган давра суҳбатида 3-а ва 1-курс талабалари иштирок этди.
Давра суҳбатининг дастлабки босқичида иштирокчи талабалар фиқҳ илмининг тарихи, ривожи ва аҳамиятига доир масалаларни ёритиб беришди, фиқҳий мазҳабларга таърифлар бериб Ҳанафий мазҳаби, унинг йўлбошчиси Абу Ҳанифа раҳматуллоҳу алайҳ ҳазратларининг ҳаёти ва илмий фаолиятига алоҳида тўхталишди.
Бир неча жумбоқли фиқҳий масалалар тезкор савол-жавоб ва саҳна кўриниши тарзида намойиш этилди.
Билим юрти мудираси Шоира Шодиева давра суҳбатидан маънавий озиқ олганини, ҳар бир инсон фиқҳ илмини ўрганиб ҳаётга татбиқ этмоғи зарурлигини изҳор этди. Бошқа устозлар ҳам, шундай илмий мажлислар кўпроқ бўлса, нафақат талабалар балки устозларнинг ҳам илмий салоҳияти ошишини мамнуният билан эътироф этишди.
Бинобарин, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Динингизнинг энг хайрлиси осон ва қулай бўлгани, ибодатнинг хайрлиси эса фиқҳдир. Аллоҳга қилинган ибодатларнинг энг улуғи – динда фақиҳ бўлмоқ. Битта фақиҳ олим Шайтонни мингта обиддан кўпроқ даҳшатга солади”.
Фиқҳ илми – машаққат-у қийинчиликлардан нажот берувчи бир қўрғон!
Фиқҳ илми – яхшиликка етакловчи, тақвога бошловчи бебаҳо омилдир, дея давра суҳбати якунланди.
Мунира ХЎЖАЕВА,
«Жўйбори Калон» аёл-қизлар ислом билим юрти ўқитувчиси
“Ражаб” сўзи қандай маънони англатади?
– Араб тилидаги “ражаб” сўзи ўзбекчада “улуғлаш”, “ҳурматлаш” маъноларини ифода этади.
Ражаб ойи қандай ой?
– Ражаб ойи – Аллоҳ таоло уруш қилишни ҳаром қилган (зулқаъда, зулҳижжа, муҳаррам, ражаб) ойлардан биридир.
Ражаб ойининг қандай фазилатлари бор?
– Ражаб ойи баракали ва улуғ ой бўлиб, ундаги озгина яхши амал эвазига кўплаб ажру савоблар берилади. Ибодатлар ва дуолар ижобат бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Беш кеча борки, унда дуолар рад этилмайди: ражаб ойининг аввалги кечаси; шаъбон ойининг ярмидаги кеча; жума кечаси; фитр куни кечаси ва қурбонлик кечаси” (Ибн Асокир ривояти).
Ражаб ойини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказганлар?
– Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ражаб ойида рўза тутганлар. Усмон ибн Ҳакимдан ривоят қилинади: “Саъид ибн Жубайрдан ражаб ойида турганимизда ражаб рўзаси ҳақида сўрадим. У: “Ибн Аббоснинг: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам рўза тутар эдилар, ҳатто оғизларини очмасалар керак, дер эдик. Оғизлари очиқ бўларди, ҳатто рўза тутмасалар керак, дер эдик”, деяётганини эшитганман”, деди”.
– Ражаб ойи кирганда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳумма барик лана фи ражабин ва шаъбана ва баллиғна рамазона” (Аллоҳим, ражаб ва шаъбон ойларида бизларга барака ато қилгин ва бизларни рамазон ойига етказгин!”) деб дуо қилганлар (Имом Байҳақий ва Имом Тобароний Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилган).
Уламолардан бири: “Ражаб шамолга, шаъбон булутга, рамазон ёмғирга ўхшайди. Кимки ражаб ойида экин экмаса, шаъбон ойида уни суғормаса, рамазон ойида қандай ҳосил олади?” деган.
Шундай экан, рамазонда олажак ҳосилимиз мўл бўлмоғи учун Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ўрнак олган ҳолда ражаб ойида кўпроқ солиҳ амаллар билан бирга астойдил дуолар қилишни ҳам унутмайлик!
Ғафлатда қолмайлик, азизлар, вақт ғанимат, умр бевафо!
Даврон НУРМУҲАММАД