Аввалроқ, Ўзбекистон мусулмонлар идорасининг мажлислар залида “Йил имоми-2017” кўрик танловининг Республика босқичи бошлангани ҳақида хабар берган эдик.
Танлов иштирокчилари рақамлар солинган конвертни олиб, берилган саволларни жавоб беришни бошлашди. Имом-хатиблар қўйидаги кетма-кетликда саволларга жавоб беришмоқда.
Тошкент вилояти Қибрай тумани “Саъдулла ота” жоме масжиди имом-хатиби Мирҳамидов Обиджон.
Хоразм вилояти Гурлан тумани “Жайх Жалолиддин Гургоний бобо” жоме масжиди имом-хатиби Қурбанбаев Музаффар.
Сирдарё вилояти Янгиер шаҳар “Абдуқаҳҳор хожи” жоме масжиди имом-хатиби Асланбаев Хуршид.
Фарғона вилояти Олтиариқ тумани “Оқ масжид” жоме масжиди имом-хатиби Исақов Абдутолиб.
Тошкент шаҳри Шайхонтоҳур тумани “Оқилон” жоме масжиди имом-хатиби Исомиддин Ахроров.
Наманган вилояти Наманган шаҳар “Шодибек” жоме масжиди имом-хатиби Нуриддинов Муҳаммад.
Самарқанд вилояти Пастдарғом тумани “Ошиқ ота” жоме масжиди имом-хатиби Каримов Азимхон.
Қашқадарё вилояти Шаҳрисабз шаҳри “Янги қишлоқ” жоме масжиди имом-хатиби Жумаев Алишер.
Андижон вилояти Қўрғонтепа тумани “Рамазон қори” жоме масжиди имом-хатиби Даврон Темиров.
Бухоро вилояти Бухоро шаҳри “Волидаи Абдуазизхон” жоме масжиди имом-хатиби Қудратов Зариф.
Жиззах вилояти Шароф Рашидов тумани “Яккақайрағоч” жоме масжиди имом-хатиби Оролов Усмон.
Навоий вилояти Нурота тумани “Чил устун” жоме масжиди имом-хатиби Мўбинов Жамолиддин.
Қорақалпоғистон Республикаси Қораузак тумани “Идрис эшон” жоме масжиди имом-хатиби Идрисов Озод.
Сурхондарё вилояти Бойсун тумани “Қадимий Дарбанд” жоме масжиди имом-хатиби Алимов Ўрол.
Мазкур имом-хатиблар қуйидаги йўналишлардаги саволларга жавоб беришмоқда:
Ўз навбатида ҳакамлар иштирокчиларининг касб-маҳоратлари ва билим савияларини тўла билиш мақсадида, қўшимча саволлар беришмоқда.
Иштирокчиларни қўллаб-қувватлаб туринг ва бизни кузатишда давом этинг.
Савол: Chatgpt (сунъий интеллект) орқали диний саволларимизга жавоб олсак бўладими, шу жавобларга амал қилсак бўладими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Йўқ, бу жоиз эмас. Тўғри, Chatgpt платформаси айрим соҳаларда инсонларга фойда бермоқда. Аммо диний саволларга тўғри жавоб беришга ожизлик қилади. Чунки у ҳам инсон омили томонидан ишлаб чиқилган бир маҳсулот. Қолаверса, баъзан саволларга тахминий жавоблар, ҳатто бу масала фалон китобда бор деб, арабий иборалар ҳам бериши мумкин. Лекин у келтирган иборалар на у айтган китобда ва на бошқа фиқҳий манбаларда учрамайди. Шу боис шаръий масалаларга аҳли илм, мутахассисларга мурожаат қилиш орқали ечим топиш даркор. Аллоҳ таоло ояти каримада бундай марҳамат қилган:
فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
“Агар билмайдиган бўлсангиз, зикр аҳлидан сўрангиз!” (Анбиё сураси, 7-оят).
Мусулмон одам бирор нарсани билмай қолса, уни биладиган кишидан, ўша соҳанинг «зикр аҳли»дан ўрганиши лозим бўлади. Шундай экан, эътиқод ва дину-диёнатга тегишли нарсаларни ҳам шу соҳанинг билимдонларидан сўраш талаб этилади. Буюк тобеий Ибн Сирин раҳимаҳуллоҳ бундай деганлар:
إن هذا العلم دين فانظروا عمن تأخذون دينكم. رواه مسلم
“Албатта, бу илм диндир. Бас, динингизни кимдан олаётганингизга қаранглар” (Имом Муслим ривояти).
Мазкур иборанинг шарҳида Мулла Али Қори раҳимаҳуллоҳ бундай деганлар:
“Бу илм” сўзидан мурод Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам умматга олиб келган Қуръони карим ва ҳадиси шарифдан иборат бўлган таълимотдир. Уни ишончли ва адолатли зотлардан олмоқдамисиз ёки йўқ, шунга назар солинглар, яъни қаердан, кимдан илм олаётгангизни аниқ билинглар”. (“Мирқотул мафотиҳ” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.