Маккаи мукаррамадаги Масжидул Ҳаром масжиди махсус хавфсизлик хизмати вакили Самиҳ Суламининг айтишича, Зам-зам қудуғига туташган минтақалардаги янги объектларни ишга тушириш лойиҳасини бошлаш ва тавоф майдонидаги кенгайтириш ишларини якунига етказиш доирасида тавоф майдонининг катта бўлаги қисқартирилди. Натижада ҳаж ва умра хавфсизлик хизмати лойиҳани бажариш жараёнида тавоф майдонида издиҳомнинг олдини олиш ҳамда зиёратчиларнинг хавфсизлиги ва соғлигига аҳамият қаратиш мақсадида бир қатор зарур чораларни кўриб, режа тузишди. Ушбу режага кўра, тавофга кириш йўли Подшоҳ Фаҳд эшигига олиб келувчи ер ости йўлларидан эскалатор воситасида Ҳарами шарифга кириш йўли орқали амалга оширилади. Зиёратчилар тавоф майдонидан саъй майдонига Фатҳ эшигидаги йўлак орқали ўтишади. Тавоф майдонидан фойдаланишга фақат умра зиёратчилари учун рухсат берилади. Ҳозирда ер қавати ва биринчи қаватдаги тавоф айланаси майдончаси умра зиёратчилари учун тайёрлаб қўйилди.
Самиҳ Сулами байтуллоҳ зиёратчиларини ўз саломатликларини муҳофаза этишлари учун хавфсизлик масъуллари билан ҳамкорлик қилишга ва тегишли кўрсатмаларга риоя этишга чақирди.
Халқаро алоқалар бўлими ходими
Илёс АҲМЕДОВ
тайёрлади
Набий алайҳиссаломнинг туғилишлари фил йилида (яъни Абраҳа Маккага юриш қилиб, Каъбаи муаззамани вайрон қилмоқчи бўлган йил)да содир бўлган. Дунёга келишлари эса Рабиъул аввал ойининг ўн иккинчиси душанба кунига тўғри келади.
У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам етим ҳолда дунёга келганлар. Чунки оналари Омина икки ойлик ҳомиладор чоғида оталари Абдуллоҳ вафот этган. Шу билан боболари Абдулмутталибнинг қармоғида қолганлар.
Аллоҳ таолонинг расулидек улуғ зот етим ҳолда дунёга келиши, кўп ўтмай оналарию бобосидан ҳам айрилиши тасодифий ҳодиса эмас. У зот алайҳиссалом ҳаётининг илк кунлариданоқ ота тарбиясидан, бироз ўтгач она меҳридан ҳам маҳрум бўлиб улғайди.
Албатта, Аллоҳ таоло Ўзининг набийсини мана шу ҳолда улғайишини ихтиёр этди. Бунда кўплаб ҳикматлар бор. Ушбу ҳикматларнинг энг муҳими:
Аллоҳ таоло Ислом динини ботилга чиқариб инсонлар қалбига Муҳаммад бу даъвати ва рисолатини (чақириқ ва вазифа) ёшлик чоғидан ота ва бобосидан ўрганган деб турли шубҳаларни солувчиларга бирорта ҳам йўл қолдирмади. Зеро, боболари Абдулмутталиб қавмининг энг пешвоси ва бошлиғи эди.
Аллоҳ таолонинг ҳикмати динни ботилга чиқарувчиларга бу тарафдан бирорта ҳам йўл қолдирмади. Ҳатто, Ўз расулини энг ёшлик вақтиданоқ ота-онаси ҳамда бобосидан ҳам ажратиб улғайтирди. Балки, Аллоҳ набийсини Ҳалима розияллоҳу анҳонинг қўлига топшириб, барча оила аъзоларидан йироқда тарбия қилди. Боболари вафот этгач ҳижратдан уч йил аввалгача амакилари Абу Толибнинг ҳимоясида яшадилар.
Аллоҳнинг ҳикматининг мукаммаллигидан бири Набий алайҳиссаломнинг амакилари Абу Толибнинг иймон келтирмагани бўлди. Токи бу даъват ишига амакиси дебоча вазифасида бўлган деган фикр келмасин ва бу оилавий ва бошлиқлик ишига айланиб, пайғамбарлик эмас деган тушунча пайдо бўлмаслиги учун.
Солиев Элёрбек Муҳаммад Мусо ўғли,
“Файзуллахўжа ўғли Муродхожи” жоме масжиди имом-ноиби.