Узум — фойдали витаминлар ва минераллар хазинасидир. Унинг таркибида С витамини, А, РР, Н витаминлари, В группасига кирувчи витаминлар, шунингдек К витамини мавжуд.
Шунингдек, узумда натрий, кальций, темир, фосфор, бор, фтор, никель, марганец, цинк ва кўпгина бошқа фойдали металларни, минералларни ва бир қатор нодир фойдали моддаларни учратиш мумкин. Бундан ташқари, узум таркибида саратон касаллиги пайдо бўлишига қаршилик кўрсатувчи фитостерин деб номланувчи модда мавжуд. Яна унинг таркибида антиоксидант таъсир кўрсатувчи органик кислоталар, фойдали озуқавий тўқималар, шунингдек, илмий тилда флавоноидлар ва моносахаридлар деб номланувчи инсон организми учун фойдали моддалар мавжуд.
Агар зерикарли рақамлар билан ифодаланадиган тилда айтиладиган бўлса, олимлар томонидан узумда икки юз хилга яқин фойдали моддалар мавжудлиги аниқланган.
Шунингдек, узум уруғи ҳам инсон учун фойдали, унда хушбўй моддалар, фитостеринлар ва эфир мойлари бор.
Узум иммунитетни ва юрак мускулларини мустаҳкамлайди, томирларни кенгайтиради ва бош оғриғини бартараф этишда ёрдам беради. Узум қон таркибидаги холестерин миқдорини камайтиради, ични юргизади.
Узумнинг озуқавий қуввати
Узум парҳез меваси эмас, шунинг учун уни истеъмол қилиш меъёрида бўлиши лозим. Унинг озуқавий қуввати 100 грам мевасида (унинг навига қараб) 45 дан 63 ккал гачани ташкил этади. Албатта унинг озуқавий қуввати баланд эмас, лекин унинг иштаҳа очиш хусусияти кучли бўлганидан, кўпроқ овқат истеъмол қилишга сабабчи бўлади.
Узум нимаси билан зарарли?
Барчамизга маълумки, ҳар бир фойдали нарсанинг зарарли томони ҳам бўлиши мумкин. Узумнинг баъзи кишилар учун асосий камчилиги таркибида қанд моддаси миқдори жуда баландлигидадир. Узумни семириш, қандли диабет, ошқозон яраси, кариес касалликларида истеъмол қилиш мақсадга мувофиқ эмас. Шунингдек, уни истеъмол қилишдан қонни суюлтириш мақсадида дори-дармон истеъмол қилаётганда ҳам ўзини тийиш тавсия этилади.
Жалолиддин Нуриддинов
Манба: hronika.info
Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг муҳаббати
Буюк саҳобий Абу Бакр розияллоҳу анҳу бундай дейдилар: “Биз ҳижратда эдик. Мен жуда чанқаб турган эдим. Озгина сут олиб келиб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга узатдим ва: “Ё Аллоҳнинг Расули, ичиб олинг”, дедим. Расулуллоҳ ичдилар-у, менинг чанқоғим қонди”.
Бу гаплар айнан ҳақиқат. Абу Бакр розияллоҳу анҳу чин дилдан шундай дедилар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ичдилар ва Абу Бакр розияллоҳу анҳунинг чанқоқлари қонди. Бу муҳаббатнинг гўзаллигини ҳис қила оляпсизми? Бу ўзгача, хос бир муҳаббатдир...
Савбон розияллоҳу анҳунинг муҳаббати
Пайғамбар алайҳиссалом дастёрлари Савбон розияллоҳу анҳунинг олдида кун давомида бўлмадилар. Набий алайҳиссалом қайтиб келганларида Савбон розияллоҳу анҳу у зотга қараб: “Эй Аллоҳнинг Расули, мени ёлғиз ташлаб кетдингиз”, деди-да, йиғлаб юборди. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Шунга йиғлаяпсанми?” – дедилар. Савбон розияллоҳу анҳу: “Йўқ, Расулуллоҳ! Лекин жаннатда сизнинг ва ўзимнинг мартабамни ёдга олиб қўрқиб кетдим. Аллоҳ таолонинг мана бу ояти эсимга тушди: «Кимда-ким Аллоҳ ва Пайғамбарга итоат этса, ана ўшалар Аллоҳнинг инъомига эришган зотлар, яъни, пайғамбарлар, сиддиқлар, шаҳидлар ва солиҳ кишилар билан биргадирлар. Улар эса энг яхши ҳамроҳлардир»[1]. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Хурсанд бўлавер! Сен ҳам ўзинг муҳаббат қўйганлар билан биргасан”, дедилар.
Савод ибн Ғозийянинг муҳаббати
Савод ибн Ғозийя Уҳуд ғазоти кунида қўшиннинг марказида турарди. Набий алайҳиссалом қўшинга қарата: “Сафларни ростланглар, тўғри туринглар!” – дедилар. Қараб борар эканлар Набий алайҳиссалом Савод розияллоҳу анҳунинг тўғри турмаганини кўриб: “Ростлангин, эй Савод!” – дедилар. Саҳобий: “Хўп”, деди-ю, бироқ тўғирланмасдан тураверди. Пайғамбар алайҳиссалом у томонга яқинлашиб, қўлларидаги мисвоклари билан саҳобийнинг биқинига ниқтаб: “Савод, тўғри тургин!” – дедилар. Савод: “Оғриттингиз, Расулуллоҳ! Аллоҳ таоло сизни ҳақ ила юборган бўлса, энди мен сиздан ўч олишим учун имкон беринг”, деди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом қоринларини очиб: “Қасосингни олвол, Савод”, дедилар. Савод розияллоҳу анҳу эгилиб қоринларини ўпа бошлади ва: “Ё Аллоҳнинг Расули, бугун шаҳидлик кунидир, шунинг учун ҳам охирги онларимда танам сизнинг муборак танангизга тегиб қолишини хоҳладим”, деди.
Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Минбар ясалмасидан аввал Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам хурмонинг танасига суяниб хутба қилар эдилар. Бир муддат ўтиб, минбар жойлаштирилганидан сўнг Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам минбарга кўтарилдилар. Шунда ўша хурмо танасидан (ёш боладай) ўксик овоз чиқди. Уни, ҳатто биз ҳам эшитдик. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам келдилар-да, унга қўлларини теккиздилар. Зум ўтмай у тинчиб қолди” (Имом Бухорий ривояти).
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Нисо сураси, 69-оят.