Улуғ ой - Рамазон ойининг охирги кунларида турибмиз. Бу ойнинг файзли, футуҳли кунлари ва тунларидан унумли фойдаланишимиз лозим.
Баъзи аёлларимиз рамазон рўзасини тутса-да, охирги ўн кунликда бепарво бўлишади. Чунки улар ҳайит айёмига тайёргарликни бошлаб юборишади. Кимдир ҳайитга янги кийим олиш, кимдир ширинликлар пишириш ташвишида улуғ кунларни бесамар ўтказиб юборади. Қиз узатилган, келин тушган хонадонларда ҳайитга алоҳида тараддуд кўрилади. Айниқса, қиз узатган оналар қизининг келин бўлиб тушган хонадонига қутилар ва тоғораларда пишириқлар, сархил мевалар, ширинликлар юбориб дастурхон тўкин бўлишига ҳаракат қилишади. Келинлар ҳайит кунлари қайнона, қайнэгачи-қайнисингилларини хурсанд қилиш, меҳмонларни кўнглини олиш, уларни келинсалом билан кутиб олиш ташвишида бўлишади. Буларнинг барчаси албатта келинликнинг зийнати, миллий урф-одатларимиз сирасига киради. Лекин ҳар нарсада ҳам меъёр бор. Ҳайит риёкорлик, исрофгарчиликда кимўзарчилик байрами эмас, балки саховат, яхшилик, меҳр-оқибат айёмидир.
Ҳадиси шарифларда исрофгарчиликдан қайтарилиб, тежамкорликка тарғиб ва ташвиқ этилади:“Аллоҳнинг ноз-неъматларидан ҳоҳлаганча еб-ичинглар, хайр-эҳсон қилинглар, кийиниб ясанинглар, лекин исрофгарчилик ва манманликка йўл қўймангизлар!” (Имом Аҳмад, Насаий, Ибн Можжа ривоятлари).
Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг “Тўй, маросим ва маъракаларни меъёрида ўтказиш ҳақида фатво”сида, янги келин тушган хонадонда бўладиган ҳайит маросимларини ихчам тарзда, фақат қариндошлар билан бир кунгина ўтказиш ҳақида таъкидлаб ўтилган.
Опа-сингилларимиз Рамазон ойининг сўнгги кунларида исрофгарчиликка ружу қўйиш ўрнига, ихлос ила Қуръон тиловати, ибодат, истиғфор, яхшилик, хайр-саховат қилиб ўтказишса икки дунё саодатига эришишади. Зеро, Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг Нисо сураси 114-оятида шундай марҳамат қилади: “Уларнинг кўпгина шивир-шивирларида - садақа беришга ёки эзгуликка буюришга ёҳуд одамлар ўртасини ислоҳ қилишга буюрмаган бўлса – яхшилик йўқдир. Кимда-ким Аллоҳ ризоси учун шуни қилса, унга улкан мукофот беражакмиз”.
М.Абдуллаева,
ЎМИ мутахассиси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
الوَاحِدُ
67. Ал-Ваҳид.
Ягона, битта. У зот зотида ҳам, сифатларида, ишларида ҳам ягонадир.
الصَّمَدُ
68. Ас-Сомад.
Ҳеч кимга ҳожати тушмайди, барчанинг ҳожати Унга тушади.
القَادِرُ
69. Ал-Қодир.
Чексиз қудрат соҳиби. У зот ҳар бир нарсага қодирдир. Ҳар бир иш унга осондир.
المُقْتَدِرُ
70. Ал-Муқтадир.
Жуда ҳам қудратли.
المُقَدِّم
71. Ал-Муқаддим.
Олдинга сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани хоҳлаган шахс ва нарсасидан олдинга суради.
المُؤَخِّر
72. Ал-Муаххир.
Орқага сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани, хоҳлаган шахс ва нарсасидан орқага суради.
الأَوَّلُ
73. Ал-Аввал.
У ҳамма нарсадан аввал, яъни, барча мавжудотлар йўқлигида Аллоҳ бор эди.
الْآَخِرُ
74. Ал-Охир.
Ҳамма нарса йўқ бўлиб кетганда ҳам, Унинг ўзи қолади.
الظَّاهِرُ
75. Аз-Зоҳир.
Унинг мавжудлиги ошкор, очиқ-ойдиндир. У ҳамма нарсадан зоҳир-устундир.
الْبَاطِنُ
76. Ал-Ботин.
Кўзлар кўролмайдиган; барча яширин нарсаларни билувчи.
77. Ал-Волий.
Барча нарсани бошқарувчи. Ҳимоя қилувчи
المُتَعَالِي
78. Ал-Мутаъолий.
Қудрати, улуғлиги ҳар нарсадан улуғ; ҳар нарсани бўйсундирувчи
البَرُّ
79. Ал-Барр.
Яхшилик қилувчи.
التَّوَابُ
80. Ат-Таввоб.
Бандаларни тавбага йўлловчи ва уларнинг тавбасини қабул қилувчи.
المُنْتَقِم
81. Ал-Мунтақим.
Золим ва осийларни жазоловчи.
العَفُوّ
82. Ал-Афувв.
Афв қилувчи.
الرَّؤُوفُ
83. Ар-Раъуф.
Ўта меҳрибон.
مَالِك المُلْك
84. Моликул мулк.
Коинотдаги барча мулкнинг ягона эгаси.
ذُو الجَلاَل و الأِكرَام
85. Зул жалол вал икром.
Коинотдаги барча мулкнинг танҳо эгаси.
المُقْسِط
86. Ал-Муқсит.
Адолати ила мазлумларга нусрат ва золимларга жазо берувчи.
الجَامِع
87. Ал-Жомиъ.
Одамларни қиёмат куни жамловчи.
الغَنِيُّ
88. Ал-Ғаний.
Беҳожат. Унинг ҳеч кимга ва ҳеч нарсага ҳожати тушмайди.
المُغْنِي
89. Ал-Муғний.
Беҳожат қилувчи. У зот ўз бандаларидан хоҳлаганини беҳожат қилиб қўяди.
المَانِع
90. Ал-Мониъ.
Хоҳлаган бандасини бойликдан маҳрум этувчи. Асрагувчи.
الضَّار
91. Аз-Зорр.
Хоҳлаганига зарар қилувчи.
النَّافِع
92. Ан-Нофиъ.
Манфаат берувчи.
النُّور
93. Ан-Нур.
Мунаввар, нурли этувчи.
الهَادِى
94. Ал-Ҳодий.
Ҳидоят қилувчи.
البَدِيع
95. Ал-Бадийъ.
Нарсаларни йўқдан яратувчи
البَاقِي
96. Ал-Боқий.
Мангу, боқий қолувчи. У доимий бордир.
الوَارِثُ
97. Ал-Ворис.
Мавжудотлар йўқ бўлганда ҳам боқий қолувчи Зот.
الرَّشِيد
98. Ар-Рошийд.
Тўғри йўлга йўлловчи.
الصَّبُور
99. Ас-Собур.
Ўта сабрли. Гуноҳкорларни азоблашга шошилмайди.
Даврон НУРМУҲАММАД