Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
26 Ноябр, 2024   |   25 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:01
Қуёш
07:24
Пешин
12:15
Аср
15:15
Шом
16:59
Хуфтон
18:17
Bismillah
26 Ноябр, 2024, 25 Жумадул аввал, 1446

Рўзадор ҳолингизда ёмон сўзларни гапирманг

22.06.2017   86566   5 min.
Рўзадор ҳолингизда ёмон сўзларни гапирманг

Мана, муборак Рамазон ойининг учинчи даҳаси ниҳоясида турибмиз. Ушбу ойлар султонининг фазилатларини юрак-юрагимиздан ҳис қилмоқдамиз. Имкон борича яхшилик қилишга, савоблардан кўпроқ олиб қолишга интиламиз. Чунки, бу ойдаги кичиккина қилган яхшилигимиз ҳам кўплаб савоб ва ажрларга сабаб бўлади. Бунга эса, бир ривоятдаги ҳадиси шариф далил бўлади: “Одам боласининг ҳамма амали (савоби) кўпайтириб берилур. Бир яхшиликка унинг ўн мислидан то етти юз баробаригача. Аллоҳ азза ва жалла: “Магар рўза Мен учундир. Унинг мукофотини Мен берурман. У (Одам боласи) шаҳвати ва таомини мен учун тарк қилур”.

Рўза тутиш жараёнида бир нечта муҳим жиҳатларга эътибор қаратиш жоиз. Улар: ният қилиш, оғизни беркитиш ва очиш вақтларини  билиш, саҳарликдан ифторгача рўзани бузадиган амаллардан ўзини сақламоқликдир.

Оламлар сарвари саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Саҳарлик қилинг. Чунки саҳарликда барака бордир”, деб марҳамат қилганлар. Ушбу ҳадисга кўра, саҳарлик билан рўза тутиш фазилатли экани таъкидланмоқда.

Рўза тутиш орқали инсонлар жуда кўп наф кўришлари мумкин. Хусусан, киши рўза тутганида ҳамиша “Аллоҳ кўриб турибди” деган фикр билан юради. Ёмонликлардан чекинади, жисмонан ва руҳан покланади. Қалбида меҳр мурувват ҳислари орта бошлайди. Бир ҳадиси шарифда шундай дейилади: “Рўзадор ҳолингизда ёмон сўзларни гапирманг ва жаҳл отига минманг”. Демак рўза тутиш орқали нафақат жисмимиз, балки руҳларимиз ҳам покланар экан. Қолаверса, рўзадорнинг дуолари ижобат этилиши манбаларда таъкидланади. Айниқса, ҳадисда келтирилганидек: “Рўзадорнинг ифтор пайтида қилган дуоси рад қилинмайди”.

Рўза тутиш жараёнида яна бир жиҳат борки, у орқали Аллоҳ таолонинг нақадар буюк ва меҳрибон эканлигини кўришимиз мумкин: рўзадор унутиб еб ичиб қўйиши ҳам бир фазилат ҳисобланар экан. Аслида ибодатда унутишга йўл қўйиш яхши эмас. Аммо рўзадорнинг унутиши ҳам унга Яратганнинг икроми, инояти ва фазлу марҳаматининг нишонаси бўлар экан. Деярли барча саҳиҳ тўпламларда келтирилган, Aбу Ҳурaйрa розияллоҳу анҳудaн ривoят қилинган ҳадисда Нaбий (а.с.) шундай марҳамат қиладилар: «Агар рўзадор одам эсда йўқ еб-ичиб қўйсa, рўзaсини тугал қилсин. Чунки уни Aллoҳ тaoмлaнтирибди ва суғорибди». Чиндан ҳам, ислом дини енгиллик ва меъёр устида барпо этилган.

Шунингдек бир суннат борки у мусулмонларини янада яқин бўлишига сабаб бўлади. У ҳар кечда ўқиладиган таровеҳ номозидир. Таровеҳ сўзининг маъноси- роҳат, тин олиш, ором олиш деганидир. Ўзбекистон мусулмонлари ҳам бу ҳикматдан бебахра бўлмадилар. Мамлакатимизнинг тобора чирой очиб бораётган минглаб масжидларида таровеҳ ибодатлари ва Қуръон хатмлари чиройли кўринишда адо этилади. Бу билан инсонлар орасида меҳр оқибат ришталари янада мустаҳкамланади.

Яна бир ҳадиси муборакда эса, шундай келтирилади: “Эй Аллоҳнинг Расули, менга Аллоҳ манфаат берадиган ишни амр қилинг”, деб сўрашганида, у зот: “Рўзани лозим тут, унинг ўхшаши йўқдир”, дея жавоб берганлар. Дарҳақиқат, Рамазон ойи бемисл манфаатлар ва мукофотлар ойи, рўза чексиз савоб ҳамда яхшиликлар омили бўлгани учун ҳам унинг такрори йўқ. Бу ойни савоб умидида рўза тутиб, яхшилик ва эзгу амаллар билан ўтказган инсон Аллоҳнинг хазинасидаги барча яхшиликларга эришган, Уни рози қилган ва бебаҳо инъомларга етишган бўлади.

Зотан, Пайғамбаримиз (с.а.в.) шундай марҳамат қилганлар: “Агар умматларим Рамазон ойининг шарафини билганларида эди йил ўн икки ой Рамазон бўлишини орзу қилар эдилар, чунки уларнинг тоати мақбул, дуолари мустажоб, гуноҳлари мағфират этилиб, Жаннат рўзадорларга муҳтож бўлади”.

Расулуллоҳ (с.а.в.) Рамазон арафасидаги хутбаларида шундай марҳамат қилганлар: “Эй инсонлар, буюк ва муборак ой сизларга яқинлашмоқда. Аллоҳ таоло,  у ой рўзасини фарз, тунларидаги ибодатни суннат қилди... У ой сабр ойидир. Сабрнинг савоби жаннатдир.  У кўмак ва ёрдам ойидир. У ойда мўминнинг ризқи кўпайтирилади. У ойда ким бир рўзадорга ифторлик берса, гуноҳларига мағфират бўлади. дўзах ўтидан ўзини қутқаради ва рўзадорнинг ажридек ажрга эга бўлади. Рўзадорнинг ажридан ҳеч нарса камаймайди. Шунда саҳобалар, «Ё Расулаллоҳ, рўзадорга ифтор беришга ҳар биримиз ҳам қодир эмасмиз», дедилар. Бунга жавобан, Расули акрам (с.а.в.): «Рўзадорга бир хурмо ё бир қултум сув ё айрон билан ифтор берган кишига Аллоҳ таоло бу савобни беради» дедилар.

Ушбу ҳадиси шариф Рамазон ойида турган ҳар бир мусулмонни бефарқ қолдирмаса керак. Бинобарин, барака ва имон палласи Рамазоннинг фазилатлари фақат шунинг ўзи эмас, уларни санаб адоғига етиш мушкулдир.

 

Манбалар асосида “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти мудир муовини А.Ғаниев тайёрлади.

Рамазон
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (3-мақола)

25.11.2024   1002   4 min.
Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (3-мақола)

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

الوَاحِدُ

67. Ал-Ваҳид.

Ягона, битта. У зот зотида ҳам, сифатларида, ишларида ҳам ягонадир.


الصَّمَدُ

68. Ас-Сомад.

Ҳеч кимга ҳожати тушмайди, барчанинг ҳожати Унга тушади.


القَادِرُ

69. Ал-Қодир.

Чексиз қудрат соҳиби. У зот ҳар бир нарсага қодирдир. Ҳар бир иш унга осондир.


المُقْتَدِرُ

70. Ал-Муқтадир.

Жуда ҳам қудратли.


المُقَدِّم

71. Ал-Муқаддим.

Олдинга сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани хоҳлаган шахс ва нарсасидан олдинга суради.


المُؤَخِّر

72. Ал-Муаххир.

Орқага сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани, хоҳлаган шахс ва нарсасидан орқага суради.

 

الأَوَّلُ

73. Ал-Аввал.

У ҳамма нарсадан аввал, яъни, барча мавжудотлар йўқлигида Аллоҳ бор эди.


الْآَخِرُ

74. Ал-Охир.

Ҳамма нарса йўқ бўлиб кетганда ҳам, Унинг ўзи қолади.

 

الظَّاهِرُ

75. Аз-Зоҳир.

Унинг мавжудлиги ошкор, очиқ-ойдиндир. У ҳамма нарсадан зоҳир-устундир.


الْبَاطِنُ

76. Ал-Ботин.

Кўзлар кўролмайдиган; барча яширин нарсаларни билувчи.

 

77. Ал-Волий.

Барча нарсани бошқарувчи. Ҳимоя қилувчи


المُتَعَالِي

78. Ал-Мутаъолий.

Қудрати, улуғлиги ҳар нарсадан улуғ; ҳар нарсани бўйсундирувчи


البَرُّ

79. Ал-Барр.

Яхшилик қилувчи.


التَّوَابُ

80. Ат-Таввоб.

Бандаларни тавбага йўлловчи ва уларнинг тавбасини қабул қилувчи.


المُنْتَقِم

81. Ал-Мунтақим.

Золим ва осийларни жазоловчи.


العَفُوّ

82. Ал-Афувв.

Афв қилувчи.


الرَّؤُوفُ

83. Ар-Раъуф.

Ўта меҳрибон.


مَالِك المُلْك

84. Моликул мулк.

Коинотдаги барча мулкнинг ягона эгаси.


ذُو الجَلاَل و الأِكرَام

85. Зул жалол вал икром.

Коинотдаги барча мулкнинг танҳо эгаси.


المُقْسِط

86. Ал-Муқсит.

Адолати ила мазлумларга нусрат ва золимларга жазо берувчи.


الجَامِع

87. Ал-Жомиъ.

Одамларни қиёмат куни жамловчи.


الغَنِيُّ

88. Ал-Ғаний.

Беҳожат. Унинг ҳеч кимга ва ҳеч нарсага ҳожати тушмайди.


المُغْنِي

89. Ал-Муғний.

Беҳожат қилувчи. У зот ўз бандаларидан хоҳлаганини беҳожат қилиб қўяди.


المَانِع

90. Ал-Мониъ.

Хоҳлаган бандасини бойликдан маҳрум этувчи. Асрагувчи.


الضَّار

91. Аз-Зорр.

Хоҳлаганига зарар қилувчи.


النَّافِع

92. Ан-Нофиъ.

Манфаат берувчи.


النُّور

93. Ан-Нур.

Мунаввар, нурли этувчи.


الهَادِى

94. Ал-Ҳодий.

Ҳидоят қилувчи.

البَدِيع


95. Ал-Бадийъ.

Нарсаларни йўқдан яратувчи

البَاقِي


96. Ал-Боқий.

Мангу, боқий қолувчи. У доимий бордир.


الوَارِثُ

97. Ал-Ворис.

Мавжудотлар йўқ бўлганда ҳам боқий қолувчи Зот.


الرَّشِيد

98. Ар-Рошийд.

Тўғри йўлга йўлловчи.


الصَّبُور

99. Ас-Собур.

Ўта сабрли. Гуноҳкорларни азоблашга шошилмайди.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар