13 Феврал, 2025, 14 Шаъбон, 1446
13 Феврал, 2025, 14 Шаъбон, 1446
Аллоҳ таоло Жаннат неъматларини қўлга киритиш йўлида мусобақалашишга буюриб, бундай марҳамат этади: «Бас, мусобақачилар шу (неъматлар) йўлида мусобақа қилсинлар!» (Мутаффифун, 26).
Бошқа бир оятда: «Раббингиздан (бўлувчи) мағфиратга ва кенглиги осмонлару Ерга тенг, тақводорлар учун тайёрлаб қўйилган жаннат сари (солиҳ амаллар қилиш билан) шошилингиз!» (Оли Имрон, 133).
Мусобақада кучли рақиблар кўп экан! Негаки, шошилиш кераклиги алоҳида фармойиш билан таъкидланмоқда! Мусобақа шартлари нимадан иборат экан? Бу мукофотлар қайси амалларни қилганлар учун экан? Улар ҳақида қаердан билсак бўларкан? Уларни қандай хислатлари бор экан-а?!
«Улар (мазкур тақводорлар) фаровонлик ва танглик кунларида ҳам хайр-cадақа қиладиган, ғазабларини ютадиган, одамларни (хато ва камчиликларини) афв этадиганлардир. Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севар. Улар бирор фаҳш иш қилиб қўйсалар ёки ўзларига зулм қилиб қўйсалар, (дарҳол) Аллоҳни эслаб, истиғфор айтадилар. Ваҳоланки, гуноҳларни фақат Аллоҳгина мағфират этар. Яна, улар била туриб, қилмишларида давом этмайдиган кишилардир. Айнан уларнинг мукофотлари – Парвардигорларидан мағфират ва остидан анҳорлар оқиб турувчи жаннат боғлари бўлиб, ўша жойда абадий бўлурлар. (Солиҳ) амал қилувчиларнинг мукофоти нақадар яхши!» (Оли Имрон, 134-136).
«(Эй, инсонлар!) Раббингиз томонидан бўладиган мағфиратга ҳамда Аллоҳ ва Унинг пайғамбарларига имон келтирган зотлар учун тайёрлаб қўйилган, кенглиги осмон ва Ернинг кенглиги каби бўлган жаннатга мусобақалашингиз! Бу Аллоҳнинг фазли бўлиб, уни Ўзи хоҳлаган кишиларга ато этур. Аллоҳ улуғ фазл соҳибидир» (Ҳадид, 21).
Мусобақада иштирок этганмисиз? Иштирокчиларни кузатганмисиз? Ҳа, барака топинг! Иштирокчилар ҳамиша марра чизиғи томон шошадилар, тўғрими? Ким биринчи бу чизиқдан ўтганини эса ҳакамлар белгилаб, ҳаммага ўзига муносиб баҳо қўядилар. Бирорта қатнашувчи югуриб, елмай, жонини койитмай, мусобақа бошланғич чизиғида турганича ғолиб бўлган дейилса, ишонасизми?
Мусобақа бўлгач, унинг бошланғич ва ниҳоя чизиғи ҳамда ҳаками бўлади! Бошланғич нуқтаси қўлингиздаги мол-давлат ўз эҳтиёжингиздан ортиб, нисобга етган кунидир! Бу мусобақанинг ниҳоя-марра чизиғи бошқа мусобақалардан фарқлироқ: бунинг марра чизиғи охак билан чизиладиган оддий оқ чизиқ эмас.
Мусобақа саккизта совринли ўрин учун саккиз “номинация”да бўлади!
«Албатта, садақаларни фақат фақирлар, мискинлар, унда (садақа ишида) ишловчилар, диллари ошна қилинувчи (кофир)лар, (пул тўлаб озод этилувчи) қуллар, қарздорларга ва Аллоҳ йўлида ҳамда йўловчига (мусофирга бериш) Аллоҳ (томони)дан фарз (этилди). Аллоҳ илмли ва ҳикматли зотдир» (Тавба, 60).
Ҳакам Аллоҳ таолонинг Ўзидир! Бу Ҳакамнинг ҳукми айни адолат бўлади. Қандайдир йўллар билан Унинг ҳукмини асло ўзгартириб бўлмайди! Мусобақа шартига мувофиқ бу жонли марра чизиғи ва одил Ҳакам томонга мусобақа иштирокчиси сифатида сиз боришингиз керак!
Оятда саналган саккиз тоифа кишилар қўлида сизга Жаннатнинг саккиз эшигини биридан ичкарига кириш ҳуқуқини берувчи билетлар бор. Барчаларидан сотиб олсангиз ҳам бўлаверади. Аммо сизнинг билетни кимдан сотиб олганингизга қараб, Унинг қайси эшигидан киришингиз, У ердаги даражангиз энг юқори, ўрта ёки пастроқда бўлиши белгиланади! Зеро, Жаннатнинг ҳар бир эшиги алоҳида бир яхшилик қилган кишиларга хосдир. Масалан, намоз ўқувчилар биридан, рўза тутувчилар бошқасидан, бегоналарга садақа қилувчи яна бир эшикдан кирса, қариндошига садақа қилган унданда юқорироқ даражага олиб борувчи эшикдан, ҳам қўшни, ҳам қариндошига ҳамда бегоналарга ҳам ёрдам қўлини чўзувчи киши эса, аввалгидан ҳам юқори мақомга олиб борувчи эшикдан кириш билетини қўлга киритади ва ҳоказо. Шунинг учун билетни қуйидаги кўрсатмага амал қилиб, сотиб олинса, мақсадга мувофиқ бўлади:
Ториқ Муҳорибийдан ривоят қилинади: “Мадинага келсак, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам минбарда туриб, одамларга хутба қилиб, бундай деб турган эканлар: “(Садақа) Берувчининг қўли юқори (қўл ҳисобланувчи)дир! (Хайр-садақа беришни аввало) Ўз қарамоғингдаги (кишилар)дан бошлагин: онанг, отанг, опа-синглинг, ака-уканг сўнг энг яқин кишинг, сўнг ундан кейинги яқин кишига бергин!” (Имом Насоий ривояти).
Яқинларга қилинган хайр-эҳсонларнинг савоби икки баробар кўп: ҳам қариндошлик алоқаларини боғлаш савоби, ҳам садақа савоби бўлади... Умуман олганда эҳтиёжманд мўмин-мусулмонларга ёрдам берилса бас!
Баҳодир БАҲРОМЖОН ўғли
“Саййид Муҳйиддин махдум” ўрта
махсус ислом билим юрти мударриси
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَيَقُولُ هَاؤُمُ اقْرَءُوا كِتَابِيَهْ. إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَاقٍ حِسَابِيَهْ. فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ. فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ. قُطُوفُهَا دَانِيَةٌ. كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا أَسْلَفْتُمْ فِي الْأَيَّامِ الْخَالِيَةِ
Яқинда давлатимиз Раҳбари раислигида ижтимоий ҳимоя соҳасида амалга оширилган ишлар ҳамда 2025 йилдаги устувор вазифаларга бағишланган видеоселектор йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари нутқ сўзлади.
Жумладан, ижтимоий ҳимояга муҳтож, ногиронлиги бўлган кишиларга ёрдам кўрсатишнинг фазилати, улар ҳақига хиёнат қилиш оғир гуноҳлиги, Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ташкил этилиши, хайру эҳсонлар ўз эгаларига етказилаётгани, яхшилик қилишнинг файзу баракаси ҳақида тўхталди.
Қуръони каримда ютуққа эришиш ва охиратда нажот топишнинг тўрт асосий сабаби ҳақида сўз боради. Аллоҳ таоло айтади: “Эй иймон келтирганлар, руку, сажда қилинглар ва Раббингизга ибодат қилинглар ҳамда яхшилик қилинглар, шоядки, нажот топсангиз” (Ҳаж сураси, 77-оят).
“Яхшилик қилинглар” буйруғи барча яхшиликни ўз ичига олади. Аллоҳ таоло бошқа бир оятда айтадики: “Уларнинг кўпгина махфий суҳбатларида яхшилик йўқ, магар ким садақага, яхшиликка ва одамлар орасида ислоҳга амр қилсагина, яхшилик бор” (Нисо сураси, 114-оят).
Ҳақиқий ютуқ одамларнинг ҳолини ўнглаш каби воқеликда таъсири кўринадиган яхши амалларидир. Талабанинг муваффақияти илмий юксалишда, жамиятга фойдаси тегадиган мутахассис бўлиб етишишда. Устознинг муваффақияти талабаларга чиройли таълим беришда. Шу каби ҳар қандай касб эгасининг ютуғи ўз ишини пухта билиши, унга юкланган вазифани тўла-тўкис адо этишидадир.
Ҳақиқий ютуқ Ҳақнинг тоатида бўлиш, Унинг буйруғига амал қилиш, қайтариғидан қайтиш ила рўёбга чиқаркан!
Ҳақиқий ютуқ – қиёмат кунида кишининг амаллари ёзилган дафтари ўнг томонидан берилишидир: «Бас, ўз китоби (номаи аъмоли) ўнг томонидан берилган киши айтур: “Мана, менинг китобимни ўқингиз! Дарҳақиқат, мен ҳисоботимга рўбарў бўлишимни билар эдим”. Бас, у қониқарли маишатда, олий жаннатда, мевалари (узиб олувчига) яқиндир. (Жаннат аҳлига): “Ўтган кунларда (дунёда) қилиб ўтган (эзгу) амалларингиз сабабли (ушбу ноз-неъматларни) ёқимли иштаҳа билан еб-ичаверингиз!” (дейилур)» (Ҳаққа сураси, 19–24-оятлар).
Мусулмон инсон дини ва охирати хусусида муваффақиятга эришиши керак дегани дунёвий муваффақиятларга эришишга ҳаракат қилмасин, дунёга бутунлай қўл силтасин деганимас! Аксинча, мусулмон кишининг дунёда муваффақият қозониш учун ҳаракат қилиши – Аллоҳнинг ердаги “халифаси” мақомига муносиб иш! Ўткинчи ҳаётда муваффақият қозонишга берилиб кетиб, охират тадоригидан чалғимаса, бас! Мусулмонлар дину дунёларида, охиратларида ютсалар, нақадар соз бўлади!
Абдулазиз АБДУЛЛАЕВ,
Қамаши туманидаги “Чим” жоме масжиди имом-хатиби
"Ҳидоят" журнали 1-сонидан
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 